27
دانشنامه امام مهدی عجّل الله فرجه بر پایه قرآن ، حدیث و تاریخ جلد ششم

فقُلتُ: جُعلِتُ فِداكَ إن خَرَجَ أحَدٌ مِن أهلِ بَيتِكَ قَبلَ هذِهِ العَلاماتِ أنَخرُجُ مَعه؟
قالَ : لا .پيش از قيام قائم عليه السلام پنج نشانه است: صيحه آسمانى، قيام سفيانى، فرو رفتن لشكر سفيانى در زمينى به نام بيداء،۱ كشته شدن نفس زكيّه، و قيام يمانى. گفتم: فدايت شوم! اگر قبل از اين نشانه‌ها، يكى از خاندان شما قيام كرد، آيا با او همراهى كنيم؟ فرمود: نه.۲
در حديث ديگرى نيز، در ماجراى قيام ابو مسلم خراسانى و نامه وى به امام صادق عليه السلام ، ايشان در باره نشانه هنگام قيام، خطاب به فضل بن كاتب مى‌فرمايد:
لا تَبرَحِ الأَرضَ يا فَضلُ حَتّى‌ يَخرُجَ السُّفيانِىُّ ، فَإِذا خَرَجَ السُّفيانِىُّ فَأَجيبوا إلَينا - يَقولُها ثَلاثاً - و هُوَ مِنَ المَحتومِ .۳
از جاى خود حركت مكن تا اين كه سفيانى قيام كند. پس هر گاه سفيانى قيام كرد، به سوى ما روى آوريد (اين جمله را سه بار تكرار كرد) و اين، از نشانه‌هاى حتمى است.
در حديثى ديگرى، ابو بكر حضرمى مى‌گويد: هم‌زمان با ظهور پرچم‌هاى سياه در خراسان، من و ابان بر امام صادق عليه السلام وارد شديم و گفتم: نظر شما چيست؟ امام عليه السلام فرمود:
اِجلِسوا فى بُيوتِكُم ، فَإِذا رَأَيتُمونا قَدِ اجتَمَعنا عَلى‌ رَجُلٍ ، فَانهَدوا إلَينا بِالسِّلاحِ .۴
در خانه خود بنشينيد و هر گاه ديديد كه ما گِرد مردى جمع شده‌ايم، با سلاح به سوى ما بشتابيد.
اين احاديث به حسب ظاهر، دلالت دارند كه پيروان اهل بيت عليهم السلام قبل از مشاهده

1.. بيداء، بيابان بزرگ ميان مكّه و مدينه است كه پس از ميقات ذو الحليفه آغاز مى‌شود.

2.. ر.ك: ج ۷ ص ۲۱۷ ح ۱۲۸۰ .

3.. ر.ك: ج ۷ ص ۶۶ ح ۱۱۲۸ .

4.الغيبة، نعمانى : ص ۱۹۷ ح ۶ .


دانشنامه امام مهدی عجّل الله فرجه بر پایه قرآن ، حدیث و تاریخ جلد ششم
26

ناميده‌اند و به حسب ظاهر دلالت دارند كه هر گونه جنبش بر ضدّ ستمگران قبل از نهضت جهانى مهدوى، مذموم و محكوم است، مانند آنچه كلينى رحمه اللَّه ، از ابو بصير، از امام صادق عليه السلام نقل كرده كه فرمود:
كُلُّ رَايَةٍ تُرفَعُ قَبلَ قِيامِ القائِمِ فَصاحِبُها طاغُوت .۱
هر پرچمى قبل از قيام قائم برافراشته شود، پرچمدار آن، طاغوت است.
طبق اين سخن، قيام بر ضدّ زمامداران ستمگر، قبل از قيام جهانى امام عصر عليه السلام به طور مطلق، جايز نيست و هر كس رهبرى آن را به عهده داشته باشد، طاغوت شمرده مى‌شود و مخالفت با او واجب است.
گروه دوم از احاديث اين دسته، احاديثى هستند كه توصيه مى‌كنند قبل از آشكار شدن نشانه‌هاى ظهور امام مهدى عليه السلام ، پيروان اهل بيت عليهم السلام نبايد در مبارزه بر ضدّ حاكمان جائر شركت كنند، مانند حديثى كه ثقة الإسلام كلينى رحمه اللَّه از سدير نقل كرده كه امام صادق عليه السلام خطاب به او مى‌فرمايد:
يا سَديرُ ! الزَم بَيتَكَ وَ كُن حِلساً مِن أحلاسِهِ ، وَ اسكُن ما سَكَنَ اللَّيلُ وَ النَّهارُ ، فَإِذا بَلَغك أنَّ السُّفيانىَّ قَد خَرَجَ فَارحَل إلَينا.۲
اى سدير! پيوسته در خانه خود بنشين و همچون پلاسى از پلاس‌هاى خانه باش، و تا شب و روز آرام است، آرامش خود را حفظ كن. پس هنگامى كه شنيدى سفيانى قيام كرده است، به سوى ما كوچ كن، گرچه با پاى پياده.
همچنين ايشان در حديثى ديگر از عمر بن حنظله از امام صادق عليه السلام نقل كرده كه مى‌گويد :
خَمسُ عَلاماتٍ قَبلَ قِيامِ القائِمِ : الصَّيحَةُ، وَالسُّفيانِيُّ، وَالخَسفُ، وقَتلُ النَّفسِ الزَّكِيَّةِ، وَاليَمانِىُّ.

1.. الكافى: ج ۸ ص ۲۹۵ ح ۴۵۲. همين مضمون در كتاب الغيبةى نعمانى (ص ۱۱۴ ح ۹) از مالك بن اعين، از امام باقر عليه السلام نقل شده است.

2.. الكافى: ج ۸ ، ص ۲۶۴ ح ۳۸۳، وسائل الشيعة: ج ۱۱ ص ۳۶ ح ۳ و ۱، ۵، ۷، ۸، ۱۴ و ۱۶، همين دانش‌نامه: ج ۷ ص ۹۸ ح ۱۱۶۶ .

  • نام منبع :
    دانشنامه امام مهدی عجّل الله فرجه بر پایه قرآن ، حدیث و تاریخ جلد ششم
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد محمّدی ری‌شهری، با همکاری محمّد کاظم طباطبایی و جمعی از پژوهشگران، ترجمه: عبدالهادی مسعودی
    تعداد جلد :
    10
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1393
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 13655
صفحه از 453
پرینت  ارسال به