۷ / ۲

دعاى «خدايا، از وليت (بلاها را) دفع كن»

۱۰۹۰. مصباح المتهجّد: يونس بن عبد الرحمان مى‌گويد: امام رضا عليه السلام به خواندن اين دعا براى صاحب الأمر فرمان مى‌داد: «خدايا! از وليّت، جانشينت و حجّتت بر خلقت [بلاها را] دفع كن؛ او كه زبان بازگوكننده از جانب تو و بيان كننده حكم توست و به اذن تو ديده بيناى توست ؛ گواه تو بر بندگانت، سرور مجاهد كوشا و بنده پناهنده به تو و پرستشگر پيش توست. او را از شرّ آنچه آفريده‌اى، درست كرده‌اى، ايجاد نموده‌اى، پديد آورده‌اى و صورت داده‌اى ، پناه ده و او را از جلو و پشت، راست و چپ، بالا و پايين، حفظ فرما، با همان حفظت كه اگر كسى را در بر بگيرد، تباهش نمى‌كند. و پيامبرت، و پدرانش را كه امامان تو و ستون‌هاى دينت هستند، در او حفظ كن، و او را در زمره امانت‌هاى خود كه تباه نمى‌شود بگير، و در پناه و پيمان خودت كه شكسته نمى‌شود بياور، و به قلعه عزّت و منع خودت كه مغلوب نمى‌شود درآور، و با امان استوار خودت امانش ده كه هر كس را با آن امان دادى، وا ننهادى، و او را در حمايت خود قرار ده كه هر كس در آن باشد، قصد نابودى او را نمى‌كنند، و او را با يارى پيروزمندانه‌ات يارى ده، و با لشكر چيره‌ات استوار بدار، و با نيرويت تقويت كن، و با فرشتگانت پشتيبانى بنما. خدايا! هر كه را دوست مى‌دارد، دوست بدار و هر كس او را دشمن مى‌دارد، دشمن بدار، و زره نگاه‌دارنده‌ات را بر او بپوشان، و گرداگرد او را با فرشتگانت به طور كامل بگير .
خدايا! پراكندگى‌ها را با او جمع كن و شكاف‌ها را با او پُر كن و ستم را با او نابود گردان و عدالت را با او پديدار كن و زمين را با طول بقايش زينت بخش و با يارى‌ات استوارش كن و با هراس [در دل دشمن‌] يارى‌اش ده ، و ياورانش را تقويت كن و واگذارندگانش را وا بگذار، و هر كه را با او دشمنى مى‌كند، به هلاكت برسان، و هر كه را به او خيانت مى‌كند، نابود بفرما، و گردن‌كشان ، سركردگان و پايه‌هاى كفر را به دست او بُكش، و سران گم‌راهى، بدعت‌گزاران اصلى، نابودكنندگان سنّت و تقويت كنندگان باطل را به دست او درهم شكن، و گردن‌كشان را به دست او خوار كن، و همه كافران و ملحدان را در شرق و غرب زمين، در خشكى و دريا و كوه و دشتت به دست او نابود بفرما تا كسى از آنان نگذارى و اثرى از ايشان ننهى .
خدايا! سرزمين‌هايت را از آنان پاك و بندگانت را از دست آنان نجات بده، و مؤمنان را با او عزّت ببخش، و سنّت‌هاى فرستادگان و احكام از ياد رفته پيامبران را به دست او زنده كن، و آنچه از دينت محو و آنچه از احكامت دگرگون شده، به دست او زنده كن تا دينت را با او و بر دستان او نو، شاداب، درست و ناب كنى، بى هيچ كژى و بدعتى در آن تا با عدالتش، تاريكى‌هاى ستم را روشن كنى و آتش كفر را خاموش كنى و جايگاه‌هاى حق و عدالت‌هاى ناشناخته را روشن كنى؛ كه او همان بنده توست كه او را براى خود برگرفتى و براى [امور ]غيبى‌ات برگزيده‌اى و از گناهان، نگاهش داشتى و از عيب‌ها مبرّايش كردى و از آلودگى، پاكش نمودى و از پليدى، سالمش نهادى .
خدايا! ما روز قيامت و روز بلاى بزرگ برايش گواهى مى‌دهيم كه نه گناهى كرده و نه خطايى از او سر زده و نه نافرمانى تو را كرده و نه از اطاعت تو فروگذار كرده و نه حرمتى را از تو دريده و نه واجبى را از تو دگرگون ساخته و نه شريعتى را از تو تغيير داده است ، و او امام راه‌نماىِ راهيافته، پاك پرواپيشه پاكيزه راضى و بالنده است.
خدايا! به خودش، خانواده‌اش، فرزندانش ، نسلش، امّتش و همه مردمش، مايه چشم روشنى‌اش و آنچه جانش را شاد مى‌كند، عطا كن و حكومت همه مملكت‌ها، نزديك و دور، نيرومند و خوار را براى او گرد آور تا حكمش بر هر حكمى، جارى شود و حقّش بر هر باطلى، غلبه كند.
خدايا! ما را به دست او به راه روشن هدايت و شاه‌راه روشن آن و طريقه ميانه - كه تندرو، به آن باز مى‌گردد و عقب‌مانده، خود را به آن مى‌رساند - ، ببَر. خدايا! ما را بر فرمان‌بردارى از او نيرومند كن و بر پيروى او استوار بدار و دنباله‌روى از او را بر ما منّت بنه و ما را در جرگه او و برپا دارندگان كارش قرار بده كه همراه او شكيب مى‌ورزند و خشنودى تو را با خيرخواهى براى او مى‌جويند، تا آن كه روز قيامت، ما را در زمره ياران و ياوران و تقويت كنندگان حكومت او محشور كنى.
خدايا! همه اينها را از جانب ما تنها براى خودت و به دور از هر شكّ و شبهه و ريا و خودنمايى قرار ده تا بِدان، بر غير تو اعتماد نكنيم و جز تو را با آن نجوييم و تا آن گاه كه ما را در جايگاه او جاى دهى و در بهشت همراهش سازى ، ما را در كار او به ملالت و كسالت و سستى و ناتوانى مبتلا نكن، و ما را از كسانى قرار ده كه دينت را با آنان يارى مى‌دهى و وليّت را پيروزمندانه يارى مى‌دهى، و ديگرى را به جاى ما مگذار كه ما را با ديگرى عوض كردن، براى تو آسان و بر ما گران است.
خدايا! بر جانشينانش و امامان پس از او ، درود فرست و به آرزوهايشان برسان و بر عمرشان بيفزاى و يارى‌شان ده و آنچه از امور دينت را به ايشان سپرده‌اى، برايشان كامل كن و پايه‌هايشان را استوار بدار و ما را ياران ايشان و ياوران دينت قرار ده؛ كه آنان معادن كلمات تو، گنجوران دانش تو، پايه‌هاى توحيد تو ، عهده‌داران كار تو ، بندگان خالص تو، برگزيدگان از ميان آفريدگان تو ، اولياى تو و از نسل اوليايت و برگزيدگان فرزندان پيامبر تو هستند. درود و رحمت و بركات خدا بر او و ايشان باد!».^۱

1.مصباح المتهجّد : ص ۴۰۹ ح ۵۳۵ ، جمال الاُسبوع : ص ۳۰۷ ، البلد الأمين : ص ۸۱ ، المصباح ، كفعمى : ص ۷۲۶ ، مصباح الزائر : ص ۴۵۷ با عبارت مشابه بدون اسناد ، بحار الأنوار : ج ۹۵ ص ۳۳۰ ح ۴ .

دانشنامه امام مهدی عجّل الله فرجه بر پایه قرآن ، حدیث و تاریخ جلد ششم

254

راجع : ص ۲۰۰ (الفصل الرابع / الدعاء له في ليلة الثالثة والعشرين) .

۷ / ۲

دُعاءُ «اللهم ادفع عن وليك»

۱۰۹۰.مصباح المتهجّد : رَوى‌ يونُسُ بنُ عَبدِ الرَّحمنِ‌^۱ : أنَّ الرِّضا عليه السلام كانَ يَأمُرُ بِالدُّعاءِ لِصاحِبِ الأَمرِ بِهذا :
اللَّهُمَّ ادفَع عَن وَلِيِّكَ وخَليفَتِكَ وحُجَّتِكَ عَلى‌ خَلقِكَ ، ولِسانِكَ المُعَبِّرِ عَنكَ ، النّاطِقِ بِحُكمِكَ ، وعَينِكَ النّاظِرَةِ بِإِذنِكَ ، وشاهِدِكَ عَلى‌ عِبادِكَ ، الجَحجاحِ‌^۲ المُجاهِدِ ، العائِذِ بِكِ ، العابِدِ عِندَكَ ، وأَعِذهُ مِن شَرِّ جَميعِ ما خَلَقتَ وبَرَأتَ وأَنشَأتَ وصَوَّرتَ ، وَاحفَظهُ مِن بَينِ يَدَيهِ ومِن خَلفِهِ ، وعَن يَمينِهِ وعَن شِمالِهِ ، ومِن فَوقِهِ ومِن تَحتِهِ ، بِحِفظِكَ الَّذي لا يَضيعُ مَن حَفِظتَهُ بِهِ ، وَاحفَظ فيهِ رَسولَكَ وآباءَهُ ، أئِمَّتَكَ ودَعائِمَ دينِكَ ، وَاجعَلهُ في وَديعَتِكَ الَّتي لا تَضيعُ ، وفي جِوارِكَ الَّذي لا يُخفَرُ^۳ ، وفي مَنعِكَ وعِزِّكَ الَّذي لا يُقهَرُ ، وآمِنهُ بِأَمانِكَ الوَثيقِ الَّذي لا يُخذَلُ مَن آمَنتَهُ بِهِ ، وَاجعَلهُ في كَنَفِكَ الَّذي لا يُرامُ مَن كانَ فيهِ ، وَانصُرهُ بِنَصرِكَ العَزيزِ ، وأَيِّدهُ بِجُندِكَ الغالِبِ ، وقَوِّهِ بِقُوَّتِكَ ، وأَردِفهُ بِمَلائِكَتِكَ ، ووالِ مَن والاهُ ، وعادِ مَن عاداهُ ، وأَلبِسهُ دِرعَكَ الحَصينَةَ ، وحُفَّهُ بالمَلائِكَةِ حَفّاً .
اللَّهُمَّ اشعَب بِهِ الصَّدعَ ، وَارتُق بِهِ الفَتقَ ، وأَمِت بِهِ الجَورَ ، وأَظهِر بِهِ العَدلَ ، وزَيِّن بِطولِ بَقائِهِ الأَرضَ ، وأَيِّدهُ بِالنَّصرِ ، وَانصُرهُ بِالرُّعبِ ، وقَوِّ ناصِريهِ ، وَاخذُل خاذِليهِ ، ودَمدِم‌^۴ مَن نَصَبَ لَهُ ، ودَمِّر مَن غَشَّهُ ، وَاقتُل بِهِ جَبابِرَةَ الكُفرِ وعُمُدَهُ ودَعائِمَهُ ، وَاقصِم بِهِ رُؤوسَ الضَّلالَةِ ، وشارِعَةَ البِدَعِ ، ومُميتَةَ السُّنَّةِ ، ومُقَوِّيَةَ الباطِلِ ، وذَلِّل بِهِ الجَبّارينَ ، وأَبِر بِهِ الكافِرينَ وجَميعَ المُلحِدينَ في مَشارِقِ الأَرضِ ومَغارِبِها ، وبَرِّها وبَحرِها ، وسَهلِها وجَبَلِها ، حَتّى‌ لا تَدَعَ مِنهُم دَيّاراً ، ولا تُبقِيَ لَهُم آثاراً .
اللَّهُمَّ طَهِّر مِنهُم بِلادَكَ ، وَاشفِ مِنهُم عِبادَكَ ، وأَعِزَّ بِهِ المُؤمِنينَ ، وأَحيِ بِهِ سُنَنَ المُرسَلينَ ، ودارِسَ‌^۵ حُكمِ النَّبِيّينَ ، وجَدِّد بِهِ مَا امتَحى‌ مِن دينِكَ ، وبُدِّلَ مِن حُكمِكَ ، حَتّى‌ تُعيدَ دينَكَ بِهِ وعَلى‌ يَدَيهِ جَديداً غَضّاً ، مَحضاً صَحيحاً ، لا عِوَجَ فيهِ ولا بِدعَةَ مَعَهُ ، وحَتّى‌ تُنيرَ بِعَدلِهِ ظُلَمَ الجَورِ ، وتُطفِئَ بِهِ نيرانَ الكُفرِ ، وتوضِحَ بِهِ مَعاقِدَ الحَقِّ ومَجهولَ العَدلِ ، فَإِنَّهُ عَبدُكَ الَّذِي استَخلَصتَهُ لِنَفسِكَ وَاصطَفَيتَهُ عَلى‌ غَيبِكَ ، وعَصَمتَهُ مِنَ الذُّنوبِ ، وبَرَّأتَهُ مِنَ العُيوبِ ، وطَهَّرتَهُ مِنَ الرِّجسِ ، وسَلَّمتَهُ مِنَ الدَّنَسِ .
اللَّهُمَّ فَإِنّا نَشهَدُ لَهُ يَومَ القِيامَةِ ويَومَ حُلولِ الطّامَّةِ^۶ أنَّهُ لَم يُذنِب ذَنباً ، ولا أتى‌ حَوباً ، ولَم يَرتَكِب مَعصِيَةً ، ولَم يُضِع لَكَ طاعَةً ، ولَم يَهتِك لَكَ حُرمَةً ، ولَم يُبَدِّل لَكَ فَريضَةً ، ولَم يُغَيِّر لَكَ شَريعَةً ، وأَ نَّهُ الهادِي المُهتَدِي ، الطّاهِرُ التَّقِيُّ النَّقِيُّ ، الرَّضِيُّ الزَّكِيُّ .
اللَّهُمَّ أعطِهِ في نَفسِهِ وأَهلِهِ ووَلَدِهِ وذُرِّيَّتِهِ ، واُمَّتِهِ وجَميعِ رَعِيَّتِهِ ، ما تُقِرُّ بِهِ عَينَهُ ، وتَسُرُّ بِهِ نَفسَهُ ، وتَجمَعُ لَهُ مُلكَ المَملَكاتِ كُلِّها ، قَريبِها وبَعيدِها ، وعَزيزِها وذَليلِها ، حَتّى‌ يَجرِيَ حُكمُهُ عَلى‌ كُلِّ حُكمٍ ، ويَغلِبَ‌^۷بِحَقِّهِ كُلَّ باطِلٍ .
اللَّهُمَّ اسلُك بِنا عَلى‌ يَدَيهِ مِنهاجَ الهُدى‌ ، وَالمَحَجَّةَ العُظمى‌ ، وَالطَّريقَةَ الوُسطى‌ ، الَّتي يَرجِعُ إلَيهَا الغالي ، ويَلحَقُ بِهَا التّالي ، وقَوِّنا عَلى‌ طاعَتِهِ ، وثَبِّتنا عَلى‌ مُشايَعَتِهِ ، وَامنُن عَلَينا بِمُتابَعَتِهِ ، وَاجعَلنا في حِزبِهِ ، القَوّامينَ بِأَمرِهِ ، الصّابِرينَ مَعَهُ ، الطّالِبينَ رِضاكَ بِمُناصَحَتِهِ ، حَتّى‌ تَحشُرَنا يَومَ القِيامَةِ في أنصارِهِ وأَعوانِهِ ومُقَوِّيَةِ سُلطانِهِ .
اللَّهُمَّ وَاجعَل ذلِكَ لَنا خالِصاً مِن كُلِّ شَكٍّ وشُبهَةٍ ، ورِياءٍ وسُمعَةٍ ، حَتّى‌ لا نَعتَمِدَ بِهِ غَيرَكَ ، ولا نَطلُبَ بِهِ إلّا وَجهَكَ ، وحَتّى‌ تُحِلَّنا مَحَلَّهُ ، وتَجعَلَنا فِي الجَنَّةِ مَعَهُ ، وأَعِذنا مِنَ السَّأمَةِ وَالكَسَلِ وَالفَترَةِ ، وَاجعَلنا مِمَّن تَنتَصِرُ بِهِ لِدينِكَ ، وتُعِزُّ بِهِ نَصرَ وَلِيِّكَ ، ولا تَستَبدِل بِنا غَيرَنا ؛ فَإِنَّ استِبدالَكَ بِنا غَيرَنا عَلَيكَ يَسيرٌ ، وهُوَ عَلَينا كَثيرٌ .
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلى‌ وُلاةِ عَهدِهِ وَالأَئِمَّةِ مِن بَعدِهِ ، وبَلِّغهُم آمالَهُم ، وزِد في آجالِهِم ، وأَعِزَّ نَصرَهُم ، وتَمِّم لَهُم ما أسنَدتَ إلَيهِم مِن أمرِكَ لَهُم ، وثَبِّت دَعائِمَهُم ، وَاجعَلنا لَهُم أعواناً وعَلى‌ دينِكَ أنصاراً ؛ فَإِنَّهُم مَعادِنُ كَلِماتِكَ ، وخُزّانُ عِلمِكَ ، وأَركانُ تَوحيدِكَ ، ودَعائِمُ دينِكَ ، ووُلاةُ أمرِكَ ، وخالِصَتُكَ مِن عِبادِكَ ، وصَفوَتُكَ مِن خَلقِكَ ، وأَولِياؤُكَ وسَلائِلُ أولِيائِكَ ، وصَفوَةُ أولادِ نَبِيِّكَ ، وَالسَّلامُ عَلَيهِ وعَلَيهِم ورَحمَةُ اللَّهِ وبَرَكاتُهُ .

1.قال الشيخ الطوسي : أخبرنا بجميع كتبه ورواياته جماعة ، عن أبي جعفر بن بابويه ، عن محمّد بن الحسن ، وعن أحمد بن محمّد بن الحسن ، عن أبيه ، عنه. وأخبرنا بذلك ابن أبي جيد ، عن محمّد بن الحسن ، عن سعد والحميري وعليّ بن إبراهيم ومحمّد بن الحسن الصفّار ، كلّهم عن إبراهيم بن هاشم ، عن إسماعيل بن‌مرار وصالح بن السندي ، عنه (الفهرست للطوسي : ص ۲۶۶ الرقم ۸۱۳) .

2.الجَحجاحُ : السيّد الكريم (النهاية : ج ۱ ص ۲۴۰ «جحجح») .

3.خفرت الرجل : إذا نقضت عهده وغدرت به (مجمع البحرين : ج ۱ ص ۵۲۸ «خفر») .

4.دَمْدَمَ عليهم : أي أهلكهم وأزعجهم (مفردات ألفاظ القرآن : ص ۳۱۷ «دمدم») .

5.دَرَسَ المَنزِلُ : عفا وخفيت آثاره (المصباح المنير : ص ۱۹۲ «درس») .

6.الطامَّةُ : هي القيامة تطمُّ كلّ شي‌ء (لسان العرب : ج ۱۲ ص ۳۷۰ «طمم») .

7.في الطبعة المعتمدة : «تغلب» وهو تصحيف ، والصواب ما أثبتناه كما في جميع المصادر وكذلك في النسخ الخطّية للمصدر .

نام منبع :

دانشنامه امام مهدی عجّل الله فرجه بر پایه قرآن ، حدیث و تاریخ جلد ششم

سایر پدیدآورندگان :

محمّد محمّدی ری‌شهری، با همکاری محمّد کاظم طباطبایی و جمعی از پژوهشگران، ترجمه: عبدالهادی مسعودی

تعداد جلد :

10

ناشر :

انتشارات دارالحدیث

محل نشر :

قم

تاریخ انتشار :

1393

نوبت چاپ :

اول

موضوع مهدويّت ، يكى از مترقى ‏ترين اصول اعتقادى، اجتماعى و سياسى اسلام است و در جهان امروز، كه جامعه، بيش از هر زمان ديگر تشنه ارزش ‏هاى انسانى و در رأس آن ها عدالت اجتماعى است، اعتقاد به امام مهدى علیه السلام زمينه ‏ساز تحقّق اين بزرگ‏ترين آرزوى بشر در طول تاريخ است. بر اين اساس، هدف از نگارش دانش‌نامه امام مهدى علیه السلام بر پايۀ قرآن ، حديث و تاريخ ، تنها اثبات يک باور اسلامى از منظر پيروان اهل بيت علیهم السلام نيست؛ بلكه افزون بر اين، گشودنِ راهى است براى اتحاد پيروان همۀ اديان، بلكه همۀ جهانيان، براى پاسخ گويى به اصلى‏ترين نياز بشر، يعنى حاكميت عدالت بر سراسر جهان.
در این دانش‌نامه که به این موضوع مهم پرداخته است، مسائل مرتبط با موضوعات مهدویت با تکیه بر نصوص معتبر اسلامی بررسی می‌شود. اين مجموعۀ گسترده، افزون بر گردآورى متون تاريخى، حديثى و آیات قرآن در بارۀ مهدويّت، پاسخ‌گويى به پرسش‏هاى نسل معاصر را به عهده گرفته و با كاوش در متون كهن، كوشيده است براى هر سؤال، پاسخى مستند و منطقى بيابد و آن را در جامه‏اى نو و مقبول به نسل معاصر ارائه دهد.
کتاب شامل درآمد، چهارده بخش و هفتاد فصل است. درآمد شامل دوازده محور است که چشم‏اندازی كلّى از موضوع مهدويّت نشان می‌دهد و عناوین اصلی آن چنین است: 1. دانش‌نامۀ امام مهدى علیه السلام در يک نگاه؛ 2. مراحل تحقيق و تدوين دانش‌نامه؛ 3. ويژگى‏هاى دانش‌نامۀ امام مهدى علیه السلام ؛ 4. رويكردهاى پژوهشى در مهدويّت‏نگارى؛ 5. مهدويّت از نگاه اهل سنّت؛ 6. منجى موعود در اديان ابراهيمى؛ 7. منجى موعود در اديان غير ابراهيمى؛ 8 . نام‏هاى منجى موعود در اديان؛ 9. مهدويّت در نگاشته‏هاى مستشرقان؛ 10. مهدويّت و جهانى شدن؛ 11. دلايل غير نقلى بر ضرورت وجود امام مهدى علیه السلام ؛ 12. گزاره‏هاى اعتقادى و تاريخى مهدويّت.

نتیجه جستجو برای « »