پنج . با توجّه به راويان واقفى اين گزارش (على بن ابى حمزه و وهيب بن حفص) احتمال جعل و سوء استفاده آنان از اين متن با توجّه به حوادث پديد آمده در دوران آنها بسيار جدّى است .
از مجموع كتب متأخّر و معاصرى كه از خراسانى ياد كرده‏اند، استفاده مى‏شود كه مؤلّفان آنها چنين عنوان و نشانه‏اى را از برخى احاديث مربوط به خراسان يا غير آن برداشت كرده و آن را رواج داده‏اند وگرنه در احاديث علائم، چنين شهرتى وجود ندارد و يكى دو روايت نقل شده هم براى استناد به آن كافى نيست. به نظر مى‏رسد كه خراسانى، عنوانى است كه از احاديث مربوط به خراسان و مشرق‏زمين و مردى كه همراه اهل خراسان قيام مى‏كند، انتزاع شده و در واقع، متأخّران با استفاده از مضمون احاديث، چنين عنوانى را پديد آورده‏اند. شاهد، آن كه در معجم احاديث المهدى - كه منبعى براى كتب معاصر به شمار مى‏رود - ، مكرّر از خراسانى نام برده شده؛ امّا به احاديثى ارجاع شده كه نامى از خراسانى و حتى مردى از خراسان در آنها نيست. مثلاً در فهرست اين كتاب مى‏خوانيم: «روايتى كه مى‏گويد آمدن خراسانى و شعيب ۷۲ ماه پيش از ظهور مهدى است...».^۱آن گاه به خبرى از الفتن ابن حماد آدرس مى‏دهد كه مى‏گويد: «تخرج راية سوداء لبنى العباس ثم تخرج من خراسان اخرى سوداء قلانسهم سود و ثيابهم بيض على مقدمتهم رجل يقال له شعيب بن صالح... يكون بين خروجه و ان يسلم الأمر للمهدى اثنان و سبعون شهراً).^۲

آن گاه كه حاكم شوند، اختلاف پيدا كنند و پراكندگى ميان آنان ايجاد شود و خراسانى و سفيانى، خروج خواهند كرد. يكى از شرق و ديگرى از غرب. آن دو به سرعت به سوى كوفه مى‏آيند و بنى عبّاس را نابود مى‏كنند و كسى از آنان را باقى نمى‏گذارند». ^۱
اين حديث در جاى ديگرى ضمن خبرى طولانى آمده و اضافه مى‏كند كه قيام سفيانى و يمانى و خراسانى، در يك روز خواهد بود.^۲ امّا در سند آن، افراد مجهولى قرار دارند^۳ و نمى‏توان به آن اعتماد كرد. از نظر متن هم اشكالاتى در آن به چشم مى‏خورد كه عبارت اند از:
يك . در بخش اوّل حديث، بر حكومت بنى عبّاس تصريح شده و بنى عبّاس قرن‏ها پيش از صفحه روزگار محو شده‏اند.
دو . سخن از بنى عبّاس و بنى اميّه و پرچم‏هاى سياه و نداى ابليس به قتل مظلومانه كه احتمالاً شعار بنى اميّه در باره عثمان است و كشتار فراوان از بنى اميّه كه در آغاز حكومت عبّاسيان اتفاق افتاد، همه و همه مربوط به عصر حضور ائمّه و بخصوص دوران امام صادق عليه السلام است كه انتساب مطالبى به ائمّه عليهم السلام رواج داشته است.
سه . اين كه خراسانى و يمانى و سفيانى در يك روز قيام كنند، با ديگر احاديثْ تناقض دارد و اين كه سه حادثه مهم در يك روز اتفاق بيفتد، جاى تأمّل دارد.
چهار . در هيچ حديثى از اين سه نفر (سفيانى و يمانى و خراسانى) در كنار هم ياد نشده، بخصوص كه خراسانى در دو روايتْ بيشتر نيامده و به نظر مى‏رسد كه راوى يا راويان، در نام او به اشتباه افتاده باشند.