439
دانشنامه امام مهدی عجّل الله فرجه بر پایه قرآن ، حدیث و تاریخ جلد هفتم

نيز برشمرده شده است. از اين رو، نفْس زكيّه همان سيّد حسنى است؛ ولى شهرت نفْس زكيّه و روايات متعدّدى كه در باره او رسيده است، علامت بودن او را اثبات مى‏كند. بنا بر اين مى‏توان احاديث سيّد حسنى را بر نفس زكيّه حمل كرد. حديثى را كه در باره «مرد هاشمى» آمده نيز مى‏توان بر نفس زكيّه حمل كرد؛ چون كشته شدن در ميان ركن حجر الأسود و مقام ابراهيم، در باره هر دو نفر ذكر شده است.۱
به اين نكته هم بايد توجّه كرد كه تعدادى از احاديث منابع شيعه و سنّى در باره نفْس زكيّه، بخصوص آنچه در الفتن ابن حماد و الغيبة شيخ طوسى آمده، مستند به معصوم عليه السلام نيستند. البته همين احاديث به واسطه كتبى همچون التشريف بالمنن ابن طاووس، به شيعه راه يافته و تلقّى به قبول شده‏اند.
بخشى از احاديثى كه نفْس زكيّه را نشانه ظهور مى‏دانند، آن را همراه با چند نشانه مهم ديگر مانند نداى آسمانى و سفيانى و خَسْف بيدا ذكر مى‏كند. برخى احاديث نفس زكيه هم به تفصيل از جنگ و گريز وى خبر مى‏دهند.
با توجّه به مجموعه متون مى‏توان گفت كه نفْس زكيّه، يكى از علائم مشهور و حتمىِ ظهور است كه در باره او و شهادت او، روايات معتبرى وجود دارد. اگر چه همانند ديگر علائم، جزئيّات مرتبط با او از ابهام برخوردار است.

۹ - ۴. قيام سيّد حسنى‏

خروج و قيام فردى به نام حسنى، يكى ديگر از نشانه‏هاى مشهور در باره ظهور به شمار مى‏رود؛ امّا احاديثى كه در باره آن وجود دارد، از نظر سند يا منبع، اشكال دارند و تنها روايت صحيح آن در روضه كافى است كه آن هم از نظر محتوا قابل قبول نيست.
در اين حديث، از امام صادق عليه السلام در باره فَرَج سؤال شد و ايشان فرمود : وقتى

1.ر.ك: الإرشاد: ج ۲ ص ۳۶۸.


دانشنامه امام مهدی عجّل الله فرجه بر پایه قرآن ، حدیث و تاریخ جلد هفتم
438

لشكر او در بيدا، پشتوانه مناسب و معتبرى در متون حديثى شيعه و سنّى دارد و بر اصل علامت بودن آن براى ظهور، صحّه مى‏گذارد.
گزارش‏هاى مفصّلى از خسف در بيدا در متون مرتبط با آن، در دانش‏نامه آمداند؛ ولى به سبب ضعف سند و تعارض متون، به جزئيات موجود در آنها نمى‏توان اعتماد كرد .

۹ - ۳. قتل نفْس زكيّه‏

كشته شدن نفْس زكيّه، يكى ديگر از نشانه‏هاى مشهور ظهور است. اين علامت در احاديث فريقين وجود دارد؛ ولى در منابع شيعه به عنوان نشانه‏اى حتمى معرفى مى‏شود. منظور از نفْس زكيّه، انسانى صالح و با تقواست.
از سيزده حديثى كه در متن در باره «نفْس زكيّه» نقل شده، سه حديث از نظر سند، معتبر است ،۱ در دو حديث از اين سه حديث معتبر هم تنها به ذكر اين مطلب اكتفا شده كه قتل نفْس زكيه، از نشانه‏هاى حتمى ظهور است.۲
احاديث مربوط به اين شخص همانند ديگر احاديث علائم ظهور، به دو دسته تقسيم مى‏شوند: بخشى كه در آنها سخن از مهدى و ظهور او وجود ندارد و به عنوان فتن و ملاحم و به عبارتى پيشگويى آينده ذكر شده است. در بخش ديگر، به نام مهدى تصريح شده و قتل نفْس زكيّه، يكى از نشانه‏هاى ظهور او دانسته مى‏شود. نكته قابل توجّه اين است كه قبل از قيام امام زمان عليه السلام انسان‏هاى بى‏گناه و داراى درجات بالاى ايمانىِ بسيارى كشته مى‏شوند. علامت حتمى بودن قتل يكى از آنها، نشانگر موقعيت ممتاز اجتماعى و وظيفه مهمّى است كه بر عهده او گذاشته شده است.
به نظر برخى، انتساب به سادات حسنى، از ويژگى‏هايى است كه براى نفْس زكيّه

1.روايت سوم نيز در باره سيّد حسنى است كه توضيح لازم در اين باره ذيل همين عنوان خواهد آمد.

2.روضة الكافى : ص ۲۲۵.

  • نام منبع :
    دانشنامه امام مهدی عجّل الله فرجه بر پایه قرآن ، حدیث و تاریخ جلد هفتم
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد محمّدی ری‌شهری، با همکاری محمّد کاظم طباطبایی و جمعی از پژوهشگران، ترجمه: عبدالهادی مسعودی
    تعداد جلد :
    10
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1393
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 16480
صفحه از 466
پرینت  ارسال به