اين موضوع اختصاص داده‏ايم .
البتّه اين سخن، بدان معنا نيست كه هر كس ادّعاى رؤيت امام مهدى عليه السلام را نمود، سخن او پذيرفته است؛^۱ بلكه به عكس، اطمينان داريم كه بسيارى از مدّعيان رؤيت ايشان، دروغ گفته و يا اشتباه مى‏كنند و چه بسا اين ادّعاها با هدف ايجاد شبهه در ادّعاهاى راستين صورت گيرد؛ امّا همان طور كه ادّعاهاى دروغين نبوّت نمى‏تواند در صداقت مدّعيان راستين آن، خدشه وارد كند ، ادّعاهاى دروغين رؤيت امام عصر عليه السلام نيز نمى‏تواند مانع پذيرفتن ادّعاهاى راستين آن گردد .
دسته دوم : توسّل‏ها به امام مهدى عليه السلام. در طول تاريخ غيبت امام عصر عليه السلام، خداوند متعال در اثر توسّل به ايشان، مشكلات افراد بى‏شمارى از معتقدان به امامت ايشان را حل كرده است. بى ترديد به نتيجه رسيدن توسّل به آن امام حى، دليل مناسبى نه تنها براى اثبات طول عمر، بلكه براى اثبات امامت ايشان است. نمونه‏هاى فراوانى از اين قبيل توسّلات در عصر ما مشاهده شده كه نمونه‏هايى از آن در كرامات امام خواهد آمد.^۲
گفتنى است كه توسّل به امام مهدى عليه السلام به عنوان امام زنده و امام زمان صورت مى‏گيرد و با توسّل به امامان ديگر، متفاوت است.

دسته اوّل : احاديثى كه تأكيد مى‏كنند زمين، هيچ گاه از امام و حجّت خالى نبوده و خالى نخواهد بود ، هر چند آن امام از ديده‏ها پنهان باشد .^۱
دسته دوم : احاديثى كه طول عمر امام مهدى عليه السلام را به نوح عليه السلام و عيسى عليه السلام و خضر عليه السلام تشبيه كرده‏اند .^۲
دسته سوم : احاديثى كه به ظهور آن امام پس از غيبتى طولانى دلالت دارند، يا غيبت ايشان به غيبت كوتاه‏مدّت و بلندمدّت تقسيم كرده‏اند .^۳
دسته چهارم : احاديثى كه از طريق اهل سنّت، خلفاى پس از پيامبر خدا صلى اللّه عليه وآله را منحصر در دوازده تن ذكر كرده‏اند. اين احاديث به ضميمه احاديثى كه امامان و خلفاى پيامبر خدا صلى اللّه عليه وآله را دوازده و قيام ايشان را به قيامت متّصل دانسته‏اند ، دلالت بر حيات امام مهدى عليه السلام تا زمان قيام دلالت دارند .^۴

۲ - ۲ . ادلّه تجربى‏

دلايل تجربىِ طول عمر امام مهدى عليه السلام را به دو دسته مى‏توان تقسيم كرد :
دسته اوّل : مشاهدات . بر پايه اسناد معتبرى كه ترديدى در صحّت بسيارى از آنها نيست ، در طول تاريخ نزديك به هزار و يكصد و هشتاد ساله غيبت امام مهدى عليه السلام، بسيارى از عالمان ، برگزيدگان و نيكوكارانِ مورد اعتماد ، توفيق ديدار و مشاهده آن امام را داشته‏اند . اين گزارش‏ها فراوان و گسترده، بلكه فوق حدّ تواتر و يقين‏آورند. در اين باره كتاب‏هاى متعدّدى تأليف شده‏اند^۵ و ما در اين دانش‏نامه، بخشى را به