۳ / ۴
لقبها و اوصاف امام عليه السّلام
لقب ، در لغت عرب به معناى صفتى از اوصاف انسان ، ناظر به ستايش يا نكوهش اوست كه بِدان شهرت يافته و با آن شناخته مىشود .۱
بنا بر اين ، هر صفتى را نمىتوان لقب شمرد . گفتنى است كه گاه لقب از شهرتى برخوردار مىشود كه براى معرّفى شخص ، كاربردى بيش از نام اصلى او دارد.
با عنايت به تعريفى كه از لقب ارائه شد ، بسيارى از آنچه در شمارى از مصادر به عنوان لقب امام مهدى عليه السلام ذكر شده ، اصطلاحاً به آنها لقب اطلاق نمىشود ؛ بلكه اوصاف امام عليه السلام هستند .
اقسام القاب امام مهدى عليه السلام
القاب امام مهدى عليه السلام را به چند دسته مىتوان تقسيم كرد :
اوّل : لقبهاى مشترك با ساير امامان ، مانند : حجّت ، حجّت خدا ، صاحب الأمر ، صاحب الزمان و خليفة اللَّه .
دوم : لقبهايى كه به ويژگىهاى امام مهدى عليه السلام اشاره دارد مانند : خاتم الأئمّه ، بقيّة اللَّه ، غائب ، قائم و منتظر .
سوم : لقبهايى كه به فضاى سياسى - امنيتى دوران غيبت صغرا و زمامداران ستمگر آن زمان اشاره دارد كه اخبار قيام آن امام عليه السلام به آنها رسيده بود و در صدد بودند كه به هر نحو، او را بيابند و همچون امامان پيش از او به شهادت برسانند ، مانند : سيّد ، صاحب الدار ، غريم۲ و خلف صالح .