پيامبر صلى اللّه عليه وآله فرمود ، سيّد (سَرور) است . از او مردى هم‏نام پيامبرتان به دنيا خواهد آمد كه اخلاقش همانند پيامبر است ؛ امّا اندامش نه .
اين حديث را نعيم بن حمّاد، به نقل از محمّد بن جعفر، اين گونه گزارش كرده كه امام على عليه السلام فرمود :
سَمَّى النَّبيُّ صلى اللّه عليه وآله الحَسَنَ سَيِّداً وَ سَيُخرِجُ [اللَّهُ‏] مِن صُلبِهِ رَجُلاً اسمُهُ اسمُ نَبيِّكُم ، يَملَأُ الأَرضَ عَدلاً كَما مُلِئَت جوراً.^۱
پيامبر صلى اللّه عليه وآله حسن را «سيّد» ناميد و مردى از او هم‏نام پيامبرتان به دنيا خواهد آمد كه زمين را آكنده از عدالت مى‏كند، همان گونه كه از ستم پُر شده است.

ردّ نظريّه انتساب امام مهدى عليه السلام به امام حسن عليه السلام‏

اين نظريّه به دلايل ذيل، قابل قبول نيست :
۱ . طريق ابو داوود به ابو اسحاق، معتبر نيست. ^۲بنا بر اين استناد به اين روايت براى اثبات انتساب امام مهدى عليه السلام به پيامبر صلى اللّه عليه وآله از طريق امام حسن عليه السلام، صحيح نيست. نويسنده كتاب مختصر سنن أبى داوود نيز تصريح كرده است كه ابو اسحاق ، حديثى را مستقيماً از امام على عليه السلام نشنيده است .^۳

روايت نعيم بن حمّاد ، نيز از نظر سند ، سست‏تر از روايت ابو داوود است .

۲ . در منابع شيعى نيز گزارشِ ياد شده از ابو اسحاق نقل شده؛ ليكن به جاى «نظر

انتساب امام مهدي‏ عليه السّلام به پيامبر صلّي الله عليه و آله از طريق امام حسين بن على‏عليهما السّلام

انتساب امام مهدى عليه السلام به پيامبر خدا صلى اللّه عليه وآله از طريق دختر ايشان، فاطمه عليها السلام همسر امير مؤمنان على عليه السلام، قطعى و مورد اتّفاق همه مسلمانان است ؛ امّا در اين كه انتساب امام مهدى عليه السلام به فاطمه عليها السلام و جدّش پيامبر خدا صلى اللّه عليه وآله، از طريق امام حسين عليه السلام است و يا از طريق امام حسن عليه السلام، بين پيروان اهل بيت و اهل سنّت اختلاف نظر وجود دارد .

پيروان مكتب اهل بيت عليهم السلام بر پايه احاديث صحيح و معتبرى كه ملاحظه شد، اتّفاق دارند كه امام مهدى عليه السلام از طريق امام حسين عليه السلام به پيامبر خدا صلى اللّه عليه وآله مى‏رسد؛ امّا شمارى از اهل سنّت‏^۱ بر اين باورند كه مهدى عليه السلام از طريق امام حسن عليه السلام به پيامبر خدا صلى اللّه عليه وآله منتسب مى‏گردد، كه در اين پژوهش به بررسى دليل آنان مى‏پردازيم.

دليل كسانى كه معتقدند امام مهدى عليه السلام از نسل امام حسن عليه السلام است‏

تنها دليل كسانى كه امام مهدى عليه السلام را از نوادگان امام حسن عليه السلام مى‏دانند، حديثى است كه در سنن أبى داوود از ابو اسحاق سبيعى نقل شده است . او مى‏گويد :
قال على عليه السلام : و نظر إلى ابنه الحسن فقال : إِنَّ ابنى هذا سَيِّدٌ كَما سَمَّاهُ النَّبىُّ صلى اللّه عليه وآله، وَ سَيَخرُجُ مِن صُلبِهِ رَجُلٌ يُسَمَّى بِاسمِ نَبِيِّكُم يَشبِهُهُ فى الخُلُقِ وَلا يُشبِهُهُ فى الخَلقِ.^۲
امام على عليه السلام نگاهى به پسرش حسن انداخت و گفت : اين شخص، همان گونه كه