103
دانشنامه امام مهدی عجّل الله فرجه بر پایه قرآن ، حدیث و تاریخ جلد دوم

پيشگويى كرده‏اند :
«وَ لَقَدْ كَتَبْنَا فِى الزَّبُورِ مِن بَعْدِ الذِّكْرِ أَنَّ الْأَرْضَ يَرِثُهَا عِبَادِىَ الصَّلِحُونَ.۱
و در زبور، پس از ذكر نوشتيم كه زمين را بندگان صالحم به ارث مى‏برند»
.
در تفسير جمله اوّل اين آيه، سه نظريّه وجود دارد :

۱. مقصود از «زبور»، كتب انبيا و مقصود از «ذكر»، لوح محفوظ است .

۲. منظور از «زبور»، كتاب‏هايى است كه بعد از تورات نازل شده و مقصود از «ذكر»، تورات است .

۳. مقصود از «زبور»، كتاب داوود عليه السلام است و «ذكر» كتاب موسى عليه السلام است .۲

در هر صورت، آيه دلالت دارد كه خداوند متعال، پيش از پيامبر خاتم صلى اللّه عليه وآله ساير پيام‏آوران را نيز در جريان حاكميت انسان‏هاى شايسته در جهان در آينده تاريخ قرار داده است .

ج - آيه امامت و وراثت مستضعفان‏

قرآن ، تصريح مى‏نمايد كه خداوند، اراده نموده كه امامت و رهبرى جامعه بشر را به مستضعفان واگذار كند و آنان را وارثان حاكميت زمين نمايد :
«وَ نُرِيدُ أَن نَّمُنَّ عَلَى الَّذِينَ اسْتُضْعِفُواْ فِى الْأَرْضِ وَ نَجْعَلَهُمْ أَئِمَّةً وَنَجْعَلَهُمُ الْوَ رِثِينَ.۳
و ما مى‏خواهيم كه بر مستضعفان زمين ، منّت نهيم و آنان را امام و وارث [زمين ]قرار دهيم»
.
اين آيه در ضمن آيات مرتبط با داستان موسى عليه السلام و بنى اسرائيل و مبارزه آنان با فرعونيان آمده، ليكن به روشنى بر اين معنا دلالت دارد كه اراده تخلّف‏ناپذير الهى بر

1.انبيا : آيه ۱۰۵ .

2.ر.ك : مجمع البيان: ذيل آيه .

3.قصص : آيه ۵ .


دانشنامه امام مهدی عجّل الله فرجه بر پایه قرآن ، حدیث و تاریخ جلد دوم
102

تطبيق شده است .

البته بايد توجّه داشت كه دلالت اين آيات بر مقصود ، يكسان نيست . و همه احاديث ياد شده معتبر نيستند.۱ بنا بر اين براى استناد به آيات و احاديثِ ياد شده در مورد اشارت‏ها وبشارت‏هاى قرآن به حكومت جهانى امام مهدى عليه السلام، بررسى دلالت آيات وارزيابى سند احاديث، ضرورى است.

اقسام آيات بشارت

به طور كلّى، آياتى را كه در منابع ياد شده، به حكومت جهانى امام مهدى عليه السلام تفسير يا تأويل شده‏اند، مى‏توان به چهار دسته تقسيم كرد :

۱. آيات پيشگويى كننده از جهانى شدن اسلام‏

اين دسته، آياتى هستند كه دلالت يا اشاره‏اى روشن بر جهانى شدن اسلام و حاكميت مسلمانان بر جهان دارند ، مانند :

الف - آيات فراگير شدن دين حق‏

قرآن كريم در سه آيه تأكيد مى‏فرمايد كه روزى فرا خواهد رسيد كه دين حق در جهان فراگير خواهد شد :
«هُوَ الَّذِى أَرْسَلَ رَسُولَهُ بِالْهُدَى‏ وَ دِينِ الْحَقِ‏ّ لِيُظْهِرَهُ عَلَى الدِّينِ كُلِّهِ.۲
اوست كه پيامبر خويش را با هدايت و دين حق روانه كرد تا آن را بر همه دين‏ها چيره سازد»
.

ب - آيه حكومت صالحان بر زمين‏

علاوه بر قرآن ، ساير كتاب‏هاى آسمانىِ پيشين نيز موضوع حاكميت صالحان را

1.بسيارى از رواياتى كه در كتابِ ياد شده آمده است، از منابعى مانند: تفسير فرات و تأويل الآيات الظاهرة نقل شده‏اند كه منابع چندان اصيل و معتبرى نيستند.

2.صف : آيه ۹ ، توبه : آيه ۳۳ ، فتح : آيه ۲۸ .

  • نام منبع :
    دانشنامه امام مهدی عجّل الله فرجه بر پایه قرآن ، حدیث و تاریخ جلد دوم
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد محمّدی ری‌شهری، با همکاری محمّد کاظم طباطبایی و جمعی از پژوهشگران، ترجمه: عبدالهادی مسعودی
    تعداد جلد :
    10
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1393
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 8702
صفحه از 403
پرینت  ارسال به