در اين باره چند گونه حديث وجود دارد. در برخى احاديث به طور كلّى از رجعت در هنگام ظهور، سخن رفته است.۱ برخى ديگر مىگويند: هنگامى كه زمان قيام قائم عليه السلام مىرسد، در ماه جمادىِ آخر و ده روز از رجب، بارانى بىمانند مىبارد كه خداوند به واسطه آن، بدنهاى مؤمنان و گوشت آنان را در قبورشان مىروياند و ... .۲ در برخى احاديث كه پيشتر گذشتند، نام يا تعداد كسانى از اقوام گذشته بيان شده است كه رجعت مىكنند تا در ركاب امام زمان عليه السلام باشند.۳در احاديثى ديگر، دستور خواندن دعا براى رجعت پس از مرگ به منظور درك ايّام ظهور امام مهدى عليه السلام داده شده است.۴ روايت شده كه مؤمن پس از مرگ، مانند تازهداماد يا
1.مانند اين حديث: امام صادق عليه السلام فرمود : «إِنَّمَا يُسأَلُ فِى قَبرِهِ مَن مَحَضَ الإِيمانَ مَحضاً أَو مَحَضَ الكُفرَ مَحضاً فَأَمَّا ما سِوى هذَينِ فَإِنَّهُ يُلهَى عَنهُ» وَ قَالَ فِى الرَّجعَةِ: «إِنَّمَا يَرجِعُ إِلَى الدُّنيا عِندَ قِيَامِ القائِمِ عليه السلام مَن مَحَضَ الإِيمانَ مَحضاً أَومَحَضَ الكُفرَ مَحضاً، فَأَمَّا مَا سِوى هذَينِ فَلا رُجُوعَ لَهُم إِلى يَومِ المَآبِ؛ همانا پرسش در گور، از كسى است كه ايمان محض يا كفر محض دارد و از ديگران صرف نظر مىشود»، و در باره رجعت هم فرمود: «همانا هنگام ظهور قائم عليه السلام به دنيا برمىگردد هر كه ايمان محض دارد و يا كفر محض؛ امّا ديگران تا قيامت رجوع ندارند». (تصحيح اعتقادات الإماميّة: ص ۹۰، بحار الأنوار: ج ۶ ص ۲۵۳).
2.رَوى عَبدُ الكَرِيمِ الْخَثعَمىُّ عَن أَبى عَبْدِ اللَّه عليه السلام قَالَ: وَ إذا آنَ قِيامُهُ مُطِرَ النّاسُ جُمادَى الآخِرَةَ وعَشَرَةَ أيّامٍ مِن رَجَبٍ مَطَراً لَم يَرَ الخَلائِقُ مِثلَهُ ، فَيُنبِتُ اللَّهُ بِهِ لُحومَ المُؤمِنينَ و أَبدانَهُم فى قُبورِهِم ، فَكَأَنّى أنظُرُ إلَيهِم مُقبِلينَ مِن قِبَلِ جُهَينَةَ ، يَنفُضونَ شُعورَهُم مِنَ التُّرابِ ؛ و هنگام قيام او، بارانى در ماه جمادىِ آخر و ده روز [اوّلِ] رجب بر مردم فرو مىريزد كه مانند آن را نديدهاند و خداوند، گوشت و پيكر مؤمنان را در قبرهايشان با آن باران مىروياند و گويى آنان را مىبينم كه از سوى جُهَينه پيش مىآيند و موهايشان را از خاك قبر مىتكانند (ر.ك: ص ۲۵ ح ۱۴۳۳ «الإرشاد» ).
3.مانند اين حديث: رَوى المُفَضَّلُ بنُ عُمَرَ ، عَن أبي عَبدِ اللَّهِ عليه السلام قالَ : يُخرِجُ القائِمُ عليه السلام مِن ظَهرِ الكوفَةِ سَبعَةً وَ عِشرينَ رَجُلاً ، خَمسَةَ عَشَرَ مِن قَومِ موسى عليه السلام الَّذينَ كانوا يَهدونَ بِالحَقِّ و بِهِ يَعدِلونَ ، وَ سَبعَةً مِن أهلِ الكَهفِ ، وَ يوشَعَ بنَ نونٍ ، وَ سَلمانَ ، وَ أَبا دُجانَةَ الأَنصارىِّ ، وَ المِقدادَ ، وَ مالِكاً الأَشتَرَ ، فَيَكونونَ بَينَ يَدَيهِ أنصاراً وَ حُكّاماً؛ مفضّل بن عمر گفت: امام صادق عليه السلام فرمود: «قائم عليه السلام بيست و هفت مرد را از پشت كوفه بيرون مىآورد كه پانزده تن از آنان از قوم موسى هستند كه به سوى حق هدايت مىكنند و به حق و عدالت، داورى مىكنند و هفت تن ديگر ، اصحاب كهف و يوشع بن نون، سلمان، ابو دجانه انصارى، مقداد و مالك اشتر هستند كه ياوران و كارگزاران پيش روى او خواهند بود» (ر.ك: ص ۲۹ ح ۱۴۳۶ «الإرشاد»).
4.عَن جَعفَرِ بنِ مُحَمَّدٍ الصّادِقِ عليه السلام أَنَّهُ قالَ: مَن دَعا إلَى اللَّهِ تَعالى أربَعينَ صَباحاً بِهذَا العَهدِ كانَ مِن أنصارِ قائِمِنا عليه السلام ، فَإِن ماتَ قَبلَهُ أخرَجَهُ اللَّهُ تَعالى مِن قَبرِهِ ، وَ أَعطاهُ بِكُلِّ كَلِمَةٍ ألفَ حَسَنَةٍ ، وَ مَحا عَنهُ ألفَ سَيِّئَةٍ ، وهُوَ هذا : «اللَّهُمَّ رَبَّ النّورِ العَظيمِ ، و رَبَّ الكُرسيِّ الرَّفيعِ ، وَ رَبَّ البَحرِ المَسجورِ... ؛ هر كس خداى متعال را چهل بامداد با اين عهد بخواند، از ياران قائم ما خواهد بود و اگر پيش از ظهور بميرد، خداى متعال، او را از قبرش بيرون مىآورد، و در برابر هر كلمه اين دعا، هزار حسنه به او مىدهد و هزار بدى از او محو مىكند. و متن آن، اين است: «خدايا! پروردگار نور بزرگ، پروردگار كرسى رفيع، پروردگار درياى انبوه!...» (ر.ك: ص ۳۵ ح ۱۴۴۳ «مصباح الزائر»).
