۳. «وَ يَوْمَ نَحْشُرُ مِنْ كلِّ أُمَّةٍ فَوْجاً مِمَّنْ يُكذِّبُ بِآيَاتِنَا فَهُمْ يُوزَعُونَ.۱و آن روز كه از هر امّتى، گروهى از كسانى را كه آيات ما را تكذيب كردهاند، محشور مىگردانيم. پس آنان نگاه داشته مىشوند تا همه به هم بپيوندند».
اين آيه دلالت دارد كه گروهى از كافران، رجعت مىكنند. امام باقر عليه السلام در برابر مخالفان رجعت، اين آيه را دليلى بر وقوع رجعت در آينده مىنمايد:
قالَ لى أبو جَعفَرٍ عليه السلام : يُنكِرُ أهلُ العِراقِ الرَّجعَةَ؟ قُلتُ : نَعَم . قالَ : أما يَقرَؤونَ القُرآنَ : «وَ يَوْمَ نَحْشُرُ مِنْ كلِّ أُمَّةٍ فَوْجاً»۲الآية.
ابو بصير گفت: امام باقر عليه السلام پرسيد: «آيا اهل عراق، رجعت را انكار مىكنند؟». گفتم: بله. فرمود: «آيا قرآن را نخواندهاند كه: (و آن روز كه از هر امّتى، گروهى از كسانى را كه آيات ما را تكذيب كردهاند، محشور مىگردانيم).
اهل سنّت اين آيه را دليل بر حشر در قيامت گرفتهاند. قّمى در تفسيرش به نقل از امام صادق عليه السلام به اين گروه پاسخ مىدهد:
أيَحشُرُ اللَّهُ فِى القِيامَةِ مِن كُلِّ اُمَّةٍ فَوجاً وَ يَدَعُ الباقينَ؟ ! إنَّما آيَةُ القِيامَةِ قَولُهُ : «وَ حَشَرْنَهُمْ فَلَمْ نُغَادِرْ مِنْهُمْ أَحَدًا»۳ .۴
يا در قيامت، گروهى از هر امّتى محشور مىشوند و بقيّه رها مىگردند؟ [چنين نيست. اين مربوط به رجعت است] آيه قيامت، اين است: «و آنها را محشور مىكنيم و كسى از آنها بر جاى نمىماند»۵.
1.نمل: آيه ۸۳ .
2.۱ . ر . ك : ص ۷ ح ۱۴۱۷ .
3.كهف : آيه ۴۷ .
4.تفسير القمّى: ج ۱ ص ۲۴، بحار الأنوار: ج ۵۳ ص ۵۱ .
5.در آيه بعد آمده است: «وَ عُرِضُواْ عَلَى رَبِّكَ صَفًّا لَّقَدْ جِئْتُمُونَا كَمَا خَلَقْنَكُمْ أَوَّلَ مَرَّةٍ بَلْ زَعَمْتُمْ أَلَّن نَّجْعَلَ لَكُم مَّوْعِدًا؛ و ايشان به صف، بر پروردگارت عرضه مىشوند [و به آنها مىفرمايد:] به راستى همان گونه كه نخستين بار شما را آفريديم ، [باز ]به سوى ما آمديد؛ بلكه پنداشتيد هرگز براى شما موعدى قرار نخواهيم داد».
