43
دانشنامه امام مهدی عجّل الله فرجه بر پایه قرآن ، حدیث و تاریخ جلد هشتم

بديهى است كه اين رجعت، غير از احياى مردگان در قيامت است كه به گروهى خاص، محدود نمى‏شود و شامل همه موجودات است.
۳. يكى از معجزات عيسى، عليه السلام زنده كردن مردگان و باز گرداندن آنان به دنيا بود:
«إِذْ قَالَ اللَّهُ يَا عِيسَى ابْنَ مَرْيَمَ اذْكرْ نِعْمَتِى عَلَيْك وَ عَلَى وَالِدَتِك إِذْ... وَ إِذْ تُخْرِجُ الْمَوْتَى بِإِذْنِى .۱
[ياد كن‏] هنگامى را كه خدا فرمود: «اى عيسى پسر مريم! نعمت مرا بر خود و بر مادرت به ياد آور، آن گاه كه... و آن گاه كه مردگان را به اذن من [زنده از قبر] بيرون مى‏آوردى».
۴. كشته‏اى در بنى اسرائيل براى معرّفى قاتلش، زنده شده:
«فَقُلْنَا اضْرِبُوهُ بِبَعْضِهَا كذلِك يُحْيِى اللَّهُ الْمَوْتَى وَ يُرِيكمْ آيَاتِهِ لَعَلَّكمْ تَعْقِلُونَ.۲
پس فرمان داديم: «پاره‏اى از آن [گاو سر بريده را] به آن [كشته‏] بزنيد [تا زنده شود]». اين گونه خدا مردگان را زنده مى‏كند و آيات خود را به شما مى‏نماياند. باشد كه بينديشيد».
آنان به دستور خداوند، گاو را سر بريدند و به كُشته زدند و او زنده شد و قاتلِ خود را معرّفى كرد.۳
۵ . گروهى از بنى اسرائيل، بعد از تقاضاى مشاهده خداوند، گرفتار صاعقه مرگبارى شدند و مُردند. سپس خداوند، آنها را به زندگى باز گرداند تا شكر نعمت او را به جا آورند:
«ثُمَّ بَعَثْنَاكمْ مِنْ بَعْدِ مَوْتِكمْ لَعَلَّكمْ تَشْكرُونَ.۴

1.مائده: آيه ۱۱۰.

2.بقره: آيه ۷۳.

3.در اين مورد، ميان مفسّران شيعه و اهل سنّت اختلافى در بازگشت به دنيا وجود ندارد.

4.بقره: آيه ۵۶ .


دانشنامه امام مهدی عجّل الله فرجه بر پایه قرآن ، حدیث و تاریخ جلد هشتم
42

يا چون آن كس كه به شهرى كه بام‏هايش يكسر فرو ريخته بود، عبور كرد [و با خود مى‏]گفت: چگونه خداوند، [اهلِ‏] اين [ويرانكده‏] را پس از مرگشان زنده مى‏كند؟ پس خداوند، او را صد سال ميراند. آن گاه او را برانگيخت [و به او] فرمود: «چه قدر درنگ كردى؟». گفت: يك روز يا پاره‏اى از روز را درنگ كردم. گفت: «[نه‏] بلكه صد سال درنگ كردى. به خوراك و نوشيدنىِ خود بنگر [كه طعم و رنگِ آن ]تغيير نكرده است، و به درازگوش خود، نگاه كن [كه چگونه متلاشى شده است. اين ماجرا براى پاسخگويى به تو بود و هم اين كه‏] تو را [در مورد معاد] نشانه‏اى براى مردم قرار دهيم. و به [اين‏] استخوان‏ها بنگر كه چگونه آنها را به هم پيوند مى‏دهيم، سپس گوشت بر آن مى‏پوشانيم». پس هنگامى كه [چگونگىِ زنده ساختن مرده‏] براى او آشكار شد، گفت: [اكنون‏] مى‏دانم كه خداوند بر هر چيزى تواناست».»
اين شخص، عُزَير پيامبر باشد يا پيامبرى ديگر، تفاوت نمى‏كند. مهم، صراحت قرآن در باره زندگى پس از مرگ در همين دنياست. مفسّران شيعه و اهل سنّت، اتّفاق نظر دارند كه اين آيه در برابر منكران قدرت خدا در زنده كردن مردگان، آمده است و نمونه‏اى از آن را در همين دنيا، بيان مى‏كند. ۱
۲. «أَ لَمْ تَرَ إِلَى الَّذِينَ خَرَجُوا مِنْ دِيَارِهِمْ وَ هُمْ أُلُوفٌ حَذَرَ الْمَوْتِ فَقَالَ لَهُمُ اللَّهُ مُوتُوا ثُمَّ أَحْيَاهُمْ إِنَّ اللَّهَ لَذُو فَضْلٍ عَلَى النَّاسِ وَ لكنَّ أَكثَرَ النَّاسِ لاَ يَشْكرُونَ.۲
آيا از [حال‏] كسانى كه از بيم مرگ، از خانه‏هاى خود خارج شدند و هزاران تن بودند، خبر نيافتى؟ پس خداوند به آنان گفت: «تن به مرگ بسپاريد». آن گاه آنان را زنده ساخت. آرى، خداوند نسبت به مردم، صاحب بخشش است؛ ولى بيشتر مردم، سپاس‏گزارى نمى‏كنند».
اين آيه به صراحت، از بازگشت جمعى از مردم به زندگى دنيا سخن مى‏گويد.۳

1.از جمله مفسّران اهل سنّت، عبارتند از: طبرى در تفسير الطبرى: (ج ۲ جزء ۲ ص ۵۸۶) ، ابن كثير در تفسير ابن كثير (ج ۱ ص ۴۶۴)، زمخشرى در الكشّاف (ج ۱ ص ۱۵۷)، ابن قتيبه در غريب القرآن (ج ۱ ص ۸۶) ، و بسيارى ديگر.

2.بقره: آيه ۲۴۳.

3.بسيارى از مفسّران اهل سنّت به مرگ و زنده شدن مجدّد اين گروه اعتراف دارند، از جمله: زمخشرى در الكشّاف (ج ۱ ص ۱۴۷)، فخر رازى در مفاتيح الغيب (ج ۶ ص ۴۹۶) (وى در توضيح اين آيه، سه روايت از سدى و ابن عبّاس و كسى ديگر كه نام نمى‏برد، نقل مى‏كند كه در همه آنها آن مرد، حِزقيل ناميده شده و فرار آن مردم از ترس وبا بوده). قرطبى در الجامع لأحكام القرآن (ج ۳ ص ۲۳۱). وى از ابن عربى نقل مى‏كند كه اين مرگ، عقوبت آنها بوده و به همين دليل، امكان احياى مجدّد داشتند؛ امّا اگر مرگ اَجَل باشد، امكان احيا ندارد. شايد وى اين را گفته تا ناچار به پذيرش امكان رجعت نباشد.

  • نام منبع :
    دانشنامه امام مهدی عجّل الله فرجه بر پایه قرآن ، حدیث و تاریخ جلد هشتم
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد محمّدی ری‌شهری، با همکاری محمّد کاظم طباطبایی و جمعی از پژوهشگران، ترجمه: عبدالهادی مسعودی
    تعداد جلد :
    10
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1393
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 13701
صفحه از 400
پرینت  ارسال به