21
دانشنامه امام مهدی عجّل الله فرجه بر پایه قرآن ، حدیث و تاریخ جلد هشتم

۳ / ۴

رجعت شهيدان‏

۱۴۳۰. مختصر بصائر الدرجات‏- با سندش به نقل از زراره - : خوش نداشتم كه از امام باقر عليه السلام در باره رجعت سؤال كنم. مسئله لطيفى ساختم تا با آن به خواسته‏ام برسم. به ايشان گفتم: مرا آگاه كن از كسى كه كشته مى‏شود، آيا مرده است؟
فرمود: «اين‏گونه نيست؛ مرگ، مرگ است، و كشته شدن، كشته شدن».
گفتم: من اين تفاوت ميان مرگ و كشته شدن را در قرآن نمى‏يابم!۱
فرمود: «آيه‏هاى «اگر بميرد يا كشته شود» و «اگر مُرديد يا كشته شديد، بى گمان به سوى خدا محشور مى‏شويد»، منافى با سخن توست، اى زراره! پس مرگ، مرگ و كشته شدن، كشته شدن است و خداوند عزّ و جلّ فرموده است: «خداوند، جان‏ها و اموال مؤمنان را در برابر بهشت، از آنان خريده است ؛ [آنان كه‏] در راه خدا مى‏جنگند و مى‏كشند و كشته مى‏شوند، [و اين‏] وعده حقّى بر عهده خداست»
».
گفتم: خداوند عزّ و جلّ مى‏فرمايد: «هر جانى، مرگ را مى‏چشد». آيا چنين مى‏بينى كسى كه كشته مى‏شود، مرگ را نمى‏چشد؟
فرمود: «كسى كه با شمشير كشته مى‏شود، مانند كسى نيست كه در بسترش مى‏ميرد. هر كس كشته شود، چاره‏اى نيست، جز آن كه به دنيا باز گردد تا مرگ را بچشد».۲

1.در تفسير العيّاشى اين‏گونه آمده است : به او گفتم : هيچ كس كشته نشده، جز اين كه مرده است . فرمود : «اى زراره! حرف خداوند، از حرف تو درست‏تر است و خداوند، ميان مرگ و قتل، تفاوت گذاشته است» . سپس شبيه آنچه را كه در متن است، نقل كرده است .

2.مختصر بصائر الدرجات : ص ۱۹ (با سند صحيح، بنابر صحّت طريق مؤلّف) ، تفسير العيّاشى : ج ۲ ص ۱۱۲ ح ۱۳۹ ، بحار الأنوار : ج ۵۳ ص ۶۵ ح ۵۸ .


دانشنامه امام مهدی عجّل الله فرجه بر پایه قرآن ، حدیث و تاریخ جلد هشتم
20

۳ / ۴

رَجعَةُ الشُّهَداءِ

۱۴۳۰. مختصر بصائر الدرجات : عَنهُ‏۱ ومُحَمَّدِ بنِ الحُسَينِ بنِ أبِي الخَطّابِ وعَبدِ اللَّهِ بنِ مُحَمَّدِ بنِ عيسى‏ ، عَنِ الحَسَنِ بنِ مَحبوبٍ ، عَن عَلِيِّ بنِ رِئابٍ ، عَن زُرارَةَ ، قالَ : كَرِهتُ أن أسأَلَ أبا جَعفَرٍ عليه السلام [فِي الرَّجعَةِ ]۲ ، فَاحتَلتُ مَسأَلَةً لَطيفَةً لِأَبلُغَ بِها حاجَتي مِنها ، فَقُلتُ : أخبِرني عَمَّن قُتِلَ ، ماتَ؟
قالَ : لَا ، المَوتُ مَوتٌ ، وَالقَتلُ قَتلٌ .
فَقُلتُ : ما أجِدُ قَولَكَ قَد فَرَّقَ بَينَ القَتلِ وَالمَوتِ فِي القُرآنِ!۳
فَقالَ : «أَفَإِين مَّاتَ أَوْ قُتِلَ» ، وقالَ : «وَلَئِن مُّتُّمْ أَوْ قُتِلْتُمْ لَإِلَى اللَّهِ تُحْشَرُونَ» ، فَلَيسَ كَما قُلتَ يا زُرارَةُ ، فَالمَوتُ مَوتٌ ، وَالقَتلُ قَتلٌ ، وقَد قالَ اللَّهُ عزّ و جلّ : «إِنَّ اللَّهَ اشْتَرَى‏ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ أَنفُسَهُمْ وَ أَمْوَ لَهُم بِأَنَّ لَهُمُ الْجَنَّةَ يُقَتِلُونَ فِى سَبِيلِ اللَّهِ فَيَقْتُلُونَ وَ يُقْتَلُونَ وَعْدًا عَلَيْهِ حَقًّا»۴ .
قالَ : فَقُلتُ : إنَّ اللَّهَ عزّ و جلّ يَقولُ : «كُلُّ نَفْسٍ ذَآئِقَةُ الْمَوْتِ»۵ ، أفَرَأَيتَ مَن قُتِلَ لَم يَذُقِ المَوتَ؟
فَقالَ : لَيسَ مَن قُتِلَ بِالسَّيفِ كَمَن ماتَ عَلى‏ فِراشِهِ ، إنَّ مَن قُتِلَ لا بُدَّ أن يَرجِعَ إلَى الدُّنيا حَتّى‏ يَذوقَ المَوتَ .

1.أي أحمد بن محمّد بن عيسى‏ .

2.ما بين المعقوفين أثبتناه من تفسير العيّاشي وبحار الأنوار .

3.في تفسير العيّاشي : «قالَ : فَقُلتُ لَهُ : ما أحَدٌ يُقتَلُ إلّا ماتَ . فَقالَ : يا زُرارَةُ قَولُ اللَّهِ أصدَقُ مِن قَولِكَ قَد فَرَّقَ بَينَهُما فِي القُرآنِ . . .» فذكر نحو ما في المتن .

4.التوبة : ۱۱۱ .

5.آل عمران : ۱۸۵ .

  • نام منبع :
    دانشنامه امام مهدی عجّل الله فرجه بر پایه قرآن ، حدیث و تاریخ جلد هشتم
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد محمّدی ری‌شهری، با همکاری محمّد کاظم طباطبایی و جمعی از پژوهشگران، ترجمه: عبدالهادی مسعودی
    تعداد جلد :
    10
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1393
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 13765
صفحه از 400
پرینت  ارسال به