141
دانشنامه امام مهدی عجّل الله فرجه بر پایه قرآن ، حدیث و تاریخ جلد هشتم

در جمع‏بندى اين احاديث مى‏توان گفت : گروه اوّل و دوم، تعارضى با يكديگر ندارند؛ زيرا هم‏زمان شدن روز عاشورا و نوروز امكان‏پذير است؛ چون يكى بر اساس تاريخ قمرى، و ديگرى بر پايه تاريخ شمسى است.
امّا گروه سوم و چهارم، در ظاهر با هم تعارض دارند؛ زيرا هر يك، روز خاصّى از هفته را براى قيام، معرّفى كرده‏اند. از اين رو، فرض صدور هر دو گروه از معصوم،در جمع‏بندى آنها و براى حل تعارض مطرح شده، چند احتمال قابل تصوّر است :
۱. روز جمعه، مقدّمات قيام فراهم مى‏شود، و شنبه، قيام رسماً آغاز مى‏گردد.
۲. جمعه، روز آغاز قيام، و شنبه، روز جهانى شدن آن است.
۳. امام در روز جمعه براى ياران خاصّش ظاهر مى‏شود و روز شنبه، دعوت ايشان عمومى و علنى مى‏گردد. آنچه در برخى از احاديث آمده است كه امام روز شنبه براى مردم سخنرانى دارد،۱ مؤيّد اين احتمال است.

1.ر. ك: ص ۱۲۸ ح ۱۴۷۸ و ح ۱۴۷۹ .


دانشنامه امام مهدی عجّل الله فرجه بر پایه قرآن ، حدیث و تاریخ جلد هشتم
140

تبيين گزارش‏هاى مختلف در باره روز قيام‏

در احاديثى كه ملاحظه شد، روزهاى مختلفى به عنوان روز قيام امام مهدى عليه السلام مطرح شده‏اند كه مى‏توان آنها را به چهار گروه تقسيم كرد :
گروه اوّل : احاديثى كه در آنها روز «عاشورا» روز قيام امام عليه السلام تعيين شده است كه در ميان آنها، روايت معتبر نيز وجود دارد .۱
گروه دوم : احاديثى كه «نوروز» را روز قيام ايشان دانسته‏اند كه هيچ يك از آنها سند معتبر ندارند.۲
گروه سوم : احاديثى كه روز «جمعه» را روز قيام معرفى كرده‏اند كه از ميان سه گزارش ارائه شده، يكى از آنها معتبر است.۳
شيخ صدوق نيز جمعه بودن روز ظهور را مسلّم فرض كرده است .۴
گروه چهارم : احاديثى كه تصريح مى‏كنند روز قيام امام عليه السلام روز «شنبه» است‏۵كه در اين گروه نيز حديث معتبر وجود دارد.۶

1.ر.ك : ص ۱۲۷ .

2.ر.ك : ص ۱۲۹ .

3.ر.ك : ص ۱۳۵ .

4.ر.ك : ص ۱۳۷ و ص ۱۲۷ .

5.در سند اين روايت، على بن ابى حمزه بطائنى وجود دارد كه واقفى است ؛ ولى با توجّه به اين كه مشايخ روايى از او در دوران انحراف، روايت نقل نكرده‏اند، روايت ياد شده، معتبر شناخته مى‏شود.

  • نام منبع :
    دانشنامه امام مهدی عجّل الله فرجه بر پایه قرآن ، حدیث و تاریخ جلد هشتم
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد محمّدی ری‌شهری، با همکاری محمّد کاظم طباطبایی و جمعی از پژوهشگران، ترجمه: عبدالهادی مسعودی
    تعداد جلد :
    10
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1393
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 13496
صفحه از 400
پرینت  ارسال به