تبيين چگونگى ارتباط آخِرْزمان و ظهور امام مهدى۱
بر پايه شمارى از روايات، ظهور امام مهدى عليه السلام در آخِرْزمان روى مىدهد. اين احاديث، متعدّدند و از جمله آنها مىتوان به اين حديث نبوى اشاره كرد:
أبشِروا بِالمَهدِىِّ، فَإِنَّهُ يَأتي في آخِرِ الزَّمانِ عَلى شِدَّةٍ وَ زَلازِلَ، يَسَعُ اللَّهُ لَهُ الأَرضَ عَدلاً وَ قِسطاً.
شما را به مهدى بشارت باد! در آخِرْزمان، در سختى و زلزلهها مىآيد. خداوند، زمين را برايش از عدل و داد مىگسترد.۲
اين حديث و احاديث مشابه آن، وقوع نهضت مهدوى را در آخرين قطعه زمان، اعلام كردهاند كه مفهومى به ظاهر روشن است؛ امّا مرزبندى دقيق آن، نياز به جمعآورى نشانههاى فراوانى دارد كه اگر به دقّت گِرد آيند، شايد بتوان روزگار آخِرْزمان، را به گونه تقريبى و نه دقيق، شناسايى كرد و چگونگى ارتباط آن را با ظهور امام مهدى عليه السلام روشن نمود.
پرسش مطرح در اين زمينه، اين است كه آيا آخِرْزمان، تنها يك ظرف تاريخى براى وقوع قيام مهدوى است كه از آن گسترده تر و مشتمل بر آن است و يا ظهور و قيام امام عصر عليه السلام با آخِرْزمان، يعنى آخرين حلقه روزگار، پيوندى فراتر و ژرفتر