۳ - ۲ . ارزيابى احاديث‏

احاديث دسته اوّل - همان طور كه اشاره شد - فراوان‏اند و از نظر سند نيز شمارى از آنها معتبرند؛^۱ ليكن دسته دوم از احاديث ، نه فراوان‏اند و نه از نظر سندى اعتبار دارند.
امّا حديثى كه در دسته سوم ذكر شده، از نظر سند ، بسيار ضعيف و مفاد ظاهرى آن نيز، غيرقابل قبول است؛ زيرا امكان ندارد كه امام عليه السلام چنين دستورى را صادر نمايد .
با تأمّل در اين احاديث ، در جمع‏بندى آنها مى‏توان گفت: هر چند همان طور كه اشاره شد، مفاد برخى از اين احاديث ، غير قابل قبول است و به طور كلّى ، جزئيات مربوط به ساز و برگ نظامى قيام مهدوى، دليل قاطعى ندارد، ليكن بايد پذيرفت كه همه احاديثى كه جريان قيام مهدوى را گزارش كرده‏اند، بر اين معنا اتّفاق دارند كه تنها سلاح مورد استفاده در اين قيام ، «شمشير» است؛ امّا اين كه مقصود از به كارگيرى شمشير در اين قيام چيست، دو احتمال مطرح شده است:
احتمال اوّل اين كه «شمشير» ، در معناى حقيقى آن به كار رفته است. در اين صورت، اين سؤال پيش مى‏آيد كه چگونه مى‏توان با استفاده از شمشير بر سلاح‏هاى پيشرفته مستكبران ، فائق آمد؟
در پاسخ اين سؤال نيز احتمالات مختلفى ذكر شده، مانند اين كه :
شمشير در قيام مهدوى ، قدرت خارق العاده‏اى پيدا مى‏كند، چنان كه در حديثى اشاره شد كه شمشير ياران امام مهدى عليه السلام از جنس آهن‏هاى معمولى نيست و قدرتى دارد كه مى‏تواند كوه را بشكافد^۲،^۳ يا اين كه آمده است شمشيرهاى آنان ،

هنگامى كه قائم عليه السلام قيام كند، شمشيرهاى جنگ ، نازل مى‏گردد، بر هر شمشيرى نام مرد [رزمنده‏] و نام پدرش نوشته شده است .
و در حديثى ديگر ، در باره قدرت سلاح ياران امام عليه السلام آمده :
لَهُمْ سُيُوفٌ مِنْ حَدِيدٍ غَيْرِ هَذَا الْحَدِيدِ، لَوْ ضَرَبَ أَحَدُهُمْ بِسَيْفِهِ جَبَلًا لَقَدَّهُ حَتَّى يَفْصِلَهُ .^۱
آنان ، شمشيرهايى را از آهن، نه اين آهن [معمولى‏] ، آهنى كه اگر يكى از آنان به كوهى بزند ، آن را مى‏دَرَد و جدا مى‏كند.
و در حديثى ديگر ، در باره سلطه امام مهدى عليه السلام بر دشمنان ، آمده است :
يَغْشَاهُمُ الْقَائِمُ بِالسَّيْفِ .^۲
قائم عليه السلام با شمشير بر آنها سلطه مى‏يابد .
اين دسته از احاديث بسيار فراوان‏اند و همگى بر اين معنا تأكيد دارند كه سلاح نبرد امام مهدى عليه السلام و يارانش، شمشير است.
دسته دوم ، احاديثى كه دلالت دارند سپاهيان امام عليه السلام ، همانند رزمندگان صدر اسلام، از چارپايان استفاده مى‏كنند و افزون بر اين، مواد غذايى و نوشيدنى‏هاى آنان و نيز علوفه مَركب‏هايشان از طريق اعجاز ، تأمين مى‏گردد.^۳
دسته سوم ، حديثى كه در آن آمده است هنگامى كه امام مهدى عليه السلام قيام مى‏كند ، به نقطه‏اى از ميدان كوفه اشاره كرده ، مى‏فرمايد : «اين جا را بكَنيد» و از آن جا دوازده هزار زره و دوازده هزار كلاهخود بيرون مى‏آورند . سپس ايشان ، دوازده هزار نفر را دعوت مى‏كند و اين لباس‏ها را بر آنها مى‏پوشانَد و بر آنها مى‏فرمايد : «هر كس را ديديد كه مثل شما لباس نپوشيده، او را بكُشيد!» .^۴