473
دانشنامه امام مهدی عجّل الله فرجه بر پایه قرآن ، حدیث و تاریخ جلد نهم

خداوند سبحان، پيامبران خود را از ميان جوانان، انتخاب كرده است. پيامبر خاتم صلى اللّه عليه و آله نيز براى جذب قشر جوان به آيين اسلام، اهمّيت ويژه‏اى قائل بود. از اين رو ، غالب هواداران ايشان در آغاز بعثت، جوانان بودند. نخستين نماينده فرهنگى - پيامبر صلى اللّه عليه و آله ، يعنى مُصعَب بن عُمَير، جوانى نورس بود. نخستين فرماندار پيامبر صلى اللّه عليه و آله پس از فتح شهر مكّه، جوانى ۲۱ ساله به نام عتّاب بن اُسَيد بود.
همچنين آخرين كسى كه پيامبر صلى اللّه عليه و آله او را به فرماندهى سپاه اسلام براى جنگ با روم منصوب كرد، جوانى هجده ساله به نام اُسامه بود۱ و مهم‏تر آن كه ايشان، در سال پايانى عمر شريف خود، از طرف خداوند متعال، مأموريت يافت تا امام على عليه السلام را كه در آن وقت، جوانى تقريباً ۳۲ ساله بود، براى رهبرى آينده جهان اسلام، معرّفى كند و پيامبر صلى اللّه عليه و آله نيز در غدير خم، اين فرمان الهى را اجرا كرد.۲
امام مهدى عليه السلام نيز هنگام قيام، با آن كه صدها سال از عمر شريفش گذشته، با شكل و شمايل جوان ظاهر مى‏شود و سياست جوان‏گرايى در ياران و كارگزاران در حكومت مهدوى ، از جمله سپاهيان ، يكى از سياست‏هاى اصولى است.

۱ - ۲ . توانمندىِ فوق العاده جسمى و روحى سپاهيان‏

سپاهيان امام مهدى عليه السلام ، افزون بر برخوردارى از نشاط و شادابىِ جوانى، از نظر جسمى و روحى نيز، فوق العاده نيرومند هستند. در اين باره از امام صادق عليه السلام نقل شده كه فرمود:
وَ إنَّ الرَّجُلَ مِنهُم لَيُعطى‏ قُوَّةَ أربَعينَ رَجُلاً ، وَ إنَّ قَلبَهُ لَأَشَدُّ مِن زُبَرِ الحَديدِ ، وَ لَو مَرّوا بِجِبالِ الحَديدِ لَقَلَعوها .۳
به هر يك از آنان (سپاهيان قائم)، نيروى چهل مرد عطا مى‏شود و دلش از پاره‏

1.براى آشنايى با منابع مطالبى كه مطرح شده ، ر. ك : حكمت‏نامه جوان: ص‏۴۱ (فصل يكم : بهار زندگى) .

2.ر . ك : دانش‏نامه اميرالمؤمنين عليه السلام : ج ۲ ص ۲۳۷ - ۳۵۴.

3.ر . ك : ج ۸ ص ۲۷۰ ح ۱۵۷۸ .


دانشنامه امام مهدی عجّل الله فرجه بر پایه قرآن ، حدیث و تاریخ جلد نهم
472

كامل و متقنى را در اختيار ما قرار نمى‏دهند. به نظر مى‏رسد نه ضرورت ايجاب مى‏كرده و نه حكمت اقتضا مى‏كرده كه اطّلاعات دقيق نظامى اين قيام، پيشگويى شود . از اين رو، آنچه به طور كلّى مى‏توان در اين باره مطرح كرد ، اين است كه سياست‏هاى اصولى امام مهدى عليه السلام در جنگ، همان سياست جنگىِ پيامبر صلى اللّه عليه و آله و امام على عليه السلام ۱ است؛ امّا برخى از سياست‏هاى جنگى امام مهدى عليه السلام كه به طور خاص در احاديث به آنها اشاره شده، عبارت‏اند از:

۱ . بهره‏گيرى از نيروهاى جوان و توانمند

بر پايه شمارى از احاديث ،۲ اكثر قريب به اتّفاق سپاهيان امام مهدى عليه السلام را جوانان تشكيل مى‏دهند. از امام على عليه السلام روايت شده كه فرمود:
إنَّ أصحابَ القائِمِ شَبابٌ لا كُهولَ فيهِم إلّا كَالكُحلِ فِي العَينِ ، أو كَالمِلحِ فِي الزّادِ ، وَ أَقَلُّ الزّادِ المِلحُ .۳
ياران قائم، جوان‏اند و پيران ميان آنان نيستند ، جز به اندازه‏ى سرمه چشم يا نمك در توشه كه كمترين اندازه را ميان ره‏توشه دارد.
در باره سياست بهره‏گيرى از نيروهاى جوان در انقلاب جهانى حضرت مهدى عليه السلام چند نكته قابل توجّه است:

۱ - ۱ . سياست جوان‏گرايى در اديان الهى‏

از نگاه قرآن و احاديث اهل بيت عليهم السلام ، جوانى، بهارِ خودسازى و سازندگى است . از اين رو، جوان‏گرايى، سياستى است حكيمانه كه در همه اديان الهى مورد توجّه بوده است .

1.براى آگاهى از سياست‏هاى جنگى امام على عليه السلام مى‏توانيد به جلد چهارم دانش‏نامه اميرالمؤمنين عليه السلام : فصل نهم مراجعه فرماييد .

2.ر. ك: ج ۸ ص ۲۶۹ (ويژگى‏هاى ياران امام).

3.ر . ك : ج ۸ ص ۲۶۸ ح ۱۵۷۵ .

  • نام منبع :
    دانشنامه امام مهدی عجّل الله فرجه بر پایه قرآن ، حدیث و تاریخ جلد نهم
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد محمّدی ری‌شهری، با همکاری محمّد کاظم طباطبایی و جمعی از پژوهشگران، ترجمه: عبدالهادی مسعودی
    تعداد جلد :
    10
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1393
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 23597
صفحه از 505
پرینت  ارسال به