اسلامى است كه در حكومت مهدوى به طور كامل ، تحقّق خواهد يافت.

۳ - ۴ - ۴ . نقش عدالت‏محورى در تأمين رضايت همگانى‏

ظلم‏ستيزى و عدالت‏محورى، بيشترين نقش را در تأمين رضايت عمومى دارد . لذا اين دو معنا، در متن حديث ياد شده به هم پيوند خورده‏اند.

۳ - ۴ - ۵ . تأمين رضايت ساكنانِ زمين و آسمان‏

مقرّرات اسلامى، ريشه در فطرت انسان‏ها دارند و به همين جهت ، جلب رضايت توده مردم در محدوده ارزش‏هاى دينى امكان‏پذير است . رضايت جهانيان از حكومت مهدوى، علّتى جز به اجر در آوردن صحيح مقرّرات اسلامى ندارد و تأكيد بر اين كه حكومت امام مهدى عليه السلام ، علاوه بر تأمين رضايت ساكنان زمين، موجبات رضايت اهل آسمان را نيز فراهم مى‏كند، اشاره به اين معناست.

۳ - ۴ - ۶ . نقش امدادهاى الهى در پيشرفت اجتماعى‏

عوامل پيشرفت‏هاى اجتماعى در حكومت مهدوى، همانند عوامل پيشرفت در ساير زمينه‏ها^۱ به دو دسته تقسيم مى‏شود:
عوامل ظاهرى، مانند: آنچه تاكنون بدان اشاره شد ؛ عوامل باطنى ، مانند: پايبندى به اصول و ارزش‏هاى دينى كه بر اساس سنّت الهى، امدادهاى ويژه الهى را در پيدايش معجزه‏گونه توانمندى‏هاى فردى و پيشرفت‏هاى اجتماعى مى‏گردد.
در اين جا به برجسته‏ترين آنها كه در شمارى از احاديث آمده، اشاره مى‏شود:

الف - افزايش توانمندى‏هاى ارتباطى‏

در حديثى كه به سند معتبر از امام صادق عليه السلام نقل شده، ايشان مى‏فرمايد :
إنَّ قائِمَنا إذا قامَ مَدَّ اللَّهُ عليهم السلام لِشيعَتِنا في أسماعِهِم وَ أَبصارِهم ، حَتّى‏ لا يَكونَ بَينَهُم وَ

اُبَشِّرُكُم بِالمَهدِيِّ ، يُبعَثُ في اُمَّتي عَلَى اختِلافٍ مِنَ النّاسِ وَ زَلزالٍ ، يَملَأُ الأَرضَ عَدلاً وَ قِسطاً كَما مُلِئَت جَوراً وَ ظُلماً ، يَرضى‏ عَنهُ ساكِنُ السَّماءِ وَ ساكِنُ الأَرضِ .^۱
شما را به مهدى بشارت مى‏دهم ؛ ميان امّتم برانگيخته مى‏شود ، هنگامى كه اختلاف و زلزله فراوان شود ، زمين را از عدل و داد ، پُر مى‏كند ، همان گونه كه از ظلم و ستم ، پُر شده است . ساكنان آسمان و زمين ، از او راضى مى‏شوند .
اين سخن، در حقيقت ، تابلوى تمام‏نماى سياست‏هاى اجتماعى ، بلكه سياست‏هاى حكومتى امام مهدى عليه السلام است و براى تبيين آن ، چند نكته قابل توجّه است:

۳ - ۴ - ۱ . مردمى‏ترين حكومت‏

رضايت عموم جهانيان ، يكى از مهم‏ترين ويژگى‏هاى حكومت مهدوى است . بنا بر اين ، حكومت امام مهدى عليه السلام تحميلى نيست؛ بلكه مردمى‏ترين حكومتى خواهد بود كه بشر آرزوى آن را دارد.

۳ - ۴ - ۲ . اهتمام به رضايت همگانى در نظام اسلامى‏

تأمين نيازها و خواست‏هاى جامعه، و جلب رضايت توده مردم در محدوده ارزش‏هاى اسلامى ، در حكومت مهدوى، يك اصلِ اساسى است . بدين جهت ، اين اصل بايد در همه سياست‏ها و برنامه‏هاى حكومتى، سارى و جارى باشد . اين نكته در دستور العمل‏هاى حكومتى امام على عليه السلام به مالك اشتر نيز مورد تأكيد قرار گرفته است.^۲

۳ - ۴ - ۳ . امكان تأمين رضايت همگانى در محدوده مقرّرات‏

جلب رضايت توده مردم در چارچوب مقرّرات اسلامى، از مهم‏ترين اهداف نظام‏