۳

سياست‏هاى اجتماعى‏

سومين بخش از برجسته‏ترين سياست‏هاى حكومتى امام مهدى عليه السلام ، سياست‏هاى اجتماعى آن بزرگوار است كه رضايت عمومىِ جهانيان را در پى خواهد داشت. در اين قسمت ، ابتدا به تبيين نكاتى قابل توجّه در باره اين سياست‏ها كه در نصوص اسلامى بدانها اشاره شده، مى‏پردازيم و در پايان ، در باره نقش امدادهاى الهى در پيشرفت‏هاى اجتماعى توضيحى خواهيم آورد :

۳ - ۱ . تقويت روابط اجتماعى بر پايه برادرى دينى‏

يكى از سياست‏هاى اصولى اسلام براى زدودن كينه‏ها، نزديك كردن دل‏ها و منسجم كردن هوداران خود، تقويت روابط اجتماعى بر پايه پيوند برادرى دينى است . اين اقدام سياسى - الهى، در صدر اسلام، زمينه‏ساز پيدايش نخستين حكومت اسلامى به رهبرى پيامبر خدا صلى اللّه عليه و آله شد و بار ديگر، در آخر زمان، زمينه‏ساز حكومت جهانى اسلام به رهبرى مهدى آل محمّد عليه السلام و توسعه و تداوم آن خواهد گرديد:

۳ - ۱ - ۱ . نقش برادرى دينى در تأسيس نخستين حكومت اسلامى‏

پيامبر خدا صلى اللّه عليه و آله پس از بعثت، دو بار از طرح برادرى دينى جهت تأسيس حكومت اسلامى بهره گرفت: يك بار قبل از هجرت در مكّه و بار دوم، پس از هجرت در مدينه.
اين اقدام سياسى - الهى، بخصوص پس از هجرتِ مسلمانان به مدينه، در

آن ،^۱ به هنگام قيام مهدىِ خاندان محمّد صلى اللّه عليه و آله است كه كسى نمى‏مانَد ، جز آن كه به [رسالت ]محمّد صلى اللّه عليه و آله اقرار مى‏كند .
همچنين در تفسير آيه «وَقَتِلُوهُمْ حَتَّى‏ لَا تَكُونَ فِتْنَةٌ وَيَكُونَ الدِّينُ كُلُّهُ لِلَّهِ» ،^۲ از امام صادق عليه السلام روايت شده كه خطاب به مفضّل مى‏فرمايد :
فَوَاللَّهِ يا مُفَضَّلُ لَيُرفَعُ عَنِ المِلَلِ وَ الأَديانِ الاِختِلافُ ، وَ يَكونُ الدّينُ كُلُّهُ واحِداً .^۳
به خدا سوگند - اى مفضّل - ، [قائم‏] اختلاف را از ميان ملّت‏ها و دين‏ها بر مى‏دارد و همه دين‏ها يكى مى‏شوند .
نكته قابل توجّه اين كه براساس آنچه از روايات اهل بيت عليهم السلام استنباط مى‏شود، اتّحاد اديان در حكومت مهدوى، اجبارى نيست؛ بلكه سياست‏هاى فرهنگى امام مهدى عليه السلام به گونه‏اى است كه توده مردم جهان ، به تدريج و با آغوش باز، اسلام را خواهند پذيرفت.^۴