431
دانشنامه امام مهدی عجّل الله فرجه بر پایه قرآن ، حدیث و تاریخ جلد نهم

مدّعيان علم و معرفت در مقابل اين كتاب آسمانى حرف تازه‏اى ندارند .
دوم . معارف عميق و گسترده قرآن ، ويژه پيامبر صلى اللّه عليه و آله است و او ، اين معارف را به امام على عليه السلام تعليم فرموده و اين ميراث علمى در خاندان او تا قيامت ، باقى است .
سوم . مردم براى آشنايى كامل با معارف قرآن ، راهى جز مراجعه به اهل بيت عليهم السلام ندارند .
روشن است كه در دوران كوتاه نبوّت پيامبر خاتم صلى اللّه عليه و آله ، زمينه لازم براى تبيين كامل معارف قرآن براى همه مردم ، وجود نداشت و از اين رو ، پيامبر صلى اللّه عليه و آله حقايق اين كتاب آسمانى را به امام على عليه السلام تعليم فرمود تا به امامان اهل بيت عليهم السلام منتقل شود و در فرصت‏هاى مناسب در اختيار قرآن‏پژوهان قرار گيرد ؛ ليكن در دوران امامت ساير امامانِ اهل بيت نيز، به دليل اختناق سياسى ، چنين فرصتى پديد نيامد .
بنا بر اين ، در دولت جهانى اهل بيت عليهم السلام كه زمينه براى بيان حقايق قرآن به طور كامل فراهم است ، يكى از سياست‏هاى اصولى حكومت مهدوى ، آشنا كردن مردم با حقايق اين كتاب آسمانى است و با توجّه به اين كه آگاهى از ترتيب نزول آيات قرآن ، نقش مؤثّرى در فهم معارف آن دارد ، يكى از اقدامات اساسى امام عليه السلام ، تعليم قرآن بر اساس اين ترتيب است .۱

۲ - ۳ . توسعه مساجد و مراكز فرهنگى‏

گسترش آشنايى با معارف قرآنى و توسعه و تعميق معرفت و مفاهيم دينى، نيازمند مراكز گسترده تعليم و تربيت است . لذا در حكومت امام مهدى عليه السلام توسعه مراكز فرهنگى از سياست‏هاى مهم و بنيادى شمرده مى‏شود . بنا بر اين ، آنچه در احاديث در باره ساختن مساجد بزرگ در حكومت مهدوى آمده ،۲ اشاره به اين معناست.

1.ر . ك : ص ۲۳۵ (آموزش قرآن بر اساس نزول آن) .

2.ر. ك: ص ۲۳۷ (ساختن مسجدهاى بزرگ)


دانشنامه امام مهدی عجّل الله فرجه بر پایه قرآن ، حدیث و تاریخ جلد نهم
430

علم ، بيست و هفت حرف است و همه آنچه پيامبران آورده‏اند ، دو حرف است و مردم تاكنون ، جز دو حرف را نشناخته‏اند . چون قائم قيام كند ، بيست و پنج حرف ديگر را بيرون مى‏آورد و ميان مردم ، منتشر مى‏كند و دو حرف [قبلى‏] را هم به آنها ضميمه مى‏كند تا همه بيست و هفت حرف را منتشر سازد .
بى‏ترديد، رشد معجزه‏آساى انديشه و عقل، و پيشرفت مافوق تصوّر علم در حكومت مهدوى، زمينه‏ساز پيشرفت همه‏جانبه و موجب رسيدن به قلّه جامعه آرمانى و تمدّن نوين اسلامى است.

۲ - ۲ . آشناىِ كامل با معارف قرآن‏

قرآن ، خلاصه معارف مورد نياز انسان است . امام على عليه السلام با تعبير بلندى در توصيف اين كتاب آسمانى مى‏فرمايد :
سَلوني عَنِ القُرآنِ فَإِنَّ فِي القُرآنِ عِلمَ الأَوَّلينَ وَالآخِرينَ ، لَم يَدَع لِقائِلٍ مَقالاً ، وَ لا يَعلَمُ تَأويلَهُ إلَّا اللَّهُ وَالرّاسِخونَ فِي العِلمِ ، وَ لَيسوا بِواحِدٍ ، وَ رَسولُ اللَّهِ صلى اللّه عليه و آله كانَ واحِداً مِنهُم عَلَّمَهُ اللَّهُ سُبحانَهُ إيّاهُ ، وَ عَلَّمَنيهِ رَسولُ اللَّهِ صلى اللّه عليه و آله ، ثُمَّ لا يَزالُ في بَقِيَّتِهِ إلى‏ يَومِ القِيامَةِ .۱
از من، در باره قرآن بپرسيد؛ چرا كه دانشِ اوّلين و آخرين ، در قرآن است . [قرآن ]براى هيچ گوينده‏اى [جاى ]سخن نگذاشته است و تأويل آن را جز خدا و استواران در دانش ، كسى نمى‏داند و اينان ، يك نفر نيستند. پيامبر خدا صلى اللّه عليه و آله يكى از ايشان بود كه خداوند سبحان ، آن را به او آموخت و پيامبر خدا صلى اللّه عليه و آله هم آن را به من آموخت و [تأويل قرآن‏] در فرزندان [معصومِ‏] او تا روز قيامت ، باقى خواهد ماند .
امام عليه السلام در اين سخن ، چند نكته بسيار مهم را در باره معارف قرآن ، يادآور شده :
اوّل . دانش گذشتگان و آيندگان در قرآن شريف خلاصه شده ، به گونه‏اى كه‏

1.تأويل الآيات الظاهرة : ج ۲ ص ۵۵۵ ح ۱۰ ، تفسير فرات : ص ۶۸ ح ۳۸ ، كتاب سليم بن قيس : ج ۲ ص ۹۴۲ ح ۷۸ (هر دو منبع با عبارت مشابه) .

  • نام منبع :
    دانشنامه امام مهدی عجّل الله فرجه بر پایه قرآن ، حدیث و تاریخ جلد نهم
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد محمّدی ری‌شهری، با همکاری محمّد کاظم طباطبایی و جمعی از پژوهشگران، ترجمه: عبدالهادی مسعودی
    تعداد جلد :
    10
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1393
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 23651
صفحه از 505
پرینت  ارسال به