307
دانشنامه امام مهدی عجّل الله فرجه بر پایه قرآن ، حدیث و تاریخ جلد نهم

معناست كه زمام حكومت ، در دست مؤمنان صالح است و چهره عمومى جامعه ، خالى از شرك است. انتهاى اين آيه شريف كه فرموده : «هر كس كفر و ناسپاسى بورزد ، از فاسقان و نافرمانان خواهد بود»، به اين معناست كه ممكن است كسانى نيز در همان زمان يافت شوند كه وصف كفر و فسق ، سزاوارشان باشد و چنين نيست كه فقط صالحان بر روى زمين زندگى كنند.

۴. تشابه سيره امام مهدى با سيره پيامبر

روش و سيره امام زمان عليه السلام مشابه سيره پيامبر خدا صلى اللّه عليه و آله است. ايشان در دعوت به اسلام ، از حكمت و اندرزهاى نيك ، استفاده مى‏كرد، چنان كه قرآن كريم ، اين شيوه را به ايشان تعليم داده بود :
«ادعُ إِلى سَبيلِ رَبِّكَ بِالحِكمَةِ وَ المَوعِظَةِ الحَسَنَةِ وَ جادِلهُم بِالَّتى هِيَ أَحسَنُ إِنَّ رَبَّكَ هُوَ أَعلَمُ بِمَن ضَلَّ عَن سَبيلِهِ وَ هُوَ أَعلَمُ بِالمُهتَدينَ .۱
مردم را با حكمت و اندرز نيكو به راه پروردگارت بخوان و با بهترين شيوه با آنان ، مجادله كن ؛ زيرا پروردگار تو به كسانى كه از راه او منحرف شده‏اند ، آگاه‏تر است و هدايت‏يافتگان را بهتر مى‏شناسد» .
امّا در جايى كه شيوه حكمت و اندرز و استدلال ، پاسخگو نيست، نوبت به روش‏هاى ديگر ، همچون مباهله مى‏رسد. قرآن كريم مى‏فرمايد:
«فَمَن حَاجَّكَ فيهِ مِن بَعدِ ما جاءَكَ مِنَ العِلمِ فَقُل تَعالَوا نَدعُ أَبناءَنا وَ أَبناءَكُم وَ نِساءَنا وَ نِساءَكُم وَ أَنفُسَنا وَ أَنفُسَكُم‏ثُمَّ نَب تَهِل فَنَجعَل لَعنَتَ اللَّهِ عَلَى الكاذِبينَ .۲
از آن پس كه به آگاهى رسيده‏اى، هر كس كه در باره او با تو مجادله كند، بگو: بياييد تا ما فرزندان خود را و شما فرزندان خود را، ما زنان خود را و شما زنان خود را، ما برادران‏

1.نحل: آيه ۱۲۵ .

2.آل عمران: آيه ۶۱ .


دانشنامه امام مهدی عجّل الله فرجه بر پایه قرآن ، حدیث و تاریخ جلد نهم
306

شرك‏آلود، هسته‏اى از توحيد را با خود دارند.۱ همين امر ، سبب مى‏شود كه زمينه برچيده شدن آن ظواهر ، فراهم باشد.

۳. چگونگى پيروزى اسلام بر ساير اديان‏

در مورد آيات مربوط به پيروزى اسلام بر همه اديان ، بايد پذيرفت كه اديان در نهايت ، فروغى نخواهند داشت و پرتو نور اسلام ، همه را بى‏فروغ مى‏سازد. اينك يك بار ديگر در اين آيه تأمّل كنيم:
«وَعَدَ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا مِنكُم وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ لَيستَخلِفَنَّهُم فِى الأَرضِ كَمَا استَخلَفَ الَّذِينَ مِن قَبلِهِم وَلَيمَكِّنَنَّ لَهُم دِينَهُمُ الَّذِى ارتَضَى لَهُم وَلَيبَدِّلَنَّهُم مِّن بَعدِ خَوفِهِم‏أَم نًا يعبُدُونَنِى لا يشرِكُونَ بِى شَيئًا وَمَن كَفَرَ بَعدَ ذَلِكَ فَأُولَئِكَ هُمُ الفَاسِقُونَ .۲
خدا به كسانى از شما كه ايمان آورده‏اند و كارهاى شايسته كرده‏اند ، وعده داد كه در روى زمين ، جانشين ديگرانشان سازد، همچنان كه مردمى را كه پيش از آنها بودند ، جانشين ديگران كرد و دينشان را - كه خود برايشان پسنديده است - ، استوار سازد و وحشتشان را به ايمنى بدل كند. مرا مى‏پرستند و هيچ چيزى را با من شريك نمى‏كنند و آنها كه از اين پس ناسپاسى كنند، نافرمان‏اند» .
پيروزى اسلام با بقاى اديان ديگر به صورت تابع و زيردست ، منافات ندارد. معناى حكومت صالحان و سر سپردن به آيين حق و عبادتِ دور از شرك، اين نيست كه در چنان جامعه‏اى هيچ گناه‏كار و منحرفى نخواهد بود؛ بلكه بدين‏

1.از علّامه طباطبايى نقل شده كه اوپانيشادها، كتاب مقدّس هندوها را كتابى سرشار از توحيد ناب مى‏دانستند. دكتر شايگان در مورد پژوهش تطبيقى علّامه طباطبايى در اديان و مذاهب جهان ، چنين مى گويد: «علّامه طباطبايى ، سواى احاطه وسيع بر تمامى گستره فرهنگ اسلامى... با چنان حالت كشف و شهودى به تفسير متون [اديان ديگر] مى‏پرداخت كه گويى خود در نوشتن اين متون ، شركت داشته است. هرگز در آنها تضادّى با روح عرفان اسلامى نمى‏ديد، با فلسفه هند ، همان قدر اُخت و آميخته بود كه با جهان‏بينى چينى و مسيحى» (زير آسمان‏هاى جهان : ص ۴۱ و ۴۲).

2.نور: آيه ۵۵ .

  • نام منبع :
    دانشنامه امام مهدی عجّل الله فرجه بر پایه قرآن ، حدیث و تاریخ جلد نهم
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد محمّدی ری‌شهری، با همکاری محمّد کاظم طباطبایی و جمعی از پژوهشگران، ترجمه: عبدالهادی مسعودی
    تعداد جلد :
    10
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1393
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 23987
صفحه از 505
پرینت  ارسال به