165
دانشنامه امام مهدی عجّل الله فرجه بر پایه قرآن ، حدیث و تاریخ جلد نهم

و در نتيجه احكامى كه استخراج مى‏شود ، احكام ظاهرى است نه واقعى . پس گرچه در عصر غيبت مكلّفيم به همين احكام ظاهرى عمل كنيم ، ولى امام زمان عليه السلام پس از ظهور ، احكام واقعى را جايگزين اين احكام خواهد كرد .
د - احكامى هستند كه در طول تاريخ اسلام ، كمتر به آنها عمل شده و يا اصلاً بدان عمل نشده است . به طور حتم اين گونه احكام ، در عصر ظهور به اجرا در خواهند آمد.
ه - سطح فكر و تعقّل مردم در عصر ظهور ، بسيار بالاست ، از اين رو مردمان آن روزگار ، آمادگى و قابليت‏هاى فوق‏العاده‏اى براى فهم معارف دينى خواهند داشت . در نتيجه ، لازم است به انحاى مختلف به اين خواسته‏هاى سطح بالا پاسخ داده شود .
بنا بر اصول ياد شده ، برداشت‏هايى كه با اطمينان مى‏توان به اين احاديث نسبت داد ، چنين است :
۱ . شيوه‏هايى نوين در دعوت به دين و ديندارى .
۲ . احياى اصول، احكام و معارف مهجور و معطّل مانده .
۳ . تصحيح برداشت‏هاى ناصواب از كتاب و سنّت .
۴ . تطبيق برخى از احكام و مقررات با شرايط و تحوّلات رخ داده در زندگى نوين بشر .
۵ . آشنا ساختن بشر با دانش‏ها و اسرار هستى .
همه اين احتمالات با مضامين احاديث مذكور سازگار است و با هيچ اصلى از اصول مسلّم و محكم كتاب و سنّت در تناقض نيست .
با اين حال ، برخى فرقه‏هاى اسلامى و انحرافى با برداشت‏هايى اشتباه از اين احاديث ، بر آموزه‏ها و عقايد شيعى خرده گرفته‏اند .
براى مثال برخى از فرقه‏هاى اسلامى ، بويژه وهّابيان، با استناد به اين احاديث ،


دانشنامه امام مهدی عجّل الله فرجه بر پایه قرآن ، حدیث و تاریخ جلد نهم
164

«لا يَأْتيهِ الْباطِلُ مِنْ بَيْنِ يَدَيْهِ وَلا مِنْ خَلْفِهِ .۱
از پيش روى و از پشت سرش باطل به سويش نمى‏آيد» .
بنا بر اين آيه ، پس از قرآن ، كتاب ديگرى كه آن را از بين ببرد يا كنار بزند ، نخواهد آمد.
«وَ لكِنْ رَسُولَ اللَّه وَ خاتَمَ النَّبِيِّينَ .۲
لكن فرستاده خدا و خاتم پيامبران است» .حَلالُ مُحَمّدٍ حَلالٌ أبَداً إلى يَومِ القِيامَة وَحَرامُه حَرامٌ أبداً إلى يَومِ القِيامَة .۳
حلال محمّد صلى اللّه عليه و آله براى هميشه تا روز قيامت حلال است وحرام او براى هميشه تا روز قيامت حرام است .

اصل دوم: واقعيت‏هاى تاريخى جهان اسلام‏

مى‏دانيم در دوره‏هاى مختلف تاريخ اسلام ، همه احكام الهى ، آن گونه كه تشريع شده ، به اجرا در نيامده‏اند . اين واقعيت ، علت‏هاى گوناگونى دارد ، از قبيل:
الف - مطابق برخى احاديث ، بخشى از احكام به سبب نبود شرايط و مقتضيات در عصر معصومان بيان نشده و دانش آنها تنها نزد اهل بيت عليهم السلام باقى مانده است؛ اما در عصر ظهور همه آن احكام بيان خواهد شد.
ب . بخشى از احكام ، به دليل ضايع شدن كتاب‏ها و احاديث به دست ما نرسيده است ؛ امّا دانش آنها نزد امام زمان عليه السلام موجود است و در عصر ظهور ، همه آنها اجرا خواهد شد .
ج - در عصر غيبت ، به علّت دورى مردم از امام معصوم، عالمان و فقيهان مأمور به استنباط احكام عملى از ادله‏اى هستند كه بيشترشان از نظر سند يا دلالت ظنّى‏اند

1.. فصلت: آيه ۴۲.

2.. احزاب: آيه ۴۰.

3.الكافى: ج ۱ص ۵۸ ح ۱۹.

  • نام منبع :
    دانشنامه امام مهدی عجّل الله فرجه بر پایه قرآن ، حدیث و تاریخ جلد نهم
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد محمّدی ری‌شهری، با همکاری محمّد کاظم طباطبایی و جمعی از پژوهشگران، ترجمه: عبدالهادی مسعودی
    تعداد جلد :
    10
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1393
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 23911
صفحه از 505
پرینت  ارسال به