احتمال نقل به معنا در تعدادى از اين احاديث ، بسيار قوى است و در نتيجه ، تعداد اين روايتها زياد نيستند ؛ گرچه به جهت كثرت اسناد و طرق و نيز تكثّر و تعدّد مصادر اوّليه ، اطمينان به صدور اجمالى اين مضامين ، حاصل است.
بحث اصلى در باره اين احاديث جنبه فقه الحديثى آنهاست ؛ يعنى منظور و مراد از اين امور جديد چيست؟ نخست احتمالات مطرحشده در باره اين عناوين هفتگانه را مىآوريم و سپس به تحليل و جمعبندى مىپردازيم.
قابل توجّه است كه تعبير «امر جديد»۱ در هفت حديث ، «كتاب جديد»۲ در سه حديث ، «قضاى جديد»۳ در دو حديث ، «سنّت جديد»۴در يك حديث، «دعاى جديد»۵در دو حديث، «استيناف الإسلام جديداً»۶در چهار حديث ، «استيناف»۷ در يك حديث ، «سلطان جديد»۸در يك حديث و «غضَّاً جديد»۹ در يك حديث آمده است. اين نكته نيز گفتنى است كه تعبير «دين جديد» در هيچ حديثى نيامده است .
۱. امر جديد
در باره اين كه منظور از «امر جديد» چيست ، چند احتمال وجود دارد :
الف - مقصود از «امر جديد» طلب جديد است كه شامل طلب فعل و طلب ترك
1.. ر. ك: ص ۱۴۵ ح ۱۷۰۳ .
2.. ر. ك: ص۱۵۳ ح ۱۷۰۹ و ص ۱۵۵ ح ۱۷۱۲ وص ۱۵۷ ح ۱۷۱۵ و ص ۲۵۷ ح ۱۸۲۰ و ص ۳۸۵ ح ۱۹۱۳ و ح ۱۹۱۴ و الغيبة، نعمانى: ص ۳۱۹ ح ۶ .
3.. ر.ك: ص ۲۵۷ ح ۱۸۲۰ و ص ۳۸۵ ح ۱۹۱۴ ، الغيبة، نعمانى: ص ۱۹۴ ح ۱۴ .
4.. ر. ك: ص ۳۸۵ ح ۱۹۱۴ و ص ۳۸۵ ح ۱۹۱۴ .
5.. ر.ك: ص ۳۸۵ ح ۱۹۱۳ .
6.. ر. ك: ص ۱۵۵ ح ۱۷۱۳ .
7.. ر. ك: ص ۱۴۳ ح ۱۶۹۹ و ص ۲۴۵ ح ۱۸۰۸ و ص ۱۵۳ ح ۱۷۱۰ ، الغيبة، نعمانى: ص ۳۲۱ ح ۲ .
8.. ر. ك: ص ۱۵۱ ح ۱۷۰۸ .
9.. ر. ك: ص ۲۵۷ ح ۱۸۲۰ .