حَتّى‏ يَقولوا : وَ اللَّهِ ، ما هذا مِن وُلدِ فاطِمَةَ ، لَو كانَ مِن وُلدِها لَرَحِمنا ! يُغريهِ اللَّهُ بِبَنِى العَبّاسِ وَ بَنى اُمَيَّةَ.^۱
تا آن جا كه مى‏گويند : «به خدا سوگند ، اين، از فرزندان فاطمه نيست . اگر از فرزندان او بود، به ما رحم مى‏كرد!». خداوند، او را بر ضدّ عبّاسيان و امويان بر مى‏انگيزد .
در نقلى ديگر از اين متن، در قريشى بودن امام عليه السلام نيز ترديد شده است:
حَتَّى يَقُولُوا مَا هذَا مِن قُرَيشٍ لَو كانَ هذا مِن قُرَيشٍ وَ مِن وُلدِ فَاطِمَةَ لَرَحِمَنَا.^۲
اين از قريش نيست ؛ چرا كه اگر از قريش و از فرزندان فاطمه بود، به ما رحم مى‏كرد!
با چشم‏پوشى از ضعف‏هاى سندى و مصدرى اين احاديث، در تبيين مقصود از آنها مى‏توان چنين گفت كه هماره وابستگان نسبى و نژادى، با تمسّك به حلقه مشترك خود، سعى در نوعى برخورد متفاوت و مدارا و تسامح دارند. در اين متون نيز قريش از فاطمه عليها السلام به عنوان حلقه ارتباطى خود با امام مهدى عليه السلام بهره جسته است. به نظر مى‏آيد كه اين حديث در صدد بيان اين اصل در قيام مهدوى است كه صرفِ داشتن رابطه نسبى با امام عليه السلام ، مانع اجراى عدالت از سوى ايشان نخواهد بود و اگر مخالفان ايشان، از ميان قريش نيز باشند، ايشان با آنان مثل ديگر مخالفان و معاندان برخورد خواهد كرد. از اين رو، از اين حديث هم نمى‏توان خشونت يا كشتار را استنباط كرد؛ بلكه بر فرض پذيرش صحّت سندى، به بيان اصل مديريتى قيام امام مهدى عليه السلام در برخورد با مخالفان از قريش اشاره دارد.

حديث دوم نيز لحنى انتقادى در نفى تسامح و آهنگى ايجابى در اثبات دشوارى‏هاى فراروى قيام امام مهدى عليه السلام دارد و پيام آن، اين است كه اين قيام، با دشوارى‏هاى جدّى و سختى رو به رو خواهد بود كه جز با ايثارگرى و جانبازى، به سامان نخواهد رسيد. بخش پايانى اين حديث بر دشوارى امر قيام و عدم تسامح و تساهل در آن، تصريح دارد و اين پندار را كه در قيام امام مهدى عليه السلام ، خونى از فردى ريخته نخواهد شد و مخالفان نيز همچنان آسوده خواهند بود، مردود اعلام مى‏كند.

دسته سوم: عدم ترحّم امام مهدى عليه السلام

در برخى از احاديث، شدّت تعامل امام مهدى عليه السلام ، چنان تصوير شده كه در جلوه رحمت بودن ايشان و نيز نسبت داشتن ايشان با خاندان وحى، ترديد خواهد شد. در حديثى گزارش شده است كه ايشان به قريش، يعنى نسل و تبار خويش، آن چنان سخت خواهد گرفت كه در فرزند فاطمه عليها السلام بودن وى، ترديد خواهد شد؛ چرا كه ادّعاى قريشيان اين است كه: اگر او فاطمى بود، به ما رحم مى‏كرد! متن حديث منسوب به امام على عليه السلام چنين است:
بِأَبِى ابنُ خِيَرَةِ الإِماءِ ، لا يُعطيهِم إلَّا السَّيفَ هَرجاً هَرجاً ، مَوضوعاً عَلى‏ عاتِقِهِ ثَمانِيَةَ أشهُرٍ حَتّى تَقولُ قُرَيشٌ: لَو كانَ هذا مِن وُلدِ فاطِمَةَ لَرَحِمنا.^۱
پدرم فداى فرزند برگزيده كنيزان! جز با شمشير و كشتار، [با جبّاران‏] رفتار نمى‏كند و شمشيرش را هشت ماه بر دوش دارد تا آن جا كه قريش مى‏گويند : اگر او از فرزندان فاطمه بود ، به ما رحم مى‏كرد .
در نسخه ديگر از اين حديث، به صراحت، فاطمى بودن امام عليه السلام نفى شده است؛ ليكن به قريش استناد نشده است: