برپا دارند و زكات دهند، در اين صورت، برادران دينى شمايند» نظير آن است.۱ در نتيجه اقدام مسلّحانه، مشروط به تبليغِ قبلى و عدم ايمان آوردن فتنهگران از روى عناد و لجاجت است.
در جمعبندى احاديث دسته اوّل، با توجّه به ضرورت مقابله با فتنه و شرايط آن از منظر قرآنى، مىتوان چنين گفت كه احاديثِ ياد شده به معناى كشتار بىرويّه و بدون منطق نيستند؛ بلكه آن نيز براى خود، معيارى وحيانى دارد. از سوى ديگر، اين اقدام، گام به گام و در سه مرحله : مناظره، مباهله و مقاتله انجام خواهد پذيرفت. به سخن ديگر، جنگ با فتنهگران و پيروان آنها، مشروط به گفتگوها و احتجاجهاى قبلى با آنها و مجاب نشدن و در مقابل، عناد ورزيدن آنان است؛ چرا كه در اين صورت، راهكار و چارهاى جز جنگ با آنان باقى نمىماند. البتّه اين نكته را بايد افزود كه حكم اين آيه، به سردمداران فتنه، اختصاص دارد و كسانى كه فريب فتنهگران را خورده و از روى جهل، تطميع يا زور در جبهه فتنه قرار گرفتهاند، معذور و از موضوع اين آيه خارج اند، البتّه در صورتى كه بعد از روشن شدن حق از جبهه فتنه اعراض عملى نمايند.
دسته دوم: گردن زدن مخالفان
در برخى از متون حديثى، پيشبينى شده است كه آغاز اقدام مسلّحانه امام مهدى عليه السلام ، گردن زدن افرادى است كه از روى نفاق، دوستدارى اهل بيت را ادّعا مىكنند؛ ولى بر خلاف آن عمل مىنمايند.
در حديثى، امام باقر عليه السلام مىفرمايد:
لَو قَد قامَ قائِمُنا بَدَأَ بِالَّذينَ يَنتَحِلونَ حُبَّنا ، فَيَضرِبُ أعناقَهُم .۲
آن گاه كه قائمِ ما قيام كند، از كسانى كه مدّعى ولايت و دوستى ما هستند، شروع