اين مطلب دلالت دارد كه همان كسانى كه پيامبر صلى اللّه عليه و آله در ميان امّت تا قيامت به جاى خود گذاشته و تمسّك به آنها را توصيه فرموده است ، تا قيامت از قرآن جدا نخواهند شد .

پاسخ يك شبهه‏

ممكن است گفته شود كه پيامبر صلى اللّه عليه و آله شبيه اين تعبير را در مورد امام على عليه السلام در احاديث زير به كار برده است :
عَليٌّ مَعَ القُرآنِ وَ القُرآنُ مَعَ عَلىٍّ ، لَن يَتَفَرَّقا حَتَّى‏ يَرِدا عَلَىَّ الحَوضَ .^۱على با قرآن است و قرآن با على است و اين دو ، هرگز از هم جدا نمى‏شوند تا در كنار حوض بر من وارد شوند .

يا :
عَلِىٌّ مَعَ الحَقِّ وَ الحَقُّ مَعَهُ ، لا يَفتَرِقانِ حَتَّى‏ يَرِدا عَلَىَّ الحَوضَ .^۲على با حق است و حق با على است و اين دو ، تا زمانى كه در روز قيامت در كنار حوض بر من وارد شوند ، از هم جدا نخواهند شد .

بنا بر اين ، اگر استظهار از حديث ثقلين در استدلال به آن براى اثبات استمرار امامت اهل بيت عليهم السلام صحيح باشد ، طبق اين احاديث بايد بگوييم امام على عليه السلام تا قيامت ، زنده است .
پاسخ اين شبهه ، اين است كه قياس اين دو حديث با حديث ثقلين، قياس مع الفارق است ؛ زيرا جمله «لَن يَفتَرِقا» در حديث ثقلين ، مسبوق به جمله «إنِّى تارِكٌ

۱ . غيبت امام عصر عليه السلام‏

حديث ثقلين ، در حقيقت، يكى از ادلّه امامت و غيبت امام مهدى - عجل اللَّه تعالى فرجه - نيز هست . اين مدّعا با دو مقدّمه قابل اثبات است :
مقدّمه اوّل . طبق اين حديث ، همان گونه كه متن قرآن تا قيامت باقى خواهد ماند ، يكى از امامان اهل بيت عليه السلام نيز تا قيامت، حيات خواهد داشت و در كنار قرآن خواهد بود .
در متن حديث ثقلين ، سه قرينه وجود دارد كه به روشنى بر اين مدّعا دلالت مى‏كند :
الف - جمله «إنِّى تارِكٌ فيكُم الثَّقَلَينِ» . بى‏ترديد ، خطاب در اين جمله ، به اصحاب پيامبر صلى اللّه عليه و آله اختصاص ندارد ؛ بلكه شامل همه امّت اسلامى تا قيامت مى‏گردد . در غير اين صورت ، «لَن تَضِلُّوا» و «حَتَّى يَرِدا عَلَىَّ الحَوضَ» بى‏معنا خواهند بود .
بنا بر اين ، يكى از اهل بيت پيامبر صلى اللّه عليه و آله ، بايد تا قيامت، حيات داشته باشد تا جمله «إنِّى تارِكٌ ...» صادق باشد .
ب - جمله «إن تَمَسَّكتُم بِهِما لَن تَضِلُّوا» . اين جمله ، قرينه ديگرى بر استمرار امامتِ يكى از اهل بيت عليهم السلام براى هميشه است ؛ زيرا اگر يكى از آنان در كنار قرآن تا قيامت وجود نداشته باشد، وجوب استمرار تمسّك به اهل بيت عليهم السلام بى‏معنا خواهد بود .
ج - جمله «لَن يَفتَرِقا حَتَّى‏ يَرِدا عَلَىَّ الحَوضَ» . اين جمله در كنار دو جمله گذشته ، بر