279
دانشنامه امام مهدی عجّل الله فرجه بر پایه قرآن ، حدیث و تاریخ جلد اول

۸۹. الإقبال‏- در بيان رخدادهاى حجّة الوداع - : چون آخرين روز از روزهاى تشريق‏۱ شد، خداوند، سوره نصر را تا آخر آن بر پيامبر صلى اللّه عليه و آله فرو فرستاد. پيامبر فرمود: «خبرِ درگذشتم ، به من داده شد».
پس به سوى مسجد خيف رفت و وارد مسجد شد و مردم را بانگ داد كه جمع شوند. مردم ، گرد آمدند. پيامبر صلى اللّه عليه و آله حمد و ثناى الهى را به جاى آورد و به سخنرانى پرداخت و در آن فرمود: «اى مردم! من دو گران‏سنگ در ميان شما بر جاى مى‏گذارم: گران‏سنگ بزرگ‏تر ، كتاب خداست كه يك سوى آن در دست خداوند Uو سوى ديگرش در دست شماست. پس بدان چنگ زنيد. و گران‏سنگ كوچك‏تر ، عترت من، يعنى اهل بيت من است. خداى لطيف و آگاه ، مرا خبر داد كه اين دو، هيچ گاه از يكديگر جدا نخواهند شد تا در كنار حوض كوثر ، بر من وارد مى‏شوند. آن دو ، به سان اين دو انگشت من‏اند» و دو انگشت نشانه‏اش را به هم چسباند [و افزود:] «نمى‏گويم : همانند اين دو هستند كه اين بر اين فزونى دارد» و انگشت نشانه و ميانه‏اش را به هم چسباند.۲

1.ايّام تشريق ، سه روزِ عيد قربان [دهم ذى حجّه‏] و دو روز پس از آن است. علّت نام‏گذارى هم آن است كه در اين سه روز ، گوشت [قربانى ]را «تشريق (قطعه قطعه)» مى‏كنند و در آفتاب پهن مى‏كردند تا بخشكد.

2.الإقبال : ج ۲ ص ۲۴۲ ، تفسير القمّى : ج ۱ ص ۱۷۳ (با عبارت مشابه)، بحار الأنوار : ج ۳۷ ص ۱۱۴ ح ۶ .


دانشنامه امام مهدی عجّل الله فرجه بر پایه قرآن ، حدیث و تاریخ جلد اول
278

۸۹.الإقبال : قالَ صاحِبُ كِتابِ النَّشرِ وَالطَّيِّ : . . . فَلَمّا كانَ في آخِرِ يَومٍ مِن أيّامِ التَّشريقِ‏۱ ، أنزَلَ اللَّهُ عَلَيهِ : « إِذَا جَاءَ نَصْرُ اللَّهِ وَ الْفَتْحُ » إلى‏ آخِرِها . فَقالَ عليه السلام : نُعِيَت إلَيَّ نَفسي ، فَجاءَ إلى‏ مَسجِدِ۲الخَيفِ فَدَخَلَهُ ونادى‏ : الصَّلاةَ جامِعَةً ، فَاجتَمَعَ النّاسُ ، فَحَمِدَ اللَّهَ وأَثنى‏ عَلَيهِ - وذَكَرَ خُطبَتَهُ عليه السلام - . ثُمَّ قالَ فيها :
أيُّهَا النّاسُ إنّي تارِكٌ فيكُمُ الثَّقَلَينِ ، الثَّقَلُ الأَكبَرُ كِتابُ اللَّهِ عزّ و جلّ ، طَرَفٌ بِيَدِ اللَّهِ عزّ و جلّ ، وطَرَفٌ بِأَيديكُم فَتَمَسَّكوا بِهِ ، وَالثَّقَلُ الأَصغَرُ عِترَتي أهلُ بَيتي ، فَإِنَّهُ نَبَّأَنِيَ اللَّطيفُ الخَبيرُ ، أنَّهُما لَن يَفتَرِقا حَتّى‏ يَرِدا عَلَيَّ الحَوضَ كَإِصبَعَيَّ هاتَينِ - وجَمَعَ‏ بَينَ سَبّابَتَيهِ - ولا أقولُ كَهاتَينِ - وجَمَعَ بَينَ سَبّابَتِهِ‏۳ وَالوُسطى‏ - فَتَفضُلُ هذِهِ عَلى‏ هذِهِ .

1.هي ثلاثة أيام تلي عيد النحر سميّت بذلك من تشريق اللحم وهو تقديده وبسطه في الشمس ليجف (النهاية : ج‏۲ ص‏۴۶۴ «شرق») .

2.في المصدر : « المسجد » ، وما أثبتناه من تفسير القمّي وهو الصحيح .

3.في المصدر : «سبابتيه» ، والتصويب من المصادر الاُخرى .

  • نام منبع :
    دانشنامه امام مهدی عجّل الله فرجه بر پایه قرآن ، حدیث و تاریخ جلد اول
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد محمّدی ری‌شهری، با همکاری محمّد کاظم طباطبایی و جمعی از پژوهشگران، ترجمه: عبدالهادی مسعودی
    تعداد جلد :
    10
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1393
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 9376
صفحه از 427
پرینت  ارسال به