25
دانشنامه امام مهدی عجّل الله فرجه بر پایه قرآن ، حدیث و تاریخ جلد اول

بخش پنجم : توقيعات امام مهدى عليه السلام‏

اين بخش را با تحليلى در باره توقيعات (مكاتبان / نامه‏هاى) امام مهدى عليه السلام آغاز مى‏كنيم و در ادامه پاسخ‏هاى مكتوب امام مهدى عليه السلام را در ايام غيبت كوتاه‏مدّتش به پاره‏اى از پرسش‏هاى مختلف، ضمن چهار فصل مى‏آوريم. در پايان فصل چهارم، نوشته منسوب به ناحيه و خطاب به شيخ مفيد را مطرح و نقد خواهيم كرد.

۵ - ۱ . توقيعات اعتقادى و سياسى‏

برخى از توقيعات مطرح شده در اين فصل مربوط به اعتقاداتى از قبيل صفات خدا، و شمارى از آنها سياسى است؛ مانند توقيع مربوط به حفاظت نمايندگان امام از آسيب دشمنان. برخى هم داراى هر دو بُعد سياسى و اعتقادى است؛ مانند توقيع‏هاى مربوط به امامت و خالى نماندن زمين از حجت. پايان‏بخش اين فصل، مكتوب امام زمان عليه السلام به چهارمين نايب خاص خود در باره آغاز غيبت كبراى ايشان است.

۵ - ۲ . توقيعات فقهى‏

در اين فصل، ابتدا احاديثى نقل مى‏شود كه در آنها امام عليه السلام به شمارى از مسائل فقهى پاسخ داده است. در ادامه فصل، تحليل مبسوط و جامعى در باره مفاد اين روايات خواهد آمد.

۵ - ۳ . توقيعاتى حاكى از كرامت‏

در اين فصل توقيعاتى را آورده‏ايم كه حاكى از اجابت دعاى امام مهدى عليه السلام و يا پيشگويى ايشان در باره برخى از مسائل هستند.

۵ - ۴ . توقيعات گوناگون ديگر

توقيعاتى را كه در قالب فصول گذشته نمى‏گنجيدند، در فصل چهارم مطرح كرده‏ايم.


دانشنامه امام مهدی عجّل الله فرجه بر پایه قرآن ، حدیث و تاریخ جلد اول
24

بنى عباس تبيين گرديده است .

بخش دوم : جهان اسلام در دوران غيبت صغرا در اين بخش ، فضاى جامعه اسلامى در طول غيبت صغرا - كه مقارن با خلافت شش تن از خلفاى عباسى بود - ، ترسيم گرديده ، و به رويدادهاى سياسى مهم اين دوران اشاره شده است . در ادامه ، چگونگى برخورد دولتمردان عباسى با شيعيان ، اوضاع علمى و فرهنگى جهان اسلام در اين دوران ، فعاليت‏هاى پيروان مكتب تشيع در اين دوران تبيين گرديده است . در پايان اين بخش ، دانشمندان بزرگ شيعه در عصر غيبت صغرا معرفى شده‏اند و سپس جمع‏بندى نهايى مطالب اين فصل ، ارائه شده است .

۴ - ۳ . نايبان خاص‏

اين فصل ، اختصاص دارد به شرح حال اجمالى نايبان خاص امام مهدى عليه السلام در دوران غيبت كوتاه مدّت (صغرا) كه به ترتيب عبارت‏اند از : عثمان بن سعيد ، محمد بن عثمان ، حسين بن روح ، و على بن محمد سمرى .

۴ - ۴ . مدّعيان دروغين‏

در فصل چهارم ، ابتدا مباحث مهمى مانند : سوء استفاده از مفاهيم اصيل ، انگيزه مدّعيان دروغين ، زمينه‏هاى پذيرش ادّعاى مدّعيان دروغين ، و خاستگاه مدّعيان دروغين تبيين مى‏گردد ،۱ و پس از آن ، تاريخچه‏اى از مهديان دروغين ارائه مى‏شود . در ادامه با توجه به سنخيّتِ مبحث «مدّعيان دروغين مهدويت» با موضوع «مدّعيان دروغين وكالت» اين مبحث نيز در فصل چهارم تدوين گرديده و مدّعيان دروغين وكالت در دوران غيبت صغرا ، و شمارى از مدّعيان دروغين وكالت در عصر حاضر معرفى شده‏اند .

1.گفتنى است كه مباحث ياد شده ، شامل مدّعيان دروغين وكالت نيز مى‏شود .

  • نام منبع :
    دانشنامه امام مهدی عجّل الله فرجه بر پایه قرآن ، حدیث و تاریخ جلد اول
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد محمّدی ری‌شهری، با همکاری محمّد کاظم طباطبایی و جمعی از پژوهشگران، ترجمه: عبدالهادی مسعودی
    تعداد جلد :
    10
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1393
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 9228
صفحه از 427
پرینت  ارسال به