رفت. سعد بر درِ اتاق‏هاى پيامبر خدا، منتظر ايشان ايستاده بود. پيامبر خدا چون او را ديد، فرمود: «اى سعد! كاسبى مى‏دانى؟».
سعد گفت: به خدا سوگند، هيچ گاه پولى نداشته‏ام كه با آن كاسبى كنم!
پيامبر صلى‏الله‏عليه‏و‏آله آن دو درهم را به او داد و فرمود: «با اينها كاسبى كن و براى به دست آوردن روزى خدا، تلاش نما».
سعد، آن دو درهم را گرفت و همراه پيامبر صلى‏الله‏عليه‏و‏آله رفت و نماز ظهر و عصر را با ايشان خواند. آن گاه، پيامبر صلى‏الله‏عليه‏و‏آله به او فرمود: «برخيز و در پى روزى برو، كه من از حال و روز تو ـ اى سعد ـ ناراحت بوده‏ام».
از آن پس، سعد اگر چيزى با يك درهم مى‏خريد، با دو درهم مى‏فروخت، و اگر با دو درهم مى‏خريد، به چهار درهم مى‏فروخت. بدين ترتيب، دنيا به سعد رو كرد و سرمايه و ثروتش زياد شد و تجارتش رونق گرفت. پس، بر درِ مسجد، جايى گرفت و در آن جا نشست و به كسب پرداخت. هر گاه بلال براى نماز اقامه مى‏گفت، پيامبر صلى‏الله‏عليه‏و‏آله بيرون مى‏آمد و مى‏ديد كه سعد همچنان سرگرم دنياست و نه ـ آن چنان كه پيش از پرداختن به دنيا مى‏كرد ـ وضو گرفته و نه آماده نماز شده است. پيامبر صلى‏الله‏عليه‏و‏آله مى‏فرمود: «اى سعد! دنيا تو را از نماز باز داشته است!» و او مى‏گفت: چه كنم؟ مالم را ضايع كنم؟ به اين يكى فروخته‏ام و مى‏خواهم پولش را از او بگيرم و از آن يكى خريده‏ام و مى‏خواهم پولش را بدهم.

۷۰. پيامبر خدا صلى‏الله‏عليه‏و‏آله: دنياخواهى، گرفتگى و اندوه را زياد مى‏كند.^۱

۳ / ۴

باز ماندن از آخرت

۷۱.امام باقر عليه‏السلام: در زمان پيامبر خدا، مؤمنى نادار و سخت نيازمند از اهل صُفّه^۲ بود كه در همه اوقات نماز، ملازم پيامبر خدا بود و در هيچ نمازى غيبت نداشت. پيامبر خدا، نادارى و غربت او را مى‏ديد و دلش به حال وى مى‏سوخت و مى‏فرمود: «اى سعد! اگر چيزى دستم بيايد، نيازت را برطرف مى‏كنم».
مدّت‏ها گذشت و به پيامبر خدا چيزى نرسيد. غم ايشان براى سعد، شدّت گرفت. خداوند سبحان كه مى‏دانست پيامبر خدا براى سعد، غم بسيار مى‏خورد، جبرئيل عليه‏السلام را با دو درهم فرستاد. جبرئيل به ايشان گفت: اى محمّد! خدا مى‏داند كه تو براى سعد، غم مى‏خورى. آيا دوست دارى كه او را بى‏نياز گردانى؟
پيامبر صلى‏الله‏عليه‏و‏آله فرمود: «آرى».
جبرئيل گفت: اين دو درهم را بگير و به او بده و بگو با آنها كاسبى كند.
پيامبر خدا [آن دو را] گرفت و سپس براى نماز ظهر، بيرون