روبرویی با مشکل، همچنان راه‌برد نادرست را به‌کار می‌گیرند. هنگامی که این راه‌برد نیز کارایی‌اش را از دست می‌دهد، آنها از مشکل پیش رو عقب‌نشینی می‌کنند، و دست‌آخر، بی‌خیال می‌شوند و دست از کار می‌کشند.

حالا بیایید نگاه دقیق‌تری به این مسأله بیندازیم که دارندگانِ قالب ذهنی پیش‌رونده چگونه به ناملایمات و وضعیت‌های چالش‌زا پاسخ می‌دهد. افراد دارای قالب ذهنی پیش‌رونده معمولاً «پاسخِ مهارت و خبرگی» را به‌کار می‌گیرند. این پاسخ آنها را برای توجه به یادگیری اطلاعات [یعنی، آموخته‌های تازه و عبرت‌گرفتن] توانمند می‌کند. آنها راه‌های تازه انجام دادن کارها را می‌آزمایند؛ و از کاستی و شکست در جریان کار نمی‌هراسند. هنگام رویارویی با آزمون‌هایی که پشت‌سر نهادنشان ناممکن است، آنها دلایل دیگری برای ناکامی‌شان می‌شمارند، و نه اینکه توانایی خودشان را نکوهش کنند (برای نمونه، این آزمون فراتر از توانایی کنونی من بود). از نگاه دارندگانِ قالب‌های ذهنی پیش‌رونده «تلاش» واژه‌ای خوشایند است و آن را بخش ضروری موفقیت می‌شمارد، و هنگام رویارویی با شکست، سخت‌کوشی را پیشه خود می‌سازد. به زبان ساده، برای آنها خودِ تلاش معادلِ موفقیت است. سرانجام آنکه، راه‌بردهای دارندگانِ قالب ذهنی پیش‌رونده بر ابداع راه‌های جایگزین و متنوع برای انجام یک کار متمرکز است. از این‌رو، اگر مسیری جواب ندهد، مسیرهای دیگر را می‌آزمایند. آنها معمولاً خلاقانه و فراتر از چارچوب‌های تنگِ یک قفسِ خود‌ساخته می‌اندیشند. در نتیجه، چنانچه می‌بینید، سودمندی‌های بسیاری در انتخاب قالب ذهنی پیش‌رونده هست؛ به‌ویژه در رویارویی با چالش‌ها و شکست‌ها.

خاستگاه قالب‌های ذهنی

دوئِک (۲۰۰۶) بر این باور است که قالب‌های ذهنی ساختاری اجتماعی دارند، و از این‌رو در خانه و محیط‌های آموزشی «یاد» گرفته‌ می‌شوند. رشد و تحول قالب‌های فکری تحت تأثیر پیام‌هایی است که دریافت می‌کنیم؛ به‌ویژه پیام‌های آمیخته با تحسین و ستایش. همانطور که چند آزمایش فراگیر نشان می‌دهند، تحسین [ناشیانه] می‌تواند تأثیر زیان‌بخشی بر کودکان بگذارد. بی‌شک، بازخوردِ خوب، مهم و سازنده است، و انتقاد و سنجش‌گری برای رشد و یادگیری ضروری است. تحسین، فی‌نفسه، بد و مایه شرّ و فساد نیست، اما، تنها تحسین کردنِ تلاش و جریانِ فعالیت (به‌جای نتیجه) است که به انگیزه بیشتر شخص برای استقامت و پشتکار، و در نتیجه، تاب‌آوری بیشتر کمک می‌کند.

و وظایف افزایش می‌یابد، و هیجان منفی آنان رو به کاهش می‌گذارد.

در این‌باره بیاندیشید که... آیا تا به‌حال شده است که یک قالب ذهنی ایستا
جلوی دست‌وپای شما را بگیرد؟ معمولاً کی و کجا این روی می‌دهد؟

چرا قالب ذهنی مهم است

چرا این موضوع که ما امور را از عینک قالب ذهنی ایستا یا پیش‌رونده می‌بینیم، مهم است؟ پژوهشگران بر این باورند که وقتی افراد با زمان‌های دشوار روبه‌رو می‌شوند، سنخ قالب ذهنی‌ای که پیشتر برگزیده‌اند، یا آنها را در دستیابی به هدف مطلوبشان توانمند می‌کند، و یا اینکه جلوی آنها را می‌گیرد. این فرایند متضمن این است که قالب ذهنی به شکست‌‌ها چگونه واکنش نشان می‌دهد، به تلاش برای برآمدن از پسِ موقعیت چه نگاهی دارد، و سرانجام اینکه ماهیت تدابیری که برای غلبه بر مشکلاتشان ایحاد می‌کنند، چیست. بیایید نگاه دقیق‌تری بر قالب ذهنی ایستا بیندازیم.

هنگامی که ما دچار یک قالب ذهنی ایستا هستیم و با موقعیتی دشوار روبرو می‌شویم، معمولاً «پاسخ درمانده» را فرامی‌خوانیم. این پاسخ بدان معناست که دارندگانِ قالب ذهنی ایستا به هنگام روبرو شدن با ناکامی یا چالش، توجهی به یادگیری اطلاعات نمی‌کنند. آنها افسرده می‌شوند، شور و شوق و انرژی‌شان تحلیل می‌رود، و عزت نفسشان را از دست می‌دهند. آنها همچنین توانایی‌هایشان را نادیده می‌گیرند، موفقیت‌های گذشته و حال را کوچک می‌شمرند، و کاستی‌ها و شکست‌هایشان را بیش از اندازه بزرگ نشان می‌دهند. دست آخر، علت پیشامدها را به‌عنوان چیزی که برای آنان همیشگی و پایدار است، تفسیر می‌کنند.

همچنین، برای قالب ذهنی ایستا، «تلاش» مانند یک دشنام است. دارندگان قالب ذهنی ایستا تلاش را بازتاب توانایی پایین می‌شمارند؛ زیرا سخت کار کردن و تلاش بدان معناست که شخصِ تلاش‌کننده لابد در آن کار خوب نیست و شایستگی واقعی ندارد. به زبان ساده، آنان تلاش را معادل ناتوانی می‌شمارند. از آنجا که قالب ذهنی ایستا مخالف سرسخت تلاش است، راه‌بردها و تدابیر مورد استفاده‌شان از هرگونه پیش‌روی از وضعیت کنونی‌شان جلوگیری می‌کند. قالب‌های ذهنی ایستا هنگام