المعارف.۱
اهل حل و عقد، اتّفاق دارند بر وجوب [کسب] این معارف.
منظور وی از «این معارف»، همه اصول دین است، نه فقط معرفت الله.
قول دوم: اعتقادات باید از روی علم باشد؛ هرچند این علم، از راه تقلید به دست بیاید.۲
قول سوم: در اعتقادات می‌توان به ظن اعتماد کرد؛ چه ظنِّ برآمده از استدلال و چه از راه تقلید.۳
قول چهارم: در اعتقادات، ظنّ به دست آمده از نظر و استدلال هم کافی است.۴
قول پنجم: ظنّ به دست آمده از خبر واحد نیز کفایت میکند.۵
قول ششم: جزم و حتّی ظنّ حاصل از تقلید نیز در اعتقادات کافی است.۶ شیخ انصاری این نظریه را به شیخ طوسی نسبت میدهد. انتساب این نظر به شیخ طوسی، با سایر عبارتهای وی سازگار به نظر نمیرسد؛ زیرا ایشان در شروط مستفتی میگوید:
مستفتی دو نوع است: گاه از اشخاصی است که میتواند، همانند مفتی علم به حادثه پیدا کند. در این صورت، تقلید کردن از شخص دیگر، بر وی جایز نیست. و گاهی از کسانی است که نمیتواند در مسائل مذکور
1.. علامه حلّى، الباب الحادی عشر مع شرحيه النافع يوم الحشر: ص۳؛ آمدى، أبکار الأفکار فی اصول الدين: ج۱ ص۱۳۷؛ فاضل مقداد، الإعتماد فی شرح واجب الإعتقاد: ص۲۵؛ شيخ انصارى، فرائد الاُصول: ص۲۷۲.
2.. شيخ انصارى، الإجتهاد و التقليد: ص۸۶؛ سیّد مجاهد، مفاتيح الاُصول: ص۱۱؛ فيروزآبادى، عناية الاصول: ج۱ ص۲۴۰؛ مرتضوى لنگرودى، الدرّ النضيد فی الاجتهاد و الاحتياط و التقليد: ج۲ ص۴۳۱.
3.. شيخ انصارى، فرائد الاُصول: ص۲۷۲.
4.. شيخ انصارى، فرائد الاُصول: ص۲۷۲.
5.. شيخ انصارى، فرائد الاُصول: ص۲۷۲؛
6.. شيخ طوسى، العدّة: ج۲ ص۷۳۱ و ج۱ ص۱۳۲؛ شيخ انصارى، فرائد الاُصول: ص۲۷۲.
