واى بر هر بدگوى عيبجويى كه مالى گرد آورْد و آن را بر شمرد. مى‏پندارد كه مالش او را جاويد كرده ؛ ولى نه! قطعا در آتشِ متلاشى كننده، فرو افكنده خواهد شد ؛ آن هم چه آتش متلاشى كننده‏اى، آتشِ افروخته خدا كه بر دل‏ها مى‏رسد ؛ آتشى كه آنان را در ميان مى‏گيرد، با ستون‏هايى دراز».

حديث

۵.تفسير القمّىـ در مورد فرمايش خداوند: «هرگز! حتماً در حُطَمه، پرتاب خواهد شد» ـ: حُطَمه، آتشى است كه همه چيز را مى‏بلعد. آن گاه فرمود: و تو ـ اى محمّد ـ «و تو چه مى‏دانى حُطَمه چيست؟ آتش بر افروخته خداوند است كه به دل‏ها مى‏رسد». فرمود: [يعنى] بر دل‏ها شعله مى‏كشد.^۱

۱ / ۶

سَقَر (آتش ذوب كننده)

قرآن

«سَأُصْلِيهِ سَقَرَ * وَ مَا أَدْرَلكَ مَا سَقَرُ * لاَ تُبْقِى وَ لاَ تَذَرُ * لَوَّاحَةٌ لِّلْبَشَرِ * عَلَيْهَا تِسْعَةَ عَشَرَ.^۲

زود است كه او را به سَقَر در آورم ؛ آن هم چه سَقَرى! نه باقى مى‏گذارد و نه رها مى‏كند. پوست‏ها را سياه مى‏كند. بر آن، نوزده [نگهبان]است».

دُونِهِ وَنَحْشُرُهُمْ يَوْمَ الْقِيَامَةِ عَلَى وُجُوهِهِمْ عُمْيًا وَ بُكْمًا وَ صُمًّا مَّأْوَلهُمْ جَهَنَّمُ كُلَّمَا خَبَتْ زِدْنَاهُمْ سَعِيرًا.^۱

و هر كه خدا هدايتش كند، او ره‏يافته است و هر كه را گم‏راه سازد، در برابر او براى آنان هرگز حاميانى نيابى، و روز قيامت، آنان را كور و لال و كر، به چهره‏شان در افتاده، بر خواهيم انگيخت. جايگاهشان جهنّم است كه هر بار كه آتشِ آن فرو نشيند، آتشى پرشراره بر ايشان بيفزاييم».

حديث

۴.امام زين العابدين عليه‏السلام: در جهنّم، درّه‏اى است كه به آن،«سعير» مى‏گويند و هر گاه آتش دوزخ فرو نشيند، درِ سعير آن، باز مى‏شود و اين، معناى سخن خداوند است كه: «و هر بار كه آتش آن فرو نشيند، شراره‏اى [تازه] بر ايشان مى‏افزاييم».^۲

۱ / ۵

حُطَمَه (آتش متلاشى‏كننده)

قرآن

«وَيْلٌ لِّكُلِّ هُمَزَةٍ لُّمَزَةٍ * الَّذِى جَمَعَ مَالاً وَ عَدَّدَهُ * يَحْسَبُ أَنَّ مَالَهُ أَخْلَدَهُ * كَلاَّ لَيُنبَذَنَّ فِى الْحُطَمَةِ * وَ مَا أَدْرَلكَ مَا الْحُطَمَةُ * نَارُ اللَّهِ الْمُوقَدَةُ * الَّتِى تَطَّلِعُ عَلَى الْأَفْٔدَةِ * إِنَّهَا عَلَيْهِم مُّؤْصَدَةٌ * فِى عَمَدٍ مُّمَدَّدَةِ.^۳