به‌ندرت و تنها در صورتی که به تعارض یا تباینی جمع‌ناپذیر برخورد کند، به دو راهکار بعدی روی می‌آورد: حمل روایت بر «تقیه‌ای» بودن، یا «شاذ» دانستن خبر. تلاش طوسی برای جمع و ایجاد سازش بین احادیث امامی به گونه‌ای است که او گاه مهم‌ترین و مشهورترین روایات متعارض شیعه و اهل سنت را نیز جمع و از آنها حل تعارض می‌کند. برای نمونه او بین روایاتی که به حرمت یا کراهت روزهٔ عاشورا و وجوب یا استحباب آن دلالت دارند، چنین سازش برقرار می‌کند که روزهٔ عاشورا اگر به نیت تبرک و عید گرفتن آن روز باشد، که اعتقاد مخالفان (اهل سنت) است، گناه و خطاست؛ اما اگر برای سوگواری امام حسین علیه السلام و اهل‌بیت پیامبر صلی الله علیه و اله باشد، روزه‌دار به ثواب و پاداش خواهد رسید.۱ از قضا روایات وجوب یا استحباب روزهٔ عاشورا را راویان زیدی و به‌ویژه بتری‌ها همچون کثیرالنواء و مسعدة بن صدقه نقل کرده‌اند.۲
پس در نگاهی کلی می‌توان دو گونه از برخورد طوسی را در طرد یا مقابله با روایات راویان زیدی مشاهده کرد. نخست دربارهٔ حمل آنها بر شرایط «تقیه‌ای»، و در حالت ضعیف‌تر طرح و طرد روایت بر اساس «شذوذ». در هر یک از این دو راهکار نکات شایان ذکری وجود دارد که به آنها می‌پردازیم.
راهکار نخست: حمل بر تقیه
طوسی نزدیک به بیست روایت از راویان زیدی را مخالف مذهب دانسته و صدور آنها را حمل بر تقیه کرده است. بیشتر این روایات در موضوع آداب دفن میت و پس از آن قوانین ارث هستند. همچنین روایات برجسته‌ای حاکی از حرمت متعه و لزوم شستن پا به جای مسح در وضو در آنها یافت می‌شود که راوی آنها عمرو بن خالد به نقل از زید بن علی است.۳
روایات تقیه‌ای و موافق فقه عامه را، به ترتیب فزونی شمار روایاتشان، غیاث بن
