نمونه طوسی روایتی از عمرو بن خالد از زید بن علی با این مضمون نقل میکند:
۰.شهید هفت پاداش از سوی خدا دارد. نخست آنکه یک قطره از خونش همهٔ گناهان او را میآمرزد. دوم آنکه سرش در منزل دو همسر از حوریان بهشتی قرار میگیرد و آنان غبار از چهرهاش میزدایند و بدو میگویند: خوش آمدی. سوم جامهای از بهشت بدو پوشانده میشود....۱
در منابع زیدی همسان این روایت از عمرو بن خالد از زید گزارش شده است:
۰.شهید هفت درجه دارد. نخست آنکه منزلگاه خود را در بهشت قبل از خروج روح از بدن میبیند؛ دوم همسرش از حوریان بهشتی بدو میگوید: بشارت بده ای ولی خدا که....۲
جهاد ابتدایی
روایتی از پیامبر صلی الله علیه و اله نقل میکنند که آغاز آن چنین است: «من مأمور شدم با مردم بجنگم تا لا اله الا اللّٰه بگویند» (أمرت أن أقاتل الناس حتى یقولوا لا إله إلا اللّٰه). پایان این حدیث و نیز محل بیان سخن در نقلهای مختلف، متفاوت است. این روایت در منابع اهل سنت از مشهورترین اخبار است و در تفاسیر و کتابهای فقهی یا ادبی از آن بهدفعات یاد کردهاند.۳ مفهوم این حدیث که بر جواز جهاد ابتدایی و جنگ برای گسترش اسلام دلالت دارد، همواره میان عالمان و فقهای اهل سنت مناقشهبرانگیز بوده است. بسیاری در تأویل و تحدید و تقیید الفاظ و معانی این خبر کوشیدهاند و تفسیرهای مختلف و متفاوتی از آن به دست دادهاند. یوسف القرضاوی، اندیشمند معاصر مصری، در کتابی که دربارهٔ جهاد نوشته بهتفصیل نظریات و برداشتهای عالمان سنی را گزارش کرده است۴ و این نشاندهندهٔ حساسیت موضوع و نقش برجستهٔ این حدیث در احکام دارد.
1.. طوسی، همان، ج۶، ص۱۲۱.
2.. ابوطالب هارونی، تیسیر المطالب، ص۳۹۷.
3.. برای نمونه ر.ک: ابنابیحاتم رازی، التفسیر، ج۸، ص۲۷۲۹؛ ابنابیشیبه، المصنف، ج۶، ص۴۸۲؛ جصاص، احكام القرآن، ج۵، ص۲۱؛ نحاس، اعراب القرآن، ج۵، ص۲۱۵.
4.. ر.ک: قرضاوی، فقه الجهاد، ج۱، صص۳۲۷-۳۳۷.