«ینبت» دگرگون شده است.۱
در ۲ خبر از ۷ خبر مشترک میان برقی و کلینی، به جای برقی از «علی بن ابراهیم از پدرش» و «سهل بن زیاد» یاد میشود۲ که باز هم نشان میدهد نویسندگان و محدثان قمی در سدهٔ چهارم میکوشیدهاند کمتر به سراغ برقی و اسنادش بروند. به نظر میرسد مجموعه احادیثی که برقی دستمایهٔ نوشتن المحاسن قرار داده است، در سدههای سوم و چهارم در منطقهٔ قم و ری رایج بوده است. بنابراین نویسندگانی چون کلینی و صدوق دستی باز برای انتخاب طرق روایات داشتند و میتوانستند صحیحترین و بیاشکالترین طرقی را که میشناختند برگزینند. ازاینرو آنان همان روایات برقی را با اسناد اشعریها یا دیگر قمیها بهویژه علی بن ابراهیم و پدرش به کار میبردند. کاربرد گاهبهگاه نام برقی در اسناد نیز نشان میدهد که آنها به کتابها و احادیث برقی احاطه و اشراف داشتهاند و وقتی که سند دیگری در دست نبوده، از اسناد او برای اسناددهی استفاده میکردند. در مواردی هم که روایتی از برقی مییافتند که در منابع دیگر نبود، آن را ذکر نمیکردند.
به افزودههای اخبار طلحة بن زید در المحاسن برقی نسبت به کتابهای صدوق و کلینی اشاره شد. برعکس، روایاتی نیز یافت میشود که این دو از برقی به طلحه سند رساندهاند و در المحاسن دیده نمیشود. نجاشی دربارهٔ المحاسن گفته است: «قد زید فی المحاسن ونقص».۳ داوری نجاشی درست به نظر میرسد؛ زیرا کلینی سه خبر را از برقی به طلحه سند میدهد که در المحاسن کنونی نیست و احتمال دارد از افتادگیهای کتاب باشد.
بههرروی از این بررسیها به دست میآید که با توجه به روایات طلحة بن زید در کتابهای کلینی و صدوق، هر دو نویسنده کوشیدهاند اسناد را از غیر برقیها و بیشتر