مصنفان و نویسندگان امامی یا به طور کلی شیعی را فهرست و بعضاً معرفی کردهاند، و نیز از مشیخهٔ صدوق به دست آورد. گاهی کتاب یک راوی زیدی در هر سه منبع امامی ذکر شده است و از اینجا میتوان به اهمیت و رواج مجموعه احادیث آن راوی زیدی پی برد.
بااینهمه در بیشتر موارد تنها نجاشی است که به کتابهای راویان زیدی طریق میدهد. باآنکه نجاشی تنها زیدی بودن ۷ راوی از ۲۴ راوی زیدی صاحب کتاب را اعلام است، برای کتابهای ۲۲ راوی زیدی طریق دارد. این بدان معناست که دربارهٔ مذهب ۱۵ راوی زیدی سکوت کرده و درعینحال بیش از دیگران کتابهای آنان را در منابع امامی نام برده و معرفی کرده است. در این میان وی در معرفی کتابهای ۱۰ راوی زیدی تنهاست؛ یعنی در دو منبع دیگر امامی اشارهای به این کتابها نشده است.
با توجه به این مقدمات به نظر میرسد ضروری است که طرق نجاشی را به طور ویژه بررسی و بازبینی کنیم تا راویان آنها را بشناسیم و دریابیم که این طرق چقدر امامی یا غیرامامیاند. از سوی دیگر این بررسی کمک بزرگی به شناخت راههای ورود کتابها و روایات زیدیه به منابع امامیه و بهویژه فهرستهای نویسندگان امامی میکند. جدول طرق کتابهای زیدیه بر اساس طرق صدوق، نجاشی و طوسی رسم شده و میتوان این دادهها را در آنها یافت و با هم مقایسه کرد.
اسناد روایات زیدی در منابع امامی
اگر در میان منابع حدیثی امامیه، کتب اربعه و برخی جوامع نخستین همانند المحاسن برقی و بصائر الدرجات صفار را ملاک قرار دهیم، میتوانیم اسناد روایات زیدی را جستوجو و واکاوی کنیم. از بررسی و مقایسهٔ این اسناد با طرق کتابهای زیدیه، که صدوق و نجاشی و طوسی معرفی کردهاند، به طرقی میرسیم که کاربرد بیشتری داشتهاند. از سوی دیگر با این کار مجاری ورود این روایات به کتابهای حدیثی امامیه نیز مشخص میشود.
برای نمونه در این بررسیها درمییابیم که عموم محدثان، بهویژه کلینی، طریق