منابع زیدیه حسن بن صالح را در ماجراهای تاریخی تنها ازآن‌روی که با عیسی بن زید همراه بوده و مدتی وی را پناه داده، یاد می‌کنند و ظاهراً برای وی جایگاه والایی قائل نیستند. این احتمال نیز وجود دارد که این منابع متأثر از ابن‌عقدة جارودی‌مذهب یا امامان جارودی، هواخواهانه خواسته‌اند تنها نقش عیسی بن زید را برجسته و مهم جلوه ‌دهند و از حسن بن صالح تنها در حد ضرورت و به عنوان فردی فرودست یاد ‌کنند. گفته شده است که عیسی بن زید پس از قیام ابراهیم بن عبداللّٰه (۱۴۵ق) متواری شد و در خانهٔ حسن بن صالح پناه گرفت. او در ایام خلافت مهدی عباسی (۱۵۸-۱۶۹ق) درگذشت؛ اما حسن امر کرد که این خبر مخفی بماند تا چند ماه بعد^۱ که خود حسن نیز فوت کرد. دربارهٔ سال‌های اختفای عیسی و حسن که در یک مکان بودند، اطلاعات دقیقی در دست نیست. تنها نقل فضل بن دُکین است که می‌گوید: «حسن را جمعه در حضور مردم دیدم و روز یکشنبه در ۶۲ یا ۶۳ سالگی پنهان شد و تا هفت سال مخفی بود و درگذشت».^۲ اگر سخن فضل را قبول کنیم، پس می‌توان گفت بین سال ۱۴۵ق (بعد از قیام ابراهیم و فرار عیسی) تا ۱۶۲ق عیسی و حسن در ارتباط بوده‌اند؛ اما حسن به‌تمامی با باورهای عیسی همراه نبوده است و ازاین‌رو زندگی‌ای عادی داشته است تا اینکه در این سال حسن نیز، با وجود اعتبار علمی و محبوبیت نزد همگان، به فعالیت پنهانی رو آورده است. علت این اختفا می‌تواند سخت‌گیری بیشتر مهدی عباسی باشد.^۳ گزارش عبداللّٰه بن داوود دربارهٔ شرکت نکردن هفت‌سالهٔ حسن در نماز جمعه، با نقل فضل بن دکین نیز سازگارتر است.

در منابع امامی

حسن بن صالح از امام صادق علیه السلام بیشتر پرسش‌های فقهی نقل کرده است. در بیشتر روایات او از امام آمده است: «سألت أباعبداللّٰه/ سألت جعفر بن محمد» یا «سمعت

است^۱ و فراوان سخنان امام علی علیه السلام را نقل می‌کند.^۲ در برخی اخبار، پرسش‌های فقهی حسن بن صالح از امام صادق علیه السلام گزارش می‌شود.^۳

منابع تاریخی زیدیه نیز در بزرگ‌داشت و برتری دادن به عیسی بن زید در برابر حسن بن صالح کوشیدند. اخباری که همراهی عیسی و حسن را نشان می‌دهد، فضل و تقوای بیشتری برای عیسی قائل است. عیسی بن زید و حسن بن صالح در سفر حج هستند که منادی، امان داده شدنِ عیسی را ندا می‌دهد و حسن خوشحال می‌شود، عیسی سرزنش‌آمیز شادی را بی‌جا می‌داند: «واللّٰه لإخافتی إیاهم ساعهٔ أحب إلی من کذا وکذا».^۴ حسن بن صالح از شمار زیاد مردان عیسی می‌گوید و زمان خروج را می‌پرسد که عیسی وی را ملامت می‌کند: «وای بر تو از شمارش مردان می‌گویی که خود به آنها آگاهم، به خدا اگر در آنها سیصد مرد بود که تنها خدا را می طلبید... قبل از صبح خروج می‌کردم... پس از آن حسن بسیار گریست تا بیهوش بر زمین افتاد».^۵ بار دیگر در سفر حج دربارهٔ سیره پیامبر بین حسن و عیسی، اختلاف می‌شود و مناظره می‌کنند تا به سفیان برمی‌خورند و برآن می‌شوند از او بپرسند، سفیان عیسی را نشناخته و از بیم سلطان پاسخی نمی‌دهد تا آنکه عیسی را بدو معرفی می‌کنند، آنگاه سفیان می‌گرید، برخاسته، جایگاهش را به عیسی می‌دهد و خود مقابلش می‌نشیند.^۶ طبق نقل دیگر در این ماجرا سفیان می‌گوید: «إن حب بنی فاطمهٔ والجزع لهم مما هم علی».^۷ تواضعی از سوی سفیان تا بدین حد که سعی می‌شود با آمیزه احترام به خاندان اهل بیت همراه شود، با درگیری‌ها و اختلافات سفیان ثوری و حسن بن صالح بر سر خروج با شمشیر همخوانی ندارد و در درستی برخی از این گزارش‌ها باید تردید داشت.