21
سهم زنان در نشر حديث

ـ اصحاب علىّ عليه السلام ، ص ۶۶ ، ۳ زن ؛
ـ اصحاب الحسن بن علىّ عليه السلام ، ص ۷۱ ، ۱ زن ؛
ـ اصحاب الحسين بن علىّ عليه السلام ، ص ۸۱ ، ۱ زن ؛
ـ اصحاب علىّ بن الحسين عليه السلام ، ص ۱۰۲ ، ۱ زن ؛
ـ اصحاب الباقر عليه السلام ، ص ۱۴۲ ، ۲ زن ؛
ـ اصحاب الصادق عليه السلام ، ص ۳۴۱ ـ ۳۴۲ ، ۱۲ زن ؛
ـ اصحاب الكاظم عليه السلام ، ص ۳۶۶ ، ۱ زن ؛
ـ اصحاب الرضا عليه السلام ، ندارد ؛
ـ اصحاب الجواد عليه السلام ، ص ۴۰۹ ، ۲ زن ؛
ـ اصحاب الهادى عليه السلام ، ص ۴۲۷ ، ۱ زن ؛
ـ اصحاب العسكرى عليه السلام ، ندارد ؛
ـ فيمن لم يرو عن الائمة عليهم السلام ، ص ۵۲۱ ، ۱ زن .
در مجموع ، از ۶۳ زن راوى حديث ياد شده است .
۴ . الرجال ، تقى الدين حسن بن على بن داوود الحلى (۶۴۷ ـ ۷۰۷ق) ، قم : منشورات الرضى .
در اين كتاب (ص ۲۲۳ ـ ۲۲۴) از ۲۲ زن راوى حديث ، نام برده شده است .
۵ . نقد الرجال ، السيد مصطفى الحسينى التفرشى (م ۱۰۱۵ق) ، قم : مؤسسة آل البيت لاحياء التراث ، ۱۴۱۸ ق ، ۵ ج .
مؤلف ، در جلد پنجم (ص ۳۰۵ ـ ۳۱۵) ، از ۶۴ زن راوى ، ياد كرده است .
۶ . مجمع الرجال ، ملّا عناية اللّه القهپايى(زنده در ۱۰۲۱ق) ، اصفهان : ۷ جلد .
در جلد هفتم (ص ۱۷ ـ ۱۸۲) ، از ۱۱۱ زن ، نام برده شده است .
۷ . جامع الرواة ، محمّد بن على الأردبيلى (م ۱۱۰۱ق) ، بيروت : دار الأضواء ، ۱۴۰۳ ق / ۱۹۸۳ م ، ۲ جلد .


سهم زنان در نشر حديث
20

(م ۳۶۵ ق) ؛ الضعفاء الكبير ، محمّد بن عمرو العقيلى المكى (م ۳۲۲ ق) و الضعفاء و المتروكين ، ابن جوزى (۵۰۸ ـ ۵۹۷ ق) ، از زنان نام برده نشده است .
۲ . در ساير كتاب ها نيز براى زنان ، قدحى ذكر نشده ؛ گرچه توثيق يا مدحى نيز برايشان مذكور نباشد .
۳ . ديگر آثار طبقاتى و رجالى اهل سنّت ، بخش معرفى زنان ، ندارد .
۴ . جمع تمامى زنان ذكر شده در هفت كتاب اخير ، با نام هاى مكرر ، ۱۹۳۷ تَنْ است .
۵ . كتاب هاى مربوط به معرفى صحابه و طبقات ، از آن رو معرفى شده است كه در منابع اهل سنّت ، جزو كتب رجال به شمار مى رود ، وگرنه بسيارى از زنان موجود در آنها راوى حديث نيستند و بدين جهت در شمارش كلى ، از آنها صرف نظر شد .

دو . شيعه

۱ . رجال البرقى ، احمد بن محمّد بن خالد البرقى (م ۲۷۴ق) ، قم : مؤسسة القيوم ، ۱۴۱۹ ق .
اين كتاب (ص ۱۴۵ ـ ۱۴۷/ ش ۱۶۷۸ ـ ۱۷۰۷) ، از ۲۹ زن نام مى بَرَد .
۲ . اختيار معرفة الرجال ، ابوجعفر محمّد بن الحسن بن الطوسى (۳۸۵ ـ ۴۶۰ق) ، تحقيق : حسن المصطفوى ، مشهد : دانشگاه مشهد ، ۱۳۴۸ .
در اين اثر ، تنها از سه زن ياد شده است : حبابة الوالِبيّة (ش ۱۸۲) ، سعيدة (ش ۶۸۱) ، حُبَّى (۷۹۱) .
۳ . الرجال ، ابوجعفر محمّد بن الحسن الطوسى (۳۸۵ ـ ۴۶۰ق) ، قم : منشورات الرضى .
شيخ طوسى ، در اين اثر در ذيل هر باب ، اسامى راويان زن را بدين شرح گزارش كرده است :
ـ اصحاب النبى صلى الله عليه و آله ، ص ۳۲ ـ ۳۴ ، ۳۸ زن ؛

  • نام منبع :
    سهم زنان در نشر حديث
    سایر پدیدآورندگان :
    مهدي مهريزي
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1387
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 2654
صفحه از 276
پرینت  ارسال به