207
سهم زنان در نشر حديث

وى ، از ابوالمعمر شيبان بن عبد اللّه بن احمد محتسب برجى ، سماع حديث كرد و من هم از او سماع كرده ام .
امّ نجم ، در ماه محرم ۵۴۸ق ، در اصفهان از دنيا رفت . (ص ۳۹۷) .
(۴) ۴ . امّ على آيغر ، دختر عبد اللّه تركى (م ۵۳۹ يا ۴۵۰ ق) .
امّ على ، زنى صالح بود . او در دهستان از ابويعقوب يوسف بن محمّد بن ابراهيم مقرى دهستانى ، سماع كرد و من هم از او سماع كرده ام . وى ، در مرو از دنيا رفت .
(۵) ۵ . تقيه ، دختر مفضل بن عبد الخالق ابن ابى منصور بن عبد الوهاب اصفهانى .
وى ، از ابوعبد اللّه قاسم بن فضل ثقفى ، سماع كرده است . من از او سماع نكرده ام ، ولى اجازه اى در سال ۵۳۲ق ، برايم نوشت (ص ۳۹۸) .
(۶) ۶ . تقيه ، دختر ابوالقاسم بن عمر اصفهانى (م ۴۸۰ ـ ۵۴۱ ق) .
وى ، دختر شيخ ما ، امّ بهاء فاطمه ، دختر ابوالفضل بن ابى سعد بن بغدادى و خواهر ابوالقاسم محمود و همسر احمد بن ابوالفتوح خراسانى است . من در اصفهان از او جزئى را سماع كرده ام كه از بين رفته يا اين كه آن را استنساخ نكردم . او در حدود سال ۴۸۰ق ، به دنيا آمد و در ۵۴۱ق ، درگذشت (ص ۳۹۸) .
(۷) ۷ . امّ شماسه جوهرناز ، دختر ابوالقاسم زاهر بن طاهر شحامى نيشابورى .
وى ، از ابوالحسن على بن احمد مدينى مؤذن ، ابوالعباس فضل بن عبد الواحد تاجر ، ابوعلى نصر اللّه بن احمد خشنامى ، سماع حديث كرد . من هم از او ، پدر ، عمو ، همسر و برادران و نزديك به بيست تَنْ از خويشانش ، سماع حديث كرده ام (ص ۳۹۹) .
(۸) ۸ . امة الرحمن جوهرناز ، دختر ابوطاهر مضر بن الياس بن مضر بن محمّد تميمى .
زنى صالح و نيك سيرت از خانواده محدّثان بود كه بسيار عمر كرد .


سهم زنان در نشر حديث
206

است . چاپ ديگرى از اين كتاب ، در سال ۱۴۱۸ق/۱۹۹۷م ، از سوى دار الكتب العلمية بيروت ، با حواشى خليل المنصور ، منتشر شده است . اين چاپ هم دو جزء در يك مجلد ، با ۳۰۴+ ۲۹۶ صفحه است .
سمعانى ـ كه از عالمان قرن ششم است ـ در اثر خود ، ۱۱۹۳ نفر از كسانى را كه نزدشان دانش آموخته ، معرفى كرده و شرح حال آنان را گزارش مى كند .
در پايان كتاب ، با عنوان «النسوة اللواتى كتبت عنهن رتب اسماءهن على حروف المعجم» [زنانى كه از آنان حديث نوشتم و بر پايه حروف الفبا تنظيم شده است] ، هفتاد زن محدّث را از شماره ۱۱۲۴ تا ۱۱۹۳ نام مى برد كه از آنان يا سماع حديث كرده يا حديث نوشته و يا به وى اجازه روايت داده اند .
اينك ترجمه اين بخش از جلد دوم كتاب التحبير ارائه مى گردد :
(۱) ۱ . ۱ امّ محمّد آمنه ، دختر عباد بن على بن حمزة بن طباطبا العلوى .
وى ، اهل اصفهان بود و از امام ابومحمّد رزق اللّه تميمى ، سماع حديث كرد . من هم تعدادى اندك از وى سماع كردم (ص ۳۹۶) . ۲
(۲) ۲ . امّ سلمة آمنة ، دختر ابوطاهر عبد الكريم بن عبد الرزاق بن عبد الكريم حسنابادى اصفهانى .
وى ، زنى صالح و از خانواده محدّثان بود . از ابوحفص عمر بن احمد بن عمر سمسار اصفهانى ، سماع حديث كرده و من هم در اصفهان از وى تعدادى اندك سماع كردم . (ص ۳۹۶)
(۳) ۳ . امّ نجم امه اللّه ، دختر هبة اللّه بن محمّد بن ابراهيم جنزى اصفهانى (م۵۴۸ق) .

1.شماره بيرون پرانتز ، مربوط به تعداد زنان در كتاب التحبير است و شماره داخل پرانتز ، شماره مسلسل تمامى زنان در قرن ششم است .

2.اين عبارت كه تا پايان ترجمه مشاهده مى شود ، شماره صفحه در جلد دوم كتاب التحبير است .

  • نام منبع :
    سهم زنان در نشر حديث
    سایر پدیدآورندگان :
    مهدي مهريزي
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1387
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 2855
صفحه از 276
پرینت  ارسال به