آسيبهاى صدور و نقل حديث۱
حديث، از ناحيهاى قدسى شرف صدور مىبايد، امّا تحمّل، نقل و فهم آن، نيازمند كوششهاى راويان، كاتبان و محدّثان است؛ كوششى كه به دور از خطاهاى انسانى و برخى آسيبها نيست. افزون بر اين، حديث، گزندهايى را نيز از بيرون، متحمّل شده است و اگر مراقبت معصومان و پيروان ايشان نبود، سرنوشت آن دگرگون مىشد. اين گزندها و آسيبها را مىتوان به چند گونه و از جمله، به سه دسته آسيبهاى صدور، نقل و فهم حديث، دستهبندى كرد.۲
در اينجا به آسيبهاى صدور، اشاره مىكنيم و برخى آسيبهاى مهم مرحله نقل حديث را بر مىشمريم. آسيبهاى فهم حديث نيز در توضيحى جداگانه خواهد آمد.۳
الف ـ آسيبهاى مرحله صدور حديث
زنجيره تاريخى نقل و فهم، از سه حلقه صدور، نقل و فهم حديث، تشكيل مىشود و گفتار و رفتار معصوم، نخستين حلقه آن است. پيدايش حديث، محصول صدور
