اهل سنّت، آغاز وقت نماز عصر را پس از گذشت مدّتى معيّن شده از وقت ظهر و آغاز وقت نماز عشا را پس از پايان يافتن سرخى مغرب مىدانند. ۱ شيعه، اين دو وقت را وقت فضيلت و نه وقت اختصاصى دو نماز ظهر و مغرب مىداند. ۲
گفتنى است در اين اوقات بجز نماز عصر و عشا، وقت برتر، بخشى از زمان آغازين است كه به آن، «وقت فضيلت» گفته مىشود ۳ و مستحبّ مؤكّد است كه نمازگزار، نمازش را در همين محدوده زمانى آغازين بخواند، هر چند مُجاز است كه آن را تا آخر وقتش به تأخير اندازد. ۴
براى هر يك از نمازهاى واجب پنجگانه، نمازهايى نافله هم سفارش شده است كه وقت نافله صبح، از اندكى پيش از فجر تا پديدار شدن سرخى طلوع آفتاب ۵ و نافله ظهر و عصر، نيز پيش از آن دو و به گاه اشتغالات ضرورى، تقريباً همه روز است. ۶ وقت نماز نافله مغرب، پس از اداى آن تا زمان از ميان رفتن حُمره مَغربيّه (سرخى غروب) ۷ و نافله عشا نيز پس از آن، تا نيمه شب، امتداد دارد. ۸
1.ر. ك: المجموع، نووى: ج ۳ ص ۲۴ - ۴۳ و المحلّى، ابن حزم: ج ۳ ص ۱۶۳ - ۱۷۰.
2.ر.ك: الدروس الشرعية: ج ۱ ص ۱۳۹.
3.وقت فضيلت نماز صبح تا روشن شدن هوا و پديدار شدن سرخى آفتاب است و وقت فضيلت ظهر تا برابر شدن سايه هر چيزى با آن يا دو ذراع و يا چهار قدم شدن طول آن است و وقت فضيلت عصر تا دو برابر شدن سايه، نسبت به طول آن است و وقت فضيلت مغرب، ناپديد شدن سرخى آسمان در سمت مغرب است و فضيلت عشا تا گذشتن يك چهارم از شب است (الدروس الشرعية: ج ۱ ص ۱۳۹).
4.ر. ك: جواهر الكلام: ج ۷ ص ۱۶۷.
5.بنا به نظر بسيارى از فقيهان، افزون بر اين مدّت، كسى كه نماز شب مىخواند، مىتواند پس از آن، نافله صبح را ادا كند، هر چند نيمه شب باشد (ر.ك: تحرير الوسيلة: ج ۱ ص ۱۳۶، منهاج الصالحين: ج ۱ ص ۱۳۳).
6.ر.ك: الدروس الشرعية: ج ۱ ص ۱۴۰.
7.ر . ك : جواهر الكلام : ج ۷ ص ۱۸۶ .
8.ر . ك : جواهر الكلام : ج ۷ ص ۱۹۰ .