عشا و جمعه و بر مطلوبيت آن در ساير نمازها، اجماع دارند.
سنّت «جهر به بَسمَله»، در عمل صحابه
علاوه بر امير مؤمنان عليه السلام، ديگر صحابه و حتّى خلفاى سهگانه نيز سنّت جهر به بسمله را رعايت مىكردهاند. در نقلهاى معتبر از جمعى از صحابه كه پشت سر پيامبر خدا صلى اللَّه عليه وآله و امير مؤمنان عليه السلام، ابو بكر و عمر و عثمان، نماز گزاردهاند ، چنين آمده كه همگى بسمله را به جهر مىخواندهاند. عمّار، اَ نَس، عبد اللَّه بن مسعود، عبد اللَّه بن عمر، عبد اللَّه بن زبير و عايشه از اين جمله اند. فخر رازى مىگويد :
آشكار كردن ذكر خدا، نشانه آن است كه شخص به آن ذكر افتخار مىكند و به انكار كسى كه منكر آن است، اهمّيتى نمىدهد. بى ترديد، چنين چيزى از نظر عقل ، پسنديده است . طبعاً از نظر شرع نيز اين گونه است... با اين وصف ، مخفى داشتن چنين چيزى چگونه براى خردمندى سزاوار است؟! از اين رو نقل شده كه روش على عليه السلام، بلند خواندن «بسم اللَّه الرحمن الرحيم» در همه نمازها بود .
مىگويم: اين استدلال نزد من ، قوى و در انديشهام، استوار است و مسلّماً با سخن مخالفان از بين نمىرود . ۱
فخر رازى در ادامه چنين مىافزايد:
بيهقى در السنن الكبرى از ابو هريره حكايت كرده است كه پيامبر خدا صلى اللَّه عليه وآله در نماز، «بسم اللَّه الرحمن الرحيم» را بلند مىخواند. پس از آن ، شيخ بيهقى از عمر بن خطّاب ، ابن عبّاس ، ابن عمر و ابن زبير، بلند خواندن بسمله را نقل كرده است ؛ اما اين كه على بن ابى طالب ، بسمله را بلند مىخوانده ، به تواتر ثابت شده است. و هر كس در دينش ، از على بن ابى طالب عليه السلام پيروى كند، بى ترديد ، رهيافته است. دليل اين سخن، فرموده پيامبر خدا صلى اللَّه عليه وآله است كه: «بار الها ! همواره بر گِرد على
