507
علم و حکمت در قرآن و حدیث (ویراست دوم)

فصل چهارم : آداب پرسيدن‏

الف - آنچه سزاوار است‏

۴ / ۱

خردورزى‏

۱۱۱۱. امام على عليه السلام : اى مردم! هرگاه كسى مى‏پرسد ، بينديشد و هرگاه پرسيده شد ، درنگ كند . به خدا سوگند كه به دليل سستى بسيارى از پرسيده‏شدگان و سكوت بسيارى از پرسندگان شما ، بلا و حقايق امور۱ بر شما نازل شده است .

۴ / ۲

پرسيدن براى دانستن‏

۱۱۱۲. پيامبر خدا صلى اللّه عليه و آله : هرگاه يكى از شما نزد برادرش مى‏نشيند ، پس براى فهميدن ، نه درمانده كردن او ، از وى بپرسد .

۱۱۱۳. امام على عليه السلام - به پرسشگرى كه از ايشان ، درباره مشكلى پرسيده بود - : براى فهميدن ، نه درمانده كردن ، بپرس كه نادان دانشجو ، مانند دانشمند است و دانشمند بى‏تدبير ، مانند نادان آزاردهنده است .

1.شايد مقصود از «حقايق امور» ، فتنه‏ها و ابتلاهاى عيان و بزرگ باشد .(م)


علم و حکمت در قرآن و حدیث (ویراست دوم)
506

الفصل الرابع : آداب السّؤال‏

أ - ما يَنبَغي فيه‏

۴ / ۱

التَّعَقُّل‏

۱۱۱۱. الإمام عليّ عليه السلام : أمّا بَعدُ ، أيُّهَا النّاسُ ! إذا سَأَلَ سائِلٌ فَليَعقِل ، وإذا سُئِلَ فَليَتَثَبَّت ؛ فَوَاللَّهِ لَقَد نَزَلَت بِكُم نَوازِلُ البَلاءِ وحَقائِقُ الاُمورِ ؛ لِفَشَلِ كَثيرٍ مِنَ المَسؤولينَ ، وإطراقِ كَثيرٍ مِنَ السّائِلينَ.۱

۴ / ۲

السُّؤالُ تَفَقُّهًا

۱۱۱۲. رسول اللَّه صلى اللّه عليه و آله : إذا قَعَدَ أحَدُكُم إلى‏ أخيهِ فَليَسأَلهُ تَفَقُّهاً ، ولا يَسأَلهُ تَعَنُّتاً.۲

۱۱۱۳. الإمام عليّ عليه السلام - لِسائِلٍ سَأَلَهُ عَن مُعضِلَةٍ - : سَل تَفَقُّهاً ولا تَسأَل تَعَنُّتاً ؛ فَإِنَّ الجاهِلَ المُتَعَلِّمَ شَبيهٌ بِالعالِمِ ، وإنَّ العالِمَ المُتَعَسِّفَ شَبيهٌ بِالجاهِلِ المُتَعَنِّتِ.۳

1.دستور معالم الحكم : ص ۸۱ .

2.الفردوس : ج ۱ ص ۲۹۹ ح ۱۱۸۳ عن الإمام عليّ عليه السلام .

3.نهج البلاغة : الحكمة ۳۲۰ ، غرر الحكم : ح ۴۱۴۷ ، عيون الحكم والمواعظ : ص ۱۳۲ ح ۲۹۸۰ وكلاهما نحوه .

  • نام منبع :
    علم و حکمت در قرآن و حدیث (ویراست دوم)
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد محمّدی ری شهری، با همکاری: رضا برنجکار، ترجمه: عبدالهادی مسعودی
    تعداد جلد :
    2
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1390
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 17606
صفحه از 973
پرینت  ارسال به