نكته قابل تأمّل اين است كه اثبات ملازم بودن دانش با خشيت خدا از سوى قرآن ، در ادامه سخن درباره چند رشته از دانش‏هاى طبيعى است . خداوند در قرآن چنين مى‏فرمايد :
«أَلَمْ تَرَ أَنَّ اللَّهَ أَنزَلَ مِنَ السَّمَاءِ مَاءً فَأَخْرَجْنَا بِهِ ثَمَرَ تٍ مُّخْتَلِفًا أَلْوَ نُهَا وَ مِنَ الْجِبَالِ جُدَدُم بِيضٌ وَ حُمْرٌ مُّخْتَلِفٌ أَلْوَ نُهَا وَ غَرَابِيبُ سُودٌ * وَ مِنَ النَّاسِ وَ الدَّوَابِ‏ّ وَ الْأَنْعَمِ مُخْتَلِفٌ أَلْوَ نُهُ كَذَ لِكَ إِنَّمَا يَخْشَى اللَّهَ مِنْ عِبَادِهِ الْعُلَمَؤُاْ إِنَّ اللَّهَ عَزِيزٌ غَفُورٌ .^۱
آيا نديده‏اى كه خدا از آسمان ، آبى فرود آورد و به وسيله آن ، ميوه‏هايى كه رنگ‏هاى آنها گوناگون است ، بيرون آورديم؟ و از برخى كوه‏ها ، راه‏ها و رگه‏هاى سپيد و گلگون به رنگ‏هاى مختلف و سياه پُررنگ آفريديم ، و از مردمان و جانوران و دام‏ها كه رنگ‏هايشان همان گونه مختلف است ، پديد آورديم . از ميان بندگان خدا ، تنها دانايان‏اند كه از او مى‏ترسند . آرى ! خدا ، پيروزِ آمرزنده است» .

بنا بر اين دانش‏هاى طبيعى نيز مى‏توانند موجب خشيت در مقابل خدا شوند ، به شرط آن كه نور هدايتگر حقيقت دانش ، همراه آن گردد و دانشمند با نور دانش به طبيعت بنگرد و در پديده‏هاى اعجاب‏انگيزش تأمّل نمايد .

۵ . اخلاق شايسته از بركات نور دانش‏

يكى از آثار و بركات حقيقت نورانى دانش ، خودسازى ، اخلاق نيكو و صفات پسنديده است . اين ويژگى مهم در روايات فراوانى مورد توجّه قرار گرفته است . به گفته امام على عليه السلام :
كُلَّمَا ازدادَ عِلمُ الرَّجُلِ زادَت عِنايَتُهُ بِنَفسِهِ ، وبَذَلَ في رِياضَتِها وصَلاحِها جُهدَهُ .^۲

فطرى مى‏دانند ،^۱ بدين ويژگى دانش ، اشاره دارند .

۲ . يكى بودن جوهر دانش‏

به عكس دانش‏هاى رسمى و يا به تعبير روايات ، دانش‏هاى سمعى كه رشته‏هاى مختلف دارد ، جوهر دانش ، يك حقيقت بيش نيست و شايد اين سخن كه «العِلمُ نُقطَةٌ كَثَّرَهَا الجاهِلونَ ؛ دانش ، نقطه‏اى بود . نادانان آن را زياد كردند»^۲ ، اشاره به اين ويژگى باشد .

۳ . تفكيك ناپذيرى حقيقت دانش از ايمان‏

اين ويژگى در آيات و روايات فراوانى مورد توجّه قرار گرفته است و حاصل آن ، اين است كه انسان ، نمى‏تواند عالم به مفهوم حقيقى آن باشد و مؤمن نباشد . به‏گفته امام على عليه السلام :
الإيمانُ وَالعِلمُ أخَوانِ تَوأمانِ ، ورَفيقانِ لا يَفتَرِقانِ .^۳
ايمان و دانش ، برادران هم‏زادند و دو رفيق‏اند كه از هم جدا نمى‏شوند .

۴ . همراهى دانش با خشيت از خدا

از نظر قرآن كريم ، دانش همراه با خشيت از خداوند متعال است . اين كتاب آسمانى با صراحت و با قاطعيت اعلام كرده است كه :
«إِنَّمَا يَخْشَى اللَّهَ مِنْ عِبَادِهِ الْعُلَمَؤُاْ .
از بندگان خدا تنها دانايان‏اند كه از خدا مى‏ترسند» .