109
علم و حکمت در قرآن و حدیث (ویراست دوم)

۲۶۱. امام على عليه السلام : سرِ دانش ، فروتنى است و ديده‏اش ، دورى از حسد و گوشش ، فهم و زبانش ، راستى و دلش ، حُسن نيّت و خردش ، شناخت اسباب امور و از ثمره‏هاى آن ، تقوا و دورى از هوا و پيروى حق و فاصله گرفتن از گناهان و دوستى برادران و گوش سپردن به دانشمندان و پذيرش از ايشان .
و از ثمره‏هاى آن ، انتقام نگرفتن هنگام توانايى است و زشت شمردن نزديكى به باطل و نيكو شمردن پيروى از حق و گفتار راست و دورى از خوش‏حالى غافلانه و كار پشيمان كننده .
و دانش ، بر خرد خردمند مى‏افزايد و براى دانشجو ، ويژگى‏هايى ستايش برانگيز به ارمغان مى‏آورد . پس بردبار را امير ، و صاحب رأى و مشورت را وزير مى‏گردانَد و آز را ريشه‏كن مى‏سازد و نيرنگ را كنار مى‏زند و بخل را مى‏ميرانَد و رميده را مهار مى‏كند و استوارى را پيش مى‏آورد .

ر . ك : ص ۱۴۳ (آثار حكمت) .


علم و حکمت در قرآن و حدیث (ویراست دوم)
108

۲۶۱. عنه عليه السلام : رَأسُ العِلمِ التَّواضُعُ ، وبَصَرُهُ البَراءَةُ مِنَ الحَسَدِ ، وسَمعُهُ الفَهمُ ، ولِسانُهُ الصِّدقُ ، وقَلبُهُ حُسنُ النِّيَّةِ ، وعَقلُهُ مَعرِفَةُ أسبابِ الاُمورِ . ومِن ثَمَراتِهِ : التَّقوى‏ ، وَاجتِنابُ الهَوى‏ ، وَاتِّباعُ الحَقِّ ، ومُجانَبَةُ الذُّنوبِ ، ومَوَدَّةُ الإِخوانِ ، وَالاِستِماعُ مِنَ العُلَماءِ ، وَالقَبولُ مِنهُم .
ومِن ثَمَراتِهِ : تَركُ الاِنتِقامِ عِندَ القُدرَةِ ، وَاستِقباحُ مُقارَبَةِ الباطِلِ ، وَاستِحسانُ مُتابَعَةِ الحَقِّ ، وقَولُ الصِّدقِ ، وَالتَّجافي عَن سُرورٍ في غَفلَةٍ ، وعَن فِعلِ ما يُعقِبُ نَدامَةً .
وَالعِلمُ يَزيدُ العاقِلَ عَقلًا ، ويورِثُ مُتَعَلِّمَهُ صِفاتِ حَمدٍ ، فَيَجعَلُ الحَليمَ أميراً ، وذَا المَشوَرَةِ وَزيراً ، ويَقمَعُ الحِرصَ ، ويَخلَعُ المَكرَ ، ويُميتُ البُخلَ ، ويَجعَلُ مُطلَقَ الوَحشِ‏۱ مَأسوراً ، ويُعيدُ السَّدادِ قَريباً .۲

راجع : ص ۱۴۲ (آثار الحكمة) .

1.في المصدر : «الفحش» والتصحيح من بحار الأنوار .

2.مطالب السؤول : ص ۴۸ ، بحار الأنوار : ج ۷۸ ص ۶ ح ۵۷ .

  • نام منبع :
    علم و حکمت در قرآن و حدیث (ویراست دوم)
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد محمّدی ری شهری، با همکاری: رضا برنجکار، ترجمه: عبدالهادی مسعودی
    تعداد جلد :
    2
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1390
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 18122
صفحه از 973
پرینت  ارسال به