مردى برخاست و گفت: گمان خير داريم و تو را مى‏بينيم كه چيرگى و توانايى يافته‏اى. اگر ما را به كيفر رسانى، آن، مقتضاى جُرم ما خواهد بود و اگر در گذرى، پس در نزد خدا، گذشت، محبوب‏تر است.
على عليه‏السلام فرمود: «از شما در گذشتم ؛ ليكن از فتنه بر كنار باشيد كه شما نخستين مردمانى هستيد كه بيعت شكستيد و اجتماع امّت را پراكنديد». آن گاه امام عليه‏السلام در برابر مردم نشست و آنها با او بيعت كردند.^۱

۲۰۸. امام زين العابدين عليه‏السلام: بر مروان بن حَكَم وارد شدم. او گفت: به هنگام چيرگى، كسى را از پدر تو كريم‏تر نيافتم. او همان كسى بود كه در جنگ جمل، ما را تعقيب مى‏كرد و منادى‏اش ندا در مى‏داد كه: هيچ گريزنده‏اى كشته نخواهد شد و هيچ زخم خورده‏اى از پاى در نخواهد آمد.^۲

۲۰۹. امام باقر عليه‏السلام: على عليه‏السلام پس از ضربت خوردن به دست ابن ملجم، در حقّ وى فرمود: «به او خوراك دهيد و سيرابش گردانيد و در اسارتش نيكو رفتار كنيد. اگر زنده ماندم، كه صاحب خون، خودم هستم ؛ اگر خواستم از او در مى‏گذرم و اگر خواستم قصاص مى‏كنم، و اگر مُردم و او را كشتيد، اندامش را مُثله نكنيد».^۳

فصل سوم: گذشت اهل بيت علیهم السّلام

۲۰۵. پيامبر خدا صلّى‏الله‏عليه‏و‏آله: مردانگى ما اهل بيت، گذشت است از كسى كه به ما ستم كرده و عطاست به كسى كه از ما دريغ ورزيده است.^۱

۲۰۶. سنن الترمذى ـ به نقل از ابو عبد اللّه‏ جدلى ـ: در باره اخلاق پيامبر صلّى‏الله‏عليه‏و‏آله از عايشه پرسيدم. گفت: نه زشتكار بود، نه زشتگوى و نه در بازار، اهل جنجال و سر و صدا بود. بدى را با بدى پاسخ نمى‏داد و از آن، در مى‏گذشت و چشم مى‏پوشيد.^۲

۲۰۷. الإرشاد ـ در بيان سخنان امام على عليه‏السلام در بصره، هنگام چيرگى بر آنان ـ: پس از سپاس و ستايش خداوند، فرمود: «امّا بعد، همانا خداوند، رحمتى گسترده و آمرزشى پيوسته و گذشتى فراوان و كيفرى دردناك دارد و حُكم كرده است كه رحمت و آمرزش و گذشتش براى اهل اطاعت از خَلق او باشد ـ و ره‏يافتگان، در پرتو رحمت او ره يافته‏اند ـ و حُكم كرده است كه انتقام و هيبت و كيفرش بر اهل سركشى از خَلق اوباشد و ديگر پس از هدايت و دلايل آشكار، گم‏راهان، گم‏راه نمى‏شوند. اى اهل بصره! اينك، گمان شما چيست كه بيعت مرا شكستيد و دشمنم را يارى رسانديد؟».