۵. واپسين لحظات زندگى پيامبر صلّى‏الله‏عليه‏و‏آله

۸۶. مسند زيد ـ به نقل از امام زين العابدين عليه‏السلام، از پدرش، از امام على عليه‏السلام ـ: چون بيمارى پيامبر خدا شدّت يافت، در حالى كه اتاق، آكنده از جمعيت بود، فرمود: «حسن و حسين را برايم صدا بزنيد».
من آن دو را صدا زدم. پيامبر صلّى‏الله‏عليه‏و‏آله شروع به بوسيدن آن دو كرد تا آن كه از هوش رفت. من آنان را از روى صورت پيامبر خدا صلّى‏الله‏عليه‏و‏آله بلند كردم. پيامبر خدا چشمانش را گشود و فرمود: «بگذارشان تا از من لذّت ببرند و من از آنان لذّت ببرم؛ زيرا به زودى پس از من، به اين دو، ستم خواهد رسيد».
سپس فرمود: «اى مردم! من در ميان شما كتاب خدا و سنّتم و عترتم، [يعنى] اهل بيتم را جانشين خود قرار مى‏دهم. پس كسى كه كتاب خدا را وا نهد، همچون كسى است كه سنّت مرا وا نهاده باشد و كسى كه سنّت مرا وا نهد، چنان است كه عترت مرا وا نهاده باشد. بدانيد كه اين دو از يكديگر جدا نمى‏شوند تا آن كه در كنار حوض، ملاقاتشان كنم».^۱

د ـ معناى «عترت» در حديث ثقلين

۸۷. امام حسين عليه‏السلام: از امير مؤمنان ـ كه درودهاى خداوند بر او باد ـ در باره اين سخن پيامبر خدا صلّى‏الله‏عليه‏و‏آله كه: «من در ميان شما، دو چيز گران‏سنگ بر جاى مى‏گذارم: كتاب خدا و

گرفت و فرمود: «هر كه من ولىّ او هستم، اين، ولىّ اوست. بار خدايا! هر كه او را دوست مى‏دارد، دوست بدار، و هر كه را با او دشمنى مى‏كند، دشمن بدار».
من به زيد گفتم: آيا تو خود، اين را از پيامبر خدا شنيدى؟
گفت: هيچ كس در زير آن درختان نبود، مگر اين كه با چشم خود، آن صحنه را ديد و با گوش خود، اين سخنان را شنيد.^۱

۴. آخرين خطبه پيامبر صلّى‏الله‏عليه‏و‏آله

۸۵. امام على عليه‏السلام: پيامبر صلّى‏الله‏عليه‏و‏آله در آخرين خطبه خود ـ كه در روز رحلتش به سوى خداوند عز و جل ايراد كرد ـ فرمود: «من دو چيز در ميان شما بر جاى نهاده‏ام كه تا وقتى به آنها تمسّك جوييد، هرگز گم‏راه نخواهيد شد: كتاب خدا، و عترتم [يعنى] اهل بيتم. خداوند لطيف و آگاه، به من خبر داد كه اين دو، هيچ گاه از يكديگر جدا نخواهند شد تا آن كه در كنار حوض بر من وارد شوند، همانند اين دو» و ايشان دو انگشت نشانه‏اش را كنار هم نهاد. سپس انگشت نشانه و ميانه‏اش را كنار هم گذاشت [و فرمود:]«نمى‏گويم همانند اين دو كه يكى از ديگرى جلوتر باشد. پس به اين دو، چنگ زنيد تا نلغزيد و گم‏راه نشويد، و از آنها پيشى نگيريد كه به گم‏راهى در مى‏افتيد».^۲