ط ـ قسمت كننده دوزخ و بهشت

۲۳۸.امام رضا عليه‏السلامـ به نقل از پدرانش از امام على عليهم‏السلام از پيامبر خدا صلى‏الله‏عليه‏و‏آله ـ: اى على! تو قسمت كننده بهشت و دوزخى. تو درِ بهشت را مى‏زنى و بدون حسابرسى، وارد آن مى‏شوى.

۳ / ۴

بزرگ‏ترين فضيلت ايشان

۲۳۹.الفصول المختارة: روزى مأمون به امام رضا عليه‏السلام گفت: بزرگ ترين فضيلت امير مؤمنان [على عليه‏السلام] كه قرآن بر آن دلالت دارد، چيست؟
امام رضا عليه‏السلام به او فرمود: «فضيلت مباهله‏اش. خداوند ـ عظمتش بشكوه باد ـ فرموده است: «پس هر كس كه در اين باره، پس از دانشى كه تو را حاصل آمده، با تو محاجّه كرد، بگو: بياييد پسرانمان و پسرانتان را و زنانمان و زنانتان را و خودمان و خودتان را فرا بخوانيم. سپس مباهله كنيم و لعنت خدا را بر دروغگويان قرار دهيم». پيامبر خدا صلى‏الله‏عليه‏و‏آله، حسن عليه‏السلام و حسين عليه‏السلام را فرا خواند. پس اين دو، پسران اويند و فاطمه عليهاالسلام را نيز فرا خواند. پس در اين جا مراد از زنانش، اوست. سپس امير مؤمنان عليه‏السلام را فرا خواند. پس به حكم خدا، امير مؤمنان عليه‏السلام، نفسِ پيامبر صلى‏الله‏عليه‏و‏آله است. از طرفى مى‏دانيم كه هيچ يك از خلق خداوند سبحان، بزرگوارتر و برتر از پيامبر خدا صلى‏الله‏عليه‏و‏آله نيست. پس لازم است كه به حكم خدا هيچ كس برتر از نفس پيامبر خدا صلى‏الله‏عليه‏و‏آله نباشد».
مأمون گفت: آيا نه اين است كه خداوند، عبارت «پسران» را به صورت جمع، ذكر كرد و پيامبر خدا صلى‏الله‏عليه‏و‏آله به طور خاص، دو پسرش را فرا خواند، و «زنان» را نيز به صورت جمع آورد و پيامبر خدا صلى‏الله‏عليه‏و‏آله فقط دخترش را فرا خوانْد؟ پس چرا جايز نباشد كه فرا بخواند و خودش را بخوانَد و مرادش هم در حقيقت، خودِ ايشان باشد و نه كسى ديگر ؟ بنا بر اين، فضيلتى را كه گفتى، به امير مؤمنان، مربوط نمى‏شود.
امام رضا عليه‏السلام به او فرمود: «آنچه گفتى، درست نيست، اى امير مؤمنان ! زيرا فرا خواننده، در حقيقت، كسى جز خود را فرا مى‏خواند، چنان كه فرمان دهنده، به كسى جز خود، فرمان مى‏دهد و درست نيست كه در حقيقت، خودش را فرا بخوانَد، چنان كه فرمان دهنده، نمى‏تواند فرمان دهنده به خودش باشد. چون پيامبر خدا صلى‏الله‏عليه‏و‏آله در مباهله، مردى جز امير مؤمنان عليه‏السلام را فرا نخواند، ثابت مى‏شود كه مقصود از «خود» كه خداوند متعال در كتابش فرموده، امير مؤمنان عليه‏السلام است و حكم آن را در تنزيلش قرار داد».
مأمون گفت: چون پاسخ آمد، سؤال، رخت بر مى‏بندد.

گزیده حکمت‌نامه رضوی

308

ط ـ قَسيمُ النّارِ والجَنَّةِ

۲۳۸.الإمام الرضا عن آبائه عن الإمام عليّ عليهم‏السلام عن رسول اللّه‏ صلى‏الله‏عليه‏و‏آله: يا عَلِيُّ إنَّكَ قَسيمُ الجَنَّةِ والنّارِ، وإنَّكَ لَتَقرَعُ بابَ الجَنَّةِ وتَدخُلُها بِلا حِسابٍ.^۱

۳ / ۴

أكبَرُ فَضائِلِهِ

۲۳۹.الفصول المختارة: قالَ المأمونُ يَوماً لِلرِّضا عليه‏السلام: أخبِرني بِأَكبَرِ فَضيلَةٍ لِأَميرِ المُؤمِنينَ عليه‏السلام يَدُلُّ عَلَيها القُرآنُ؟قالَ: فَقالَ لَهُ الرِّضا عليه‏السلام: فَضيلَتُهُ فِي المُباهَلَةِ ؛ قالَ اللّهُ عز و جل: «فَمَنْ حَاجَّكَ فِيهِ مِنْ بَعْدِ مَا جَاءَكَ مِنَ الْعِلْمِ فَقُلْ تَعَالَوْا نَدْعُ أَبْنَاءَنَا وَأَبْنَاءَكُمْ وَنِسَاءَنَا وَنِسَاءَكُمْ وَأَنفُسَنَا وَأَنفُسَكُمْ ثُمَّ نَبْتَهِلْ فَنَجْعَل لَّعْنَتَ اللَّهِ عَلَى الْكَاذِبِينَ»^۲، فَدَعا رَسولُ اللّهِ صلى‏الله‏عليه‏و‏آله الحَسَنَ وَالحُسَينَ عليهماالسلام فَكانا ابنَيهِ، ودَعا فاطِمَةَ عليهاالسلام فَكانَت في هذا المَوضِعِ نِساءَهُ، ودَعا أميرَ المُؤمِنينَ عليه‏السلام فَكانَ نَفسَهُ بِحُكمِ اللّهِ عز و جل، وقَد ثَبَتَ أنَّهُ لَيسَ أحَدٌ مِن خَلقِ اللّهِ سُبحانَهُ أجَلَّ مِن رَسولِ اللّهِ صلى‏الله‏عليه‏و‏آله وأَفضَلَ، فَوَجَبَ أن لا يَكونَ أحَدٌ أفضَلَ مِن نَفسِ رَسولِ اللّهِ صلى‏الله‏عليه‏و‏آله بِحُكمِ اللّهِ عز و جل.قالَ: فَقالَ لَهُ المأمونُ: ألَيسَ قَد ذَكَرَ اللّهُ الأَبناءَ بِلَفظِ الجَمعِ، وإنَّما دَعا رَسولُ اللّهِ صلى‏الله‏عليه‏و‏آله ابنَيهِ خاصَّةً، وذَكَرَ النِّساءَ بِلَفظِ الجَمعِ وإنَّما دَعا رَسولُ اللّهِ صلى‏الله‏عليه‏و‏آله ابنَتَهُ وَحدَها، فَلِمَ لا جازَ أن يَذكُرَ الدُّعاءَ لِمَن هُوَ نَفسُهُ ويَكونَ المُرادُ نَفسَهُ فِي الحَقيقَةِ دونَ غَيرِهِ، فَلا يَكونُ لِأَميرِ المُؤمِنينَ عليه‏السلام ما ذَكَرتَ مِنَ الفَضلِ؟قالَ: فَقالَ لَهُ الرِّضا عليه‏السلام: لَيسَ بِصَحيحٍ ما ذَكَرتَ يا أميرَ المُؤمِنينَ، وذلِكَ أنَّ الدّاعيَ إنَّما يَكونُ داعياً لِغَيرِهِ كَما يَكونُ الآمِرُ آمِراً لِغَيرِهِ، ولا يَصِحُّ أن يَكونَ داعياً لِنَفسِهِ فِي الحَقيقَةِ كَما لا يَكونُ آمِراً لَها فِي الحَقيقَةِ، وإذا لَم يَدعُ رَسولُ اللّهِ صلى‏الله‏عليه‏و‏آله رَجُلاً فِي المُباهَلَةِ إلاّ أميرَ المُؤمِنينَ عليه‏السلام، فَقَد ثَبَتَ أنَّهُ نَفسُهُ الَّتي عَناها اللّهُ تَعالى في كِتابِهِ، وجَعَلَ حُكمَهُ ذلِكَ في تَنزيلِهِ.قالَ: فَقالَ المأمونُ: إذا وَرَدَ الجَوابُ سَقَطَ السُّؤلُ.^۳

1.. عيون أخبار الرضا عليه‏السلام : ج۲ ص۳۰ ح۹ عن داود بن سليمان الغازي ، كشف اليقين : ص۴۱۲ ح۵۲۴عنه صلى‏الله‏عليه‏و‏آله .

2.. آل عمران : ۶۱ .

3.. الفصول المختارة : ص۳۸ ، بحار الأنوار : ج۱۰ ص۳۵۰ ح۱۰ .

نام منبع :

گزیده حکمت‌نامه رضوی

سایر پدیدآورندگان :

محمد محمدی ری شهری، تلخیص: مرتضی خوش نصیب

تعداد جلد :

1

ناشر :

انتشارات دارالحدیث

محل نشر :

قم

تاریخ انتشار :

1394

نوبت چاپ :

اول

در آغاز کتاب، گزارش کوتاهی از زندگی امام رضا علیه السلام، دوران امامت ایشان، سفر اجباری ایشان به خراسان، پذیرش ولایت‌عهدی مأمون، عظمت علمی و عملی ایشان، شمار احادیثی که از ایشان نقل شده، و شهادت و زیارت آن بزرگوار ارائه می‌گردد. متن اصلی کتاب را حکمت‌های به یادگار مانده از آن حضرت تشکیل می دهد که در فصل‌های متعددی و با نظمی نوین گزارش شده است.
کتاب از یک درآمد، هشت بخش و 45 فصل تشکیل شده است که عناوین بخش‌های آن عبارت‌اند از: حکمت‌های عقلی و علمی؛ حکمت‌های عقیدتی؛ حکمت‌های اعتقادی ـ سیاسی؛ حکمت‌های عبادی؛ حکمت‌های اخلاقی و عملی؛ حکمت‌های بهداشتی و پزشکی؛ حکمت‌های جامع؛ حکمت‌های گوناگون.

نتیجه جستجو برای « »