۳ / ۳

ويژگى‏ها و فضائل ايشان

الف ـ او و پيامبر صلى‏الله‏عليه‏و‏آله از يك نورند

۲۳۰.امام رضا عليه‏السلامـ به نقل از پدرانش عليهم‏السلام از پيامبر خدا صلى‏الله‏عليه‏و‏آله ـ: من و على، از يك نور آفريده شده‏ايم.

ب ـ جان پيامبر صلى‏الله‏عليه‏و‏آله

۲۳۱.طرائف المقال: مأمون به امام رضا عليه‏السلام گفت: دليل بر خلافت جدّت [على بن ابى طالب] چيست؟ فرمود: [كلمه] «أنفسنا (خودمان)». مأمون گفت: اگر [كلمه] «نساءنا (زنانمان)»نبود!
امام رضا عليه‏السلام فرمود: «البتّه اگر [كلمه] «أبناءنا (پسرانمان)» نبود!
مأمون، سكوت كرد.^۱

ج ـ دروازه دانش پيامبر صلى‏الله‏عليه‏و‏آله

۲۳۲.امام رضا عليه‏السلامـ به نقل از پدرانش عليهم‏السلام از پيامبر خدا صلى‏الله‏عليه‏و‏آله ـ: من، شهر دانشم و على، دروازه آن است. پس هر كه آهنگِ [ورود به] شهر دارد، بايد از [اين] دروازه به آن، در آيد.

1.. علامه طباطبايى در تبيين اين روايت نوشته است: مراد امام عليه‏السلام در استشهاد به «انفسنا» آن است كهخداوند، نفس امام على عليه‏السلام را همانند نفس پيامبر قرار داده [ و ايشان را حجت الهى شمرده ] است.
مأمون با استناد به كلمه «نسائنا» در آيه مى‏گويد: چون «نساء» در مقابل «نفس» قرار گرفته است بنابراين مراد از «انفس» مردان هستند نه شخص امام على عليه‏السلام.
امام رضا عليه‏السلام در پاسخ مى‏فرمايد: «لولا ابنائنا» يعنى «كلمه ابناءنا» دلالت مى‏كند كه مراد از «انفسنا» مردان نيستند؛ زيرا اگر «رجال» مراد بود، «ابناء» نيز جزو رجال بودند و دليلى بر ذكر آنها وجود نداشت. پس مراد از «انفسنا» شخص اميرالمؤمنين است الميزان فى تفسير القرآن : ج ۳ ص ۲۳۰ .

گزیده حکمت‌نامه رضوی

304

۳ / ۳

خَصائِصُهُ و فَضائِلُهُ

أ ـ هُوَ والنَّبِيُّ صلى‏الله‏عليه‏و‏آله مِن نور واحِدٍ

۲۳۰.الإمام الرضا عن آبائه عليهم‏السلام عن رسول اللّه‏ صلى‏الله‏عليه‏و‏آله: خُلِقتُ أنا وعَليٌّ مِن نورٍ واحِدٍ.^۱

ب ـ نَفسُ النَّبِيِّ صلى‏الله‏عليه‏و‏آله

۲۳۱.طرائف المقال: إنَّ المأمونَ قالَ لِلرِّضا عليه‏السلام: ما الدَّليلُ عَلى خِلافَةِ جَدِّكَ [يَعني عَليَّ بنَ أبي طالِبٍ؟]قالَ عليه‏السلام: «أَنْفُسَنَا»، فَقالَ المأمونُ: لَولا «نِسَاءَنَا»! فَقالَ الرِّضا عليه‏السلام: لَولا «أَبْنَاءَنَا»! فَسَكَتَ المأمونُ.^۲

ج ـ بابُ عِلمِ النَّبِيِّ صلى‏الله‏عليه‏و‏آله

۲۳۲.الإمام الرضا عن آبائه عليهم‏السلام عن رسول اللّه‏ صلى‏الله‏عليه‏و‏آله: أنا مَدينَةُ العِلمِ وعَليٌّ بابُها، فَمَن أرادَ المَدينَةَ فَليأتِ البابَ.^۳

1.. عيون أخبار الرضا عليه‏السلام : ج۲ ص۵۸ ح۲۱۹ ، الخصال : ص۳۱ ح۱۰۸ كلاهما عن الحسن بن عبد اللّه‏التميمي .

2.. طرائف المقال : ج۲ ص۳۰۲ وراجع الفصول المختارة : ص۳۸ .

3.. عيون أخبار الرضا عليه‏السلام : ج۱ ص۲۳۳ ح۱ عن الريان بن الصلت ، النكت الاعتقادية المطبوعة فيمصنّفات الشيخ المفيد : ج۱۰ : ص۴۲ عنه صلى‏الله‏عليه‏و‏آله .

نام منبع :

گزیده حکمت‌نامه رضوی

سایر پدیدآورندگان :

محمد محمدی ری شهری، تلخیص: مرتضی خوش نصیب

تعداد جلد :

1

ناشر :

انتشارات دارالحدیث

محل نشر :

قم

تاریخ انتشار :

1394

نوبت چاپ :

اول

در آغاز کتاب، گزارش کوتاهی از زندگی امام رضا علیه السلام، دوران امامت ایشان، سفر اجباری ایشان به خراسان، پذیرش ولایت‌عهدی مأمون، عظمت علمی و عملی ایشان، شمار احادیثی که از ایشان نقل شده، و شهادت و زیارت آن بزرگوار ارائه می‌گردد. متن اصلی کتاب را حکمت‌های به یادگار مانده از آن حضرت تشکیل می دهد که در فصل‌های متعددی و با نظمی نوین گزارش شده است.
کتاب از یک درآمد، هشت بخش و 45 فصل تشکیل شده است که عناوین بخش‌های آن عبارت‌اند از: حکمت‌های عقلی و علمی؛ حکمت‌های عقیدتی؛ حکمت‌های اعتقادی ـ سیاسی؛ حکمت‌های عبادی؛ حکمت‌های اخلاقی و عملی؛ حکمت‌های بهداشتی و پزشکی؛ حکمت‌های جامع؛ حکمت‌های گوناگون.

نتیجه جستجو برای « »