125
گزیده حکمت‌نامه رضوی

فصل سوم

قضا و قدر

۳ / ۱

جايگاه‏هاى قضا و قدر در آفرينش

۷۹.المحاسنـ به نقل از محمّد بن اسحاق ـ: ابو الحسن عليه‏السلام ۱ به يونس، وابسته على بن يقطين، فرمود: «اى يونس! در باره قَدَر، سخن نگو».
گفت: من در باره قَدَر، سخن نمى‏گويم؛ بلكه مى‏گويم: به وجود نمى‏آيد، مگر چيزى كه اراده و مشيّت و قضا و قدر خدا به آن تعلّق گيرد.
امام عليه‏السلام فرمود: «ولى من چنين نمى‏گويم؛ بلكه مى‏گويم: به وجود نمى‏آيد، مگر آنچه كه مشيّت و اراده و قدر و قضاى خدا به آن تعلّق گيرد».
سپس فرمود: «آيا مى‏دانى مشيّت چيست؟». گفت: نه.
فرمود: «آهنگِ چيزى كردن. آيا مى‏دانى اراده چيست؟». گفت: نه.
فرمود: «كامل نمودن مشيّت است».
[سپس] فرمود: «آيا مى‏دانى تقدير چيست؟». گفت: نه.
فرمود: «مهندسى و تعيين درازى و پهنا و مدّت عمر است».
سپس فرمود: «همانا خداوند، هر گاه چيزى را بخواهد، اراده‏اش مى‏كند و هر گاه اراده‏اش كرد، تقديرش مى‏نمايد و هر گاه تقديرش كرد، به آن حكم مى‏كند و هر گاه حكم داد، اجرايش مى‏كند».

1.. در اينجا، مقصود، از «ابوالحسن»، مى‏تواند امام كاظم عليه‏السلام يا امام رضا عليه‏السلام باشد.


گزیده حکمت‌نامه رضوی
124

الفصل الثالث

القَضاءُ والقَدَرُ

۳ / ۱

مَواقِعُ القَضاءِ وَالقَدَرِ فِي الخِلقَةِ

۷۹.المحاسن عن محمّد بن إسحاق: قالَ أبو الحَسَنِ عليه‏السلام ليونُسَ مَولى عَليِّ بنِ يَقطينٍ: يا يونُسُ، لا تَتَكَلَّم بِالقَدَرِ. قالَ: إنّي لا أتَكَلَّمُ بِالقَدَرِ، ولكِنّي أقولُ: لا يَكونُ إلاّ ما أرادَ اللّهُ وشاءَ وقَضى وقَدَّرَ.فَقالَ: لَيسَ هكَذا أقولُ، ولكِنّي أقولُ: لا يَكونُ إلاّ ما شاءَ اللّهُ وأرادَ وقَدَّرَ وقَضى.ثُمَّ قالَ: أتَدري ما «المَشيئَةُ؟» فَقالَ: لا. فَقالَ: هَمُّهُ بِالشَّيءِ.أوَتَدري ما «أرادَ؟» قالَ: لا. قالَ: إتمامُهُ عَلَى المَشيئَةِ.فَقالَ: أوَتَدري ما «قَدَّرَ؟» قالَ: لا. قالَ: هُوَ الهَندَسَةُ ؛ مِنَ الطّولِ والعَرضِ والبَقاءِ.ثُمَّ قالَ: إنَّ اللّهَ إذا شاءَ شَيئاً أرادَهُ، وإذا أرادَهُ قَدَّرَهُ، وإذا قَدَّرَهُ قَضاهُ، وإذا قَضاهُ أمضاهُ.۱

1.. المحاسن : ج ۱ ص ۳۸۰ ح ۸۴۰ ، بحار الأنوار : ج ۵ ص ۱۲۲ ح ۶۹ .

  • نام منبع :
    گزیده حکمت‌نامه رضوی
    سایر پدیدآورندگان :
    محمد محمدی ری شهری، تلخیص: مرتضی خوش نصیب
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1394
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 23117
صفحه از 545
پرینت  ارسال به