۴۵۹.امام كاظم عليه السلام - در باره اين سخن خداوند متعال : (سَنَسْتَدْرِجُهُم مِّنْ حَيْثُ لَا يَعْلَمُونَ ؛ ۱ به تدريج، از جايى كه نمىدانند ، گريبانشان را خواهيم گرفت) : با هر گناه تازهاى كه مىكنند ، خداوند ، نعمت تازهاى به آنها مىدهد . ۲
۴۶۰.امام صادق عليه السلام - در باره اين سخن خداوند : (وَ لَا تَجْهَرْ بِصَلَاتِكَ وَ لَا تُخَافِتْ بِهَا ؛ ۳ و نمازت را به جهر مخوان و آن را با تَخافُت [هم ]مخوان) : منظور از «جَهر به نماز» ، بلند كردن صدا ، و منظور از «تَخافُت» ، آهسته صحبت كردنى است كه گوشَت نشنود . [نمازت را ]ميان اين دو بخوان . ۴
۴۶۱.تهذيب الأحكام - به نقل از زُراره - : به امام صادق عليه السلام گفتم : خداوند در اين آيه : (از تو در باره انفال مىپرسند . بگو: انفاق براى خدا و پيامبر اوست)۵ . چه مىفرمايد؟
فرمود : «انفال براى خدا و پيامبر خداست . انفال ، سرزمينهايى اند كه صاحبان آنها بدون تاخت و تاز و لشكركشى ، ترك وطن كردهاند . اين اموال بازمانده ، براى خدا و پيامبر هستند» . ۶
۴ / ۵
تفسير مصداقى
۴۶۲.صحيح البخارى - به نقل از عبد اللَّه [بن مسعود] - : چون آيه (كسانى كه ايمان آوردهاند ، و ايمانشان را به ستم نياميختند)۷ نازل شد ، اين گفته بر مسلمانان ، سخت آمد . گفتند : اى پيامبر خدا! كدام يك از ماست كه به خود ، ستم نكند [و مرتكب گناه نشود]؟
فرمود : «مراد ، اين نيست ؛ بلكه مقصود ، شرك است . آيا نشنيدهايد كه لقمان در مقام اندرز به فرزندش گفت : (پسر عزيزم! به خدا شرك مياور كه به راستى ، شرك ، ستمى بزرگ است)۸ ؟» . ۹
1.اعراف : آيه ۱۸۲ .
2.يُجَدِّدُ لَهُمُ النِّعَمَ مَعَ تَجديدِ المَعاصي (الاُصول الستّة عشر : ص ۳۴۲ ح ۵۶۸ ، تفسير القمّى : ج ۱ ص ۲۴۹) .
3.اسرا : آيه ۱۱۰ .
4.الجَهرُ بِها : رَفعُ الصَّوتِ ، وَالتَّخافُتُ : ما لَم تَسمَع بِاُذُنِكَ ، وَاقَرأ ما بَينَ ذلِكَ (تفسير القمى: ج۲ ص۳۰، تفسير العياشى: ج۲ ص۳۱۹ ح۱۷۷) .
5.انفال : آيه ۱ .
6.قُلتُ لَهُ : ما يَقولُ اللَّهُ : (يَسَْلُونَكَ عَنِ الأَْنفَالِ قُلِ الأَْنفَالُ لِلَّهِ وَالرَّسُولِ)؟ قالَ عليه السلام : الأَنفالُ للَّهِِ ولِلرَّسولِ صلى اللَّه عليه وآله ، وهِيَ كُلُّ أرضٍ جَلا أهلُها مِن غَيرِ أن يُحمَلَ عَلَيها بِخَيلٍ ولا رِجالٍ ولا رِكابٍ ، فَهِيَ نَفلٌ للَّهِِ ولِلرَّسولِ صلى اللَّه عليه وآله (تهذيب الأحكام: ج ۴ ص ۱۳۲ ح۳۶۸، تفسير العيّاشى : ج ۲ ص ۴۸ ح ۱۵) .
7.انعام: آيه ۸۲ .
8.لقمان: آيه ۱۳ .
9.لَمّا نَزَلَت: (الَّذِينَ ءَامَنُواْ وَلَمْ يَلْبِسُواْ إِيمَنَهُم بِظُلْمٍ) شَقَّ ذلِكَ عَلَى المُسلِمينَ ، فَقالوا: يا رَسولَ اللَّهِ ، أيُّنا لا يَظلِمُ نَفسَهُ؟ قالَ صلى اللَّه عليه وآله: لَيسَ ذلِكَ ، إنَّما هُوَ الشِّركُ ، ألَم تَسمَعوا ما قالَ لُقمانُ لِابنِهِ وهُوَ يَعِظُهُ: (يَبُنَىَّ لَا تُشْرِكْ بِاللَّهِ إِنَّ الشِّرْكَ لَظُلْمٌ عَظِيمٌ)(صحيح البخارى: ج ۳ ص ۱۲۶۲ ح ۳۲۴۶ ، صحيح مسلم: ج ۱ ص ۱۱۴ ح ۱۹۷) .
